Jozef Van Roey: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
WardGRL (overleg | bijdragen)
opmaak+ ontlinken jaartallen in tekst
Regel 17:
'''Jozef Ernest kardinaal Van Roey''' ([[Vorselaar]], [[13 januari]] [[1874]] – [[Mechelen (stad)|Mechelen]], [[6 augustus]] [[1961]]) was een [[België|Belgisch]] [[aartsbisschop]], [[kardinaal (geestelijke)|kardinaal]] en [[metropoliet]].
 
== Biografie ==
Jozef Van Roey was de oudste zoon van Stanislas Van Roey (1844-1929) en Anna Maria Bartholomeus (overleden 1914). Hij bracht zijn jeugdjaren door in de Schranshoeve in Vorselaar en ging naar het [[Sint-Jozefscollege (Herentals)|college]] van [[Herentals]] en het [[kleinseminarie|klein]]- en [[Seminarie|grootseminarie]] van [[Mechelen (stad)|Mechelen]]. Hij studeerde [[theologie]] aan de [[Katholieke Universiteit Leuven]]. Na zijn wijding tot [[priester#Katholieke Kerk|priester]] op [[18 september]] [[1897]], doceerde hij van [[1899]] tot [[1926]] [[moraal]]theologie en [[dogmatiek]] aan de Leuvense [[universiteit]]. In [[1907]] werd hij [[vicaris-generaal]] van het bisdom. In die hoedanigheid was hij in [[1920]] verantwoordelijk voor de organisatie van het [[concilie|Vierde Provinciaal Concilie]] te Mechelen. Aan de [[Mechelse gesprekken]], die tussen [[1921]] en [[1925]] plaatsvonden met de [[Anglicaanse Kerk|anglicanen]] nam Van Roey deel als theologisch expert binnen de katholieke delegatie.
 
=== Aartsbisschop ===
Op [[25 april]] [[1926]] werd hij in de [[Sint-Romboutskathedraal]] gewijd tot zeventiende [[aartsbisdom Mechelen-Brussel|aartsbisschop van Mechelen]]. In [[1927]] werd hij door [[paus Pius XI]] tot kardinaal verheven en tot [[metropoliet]] van België benoemd wat hij tot aan zijn dood zou blijven.
 
In zijn geschriften en zijn veelzijdige activiteiten nam de zorg voor de uitbouw van het [[Onderwijsnet|vrij onderwijs]] en van de jeugdorganisaties, voor de kerkenbouw en de vorming van de clerus een belangrijke plaats in. In [[1951]] kon hij de [[Nationale Basiliek van het Heilig Hart|basiliek van Koekelberg]] inwijden, waarvan hij de werken van nabij had gevolgd. Om de kerkenbouw financieel te ondersteunen richtte hij in [[1952]] het werk ''[[Domus Dei]]'' op. In februari [[1931]] sprak hij zich naar aanleiding van de begrafenis van luitenant-generaal Bernheim uit tegen het gebruik van [[crematie]].<ref>{{en}}[http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,741130,00.html ''Ashes''], [[Time (tijdschrift)|TIME]], [[2 maart]] [[1931]]</ref>
 
Tijdens de [[Tweede Wereldoorlog]] stijfde hij het verzet van de Belgische bevolking tegen de bezetters en kwam onder andere krachtdadig op tegen de wegvoering van arbeiders naar [[Duitsland]]. Het was Van Roey die op [[7 december]] [[1941]] via een herderlijke brief de Belgische bevolking op de hoogte stelde van het huwelijk van [[Leopold III van België|Koning Leopold IIÏ]] met [[Lilian Baels]], één dag nadat het ook wettelijk bezegeld werd.<ref group=noot>''‘Zeer beminde broeders,''<br />
''Wij zijn gemachtigd u een belangrijk nieuws mede te delen: Zijne Majesteit Koning Leopold III heeft het huwelijk aangegaan met Mejuffrouw Mary Lilian Baels. De uitverkorene is een landgenote en behoort tot een zeer achtbare familie uit West-Vlaanderen, zij is een dochter van Mijnheer Hendrik Baels, gewezen Minister.<br />
''Wij hadden de eer en het genoegen het koninklijk huwelijk, de 11de september laatstleden, kerkelijk in te zegenen, in de aanwezigheid van de ouders, in de kapel van het Kasteel van Laken. De burgerlijke pleegvormen werden insgelijks in hetzelfde Kasteel vervuld.<br />
''Wij zijn gemachtigd eraan toe te voegen dat dit huwelijk uitsluitend het privaat en familieleven van de Koning aanbelangt en op publiekrechterlijk gebied geen uitwerksel zal hebben. Een authentieke akte van de Vorst bepaalt dat de koninklijke Echtgenote afstand doet van de titel en van de rang van Koningin, - voorwaarde die zijzelve aan haar huwelijk gesteld heeft - zij zal de titel voeren van Prinses van Rethy. Bij dezelfde akte verklaart de Koning dat het gebeurlijk nakomelingschap van dit huwelijk geen enkel erfrecht zal hebben op de kroon. Laten wij bidden, zeer beminde broeders, voor het behoud en het geluk van onze Koning, opdat hij, op het door de goddelijke Voorzienigheid bepaalde ogenblik, de lotsbestemming van het Vaderland weer in handen moge nemen en met wijs beleid besturen.''<br />
+ J.E. Kard. Van Roey<br />
Aartsbisschop van Mechelen.’</ref> <br/>In [[1959]] bepleitte hij in één van zijn laatste pastorale brieven een rechtvaardige oplossing voor het [[repressie (België)|repressievraagstuk]].
 
Hij hechtte belang aan een sterke [[Katholiek Verbond van België|Katholieke Partij]] en volgde de [[schoolstrijd (België)|schoolstrijd]] in de jaren 1950 op de voet.
 
Zijn belangstelling voor de [[Missionaris|missies]] werd aangescherpt door zijn reis naar [[Belgisch-Congo|Kongo]] in [[1948]]. De oprichting van het [[College voor Latijns-Amerika]] in Leuven in [[1953]], zijn bereidheid om priesters uit het aartsbisdom uit te zenden naar dit continent en zijn steun aan de stichting van de katholieke universiteit [[Lovanium]] in [[Kinshasa|Leopoldstad]] in [[1954]] getuigen ook van zijn bekommernis voor de [[evangelisatie]].
 
Als kardinaal nam hij deel aan het [[conclaaf van 1939]] en dat van [[conclaaf van 1958|1958]].
 
Hij zegende het huwelijk in van [[Albert II van België|Prins Albert]] en [[Paola Ruffo di Calabria|Prinses Paola]] op [[2 juli]] [[1959]] en dat van [[Boudewijn van België|Koning Boudewijn]] met [[Fabiola Mora y Aragón|doña Fabiola de Mora y Aragón]] op [[15 december]] [[1960]].
 
Van Roey stierf in de ochtend van zondag [[6 augustus]] [[1961]], nadat [[Leo Suenens|hulpbisschop Suenens]] hem de dag er voor de [[laatste heilige sacramenten|laatste sacramenten]] had toegediend. Hij werd begraven op [[19 augustus]] en ligt in de [[Sint-Romboutskathedraal]] begraven naast [[Engelbertus Sterckx|Engelbert kardinaal Sterckx]].
 
== Wetenswaardigheden ==
* Het [[Kardinaal van Roey-instituut]] van de [[Zusters der Christelijke Scholen van Vorselaar]] in [[Vorselaar]] en (tot het schooljaar 2018-2019) in [[Lille (België)|Lille]] werden naar hem vernoemd.
* In 1949 ontving Van Roey een [[eredoctoraat]] van de toenmalige [[Radboud Universiteit Nijmegen|Katholieke Universiteit Nijmegen]].<ref>[http://www.ru.nl/over-ons/overradboud/feitencijfers/eredoctoraten/ Overzicht van eredoctoraten] website Radboud Universiteit</ref>
* In september [[2008]] werd bij de Schranshoeve in Vorselaar een borstbeeld van Kardinaal Van Roey onthuld. Het beeld is van de hand van [[Willy Peeters]], de kunstenaar die ook het borstbeeld van [[Louis Neefs]] in [[Gierle]] ontwierp en werd geschonken door voormalig eerste schepen Jef Olieslagers.
 
== Werken ==
*''De justo auctario ex contractu crediti'' (1903), doctoraatsverhandeling, Leuven
*''De objectis et actibus ad justitiam pertinentibus principia generalia'' (1905), Leuven
Regel 60:
*Artikels in de "Revue d'Histoire ecclésiastique"
 
== Bibliografie ==
*Aubert, R., ''Le Cardinal Van Roey'' in "La Revue Nouvelle", dl. XXXIV, 114
*Coppens, J., ''Son Eminence le Cardinal van Roey. In memoriam'' in "Annua Nuntia Lovaniensia", fasc. XV, 1962, 879
Regel 66:
*''Prinses Lilian, de vrouw die Leopold III ten val bracht'', [[Evrard Raskin|Evrard J. Raskin]], Antwerpen, [[Houtekiet (uitgeverij)|Uitgeverij Houtekiet]] (1999)
 
{{Appendix|2=
==Externe links==
{{Commonscatklein|Jozef-Ernest van Roey}}
'''Bronnen'''
* [http://www.catholic-hierarchy.org/bishop/bvanroey.html Jozef Van Roey] op www.catholic-hierarchy.org
* {{en}}[http://www.fiucatholic-hierarchy.eduorg/~mirandasbishop/bios-rbvanroey.htm#Roeyhtml Jozef-Ernest vanVan Roey], Theop Cardinals of the Holy Roman Church, Biographical Dictionarywww.catholic-hierarchy.org;
* {{en}}[http://www.fiu.edu/~mirandas/bios-r.htm#Roey Jozef-Ernest van Roey], The Cardinals of the Holy Roman Church, Biographical Dictionary;
* {{en}}[http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,872705,00.html Overlijdensbericht] in [[Time (tijdschrift)|TIME]], [[18 augustus]] [[1961]].
 
-----
==Referenties==
'''Noot'''
{{References|group=noot}}
-----
=='''Referenties=='''
{{References}}
}}
 
{{StartOpvolging}}
{{OpvolgingCombi