Demografische transitie: verschil tussen versies

De bevolking van [[Europa (werelddeel)|Europa]] steeg van 163 miljoen in 1740 tot 408 miljoen in 1900. Dankzij betere [[landbouw]]- en [[veeteelt]]methoden en de teelt van nieuwe gewassen ([[maïs]], [[aardappels]]) namen de opbrengsten sterk toe en kon de groeiende bevolking gevoed worden. Dit werd ook mogelijk gemaakt door een verbetering van het [[klimaat]]. Dankzij onder meer verbetering van de [[hygiëne]] en verlaging van de (gemiddelde) [[huwelijksleeftijd]] versnelde na 1800 de groei nog. Hoewel Europa in de negentiende eeuw regelmatig geteisterd werd door uitbraken van [[cholera]], kwamen [[epidemie]]ën, met name dankzij de aanleg van drinkwaterleidingen en rioleringssystemen, na 1870 veel minder voor. Een uitzondering hierop vormde de uitbraak van de [[Spaanse griep]] in 1918/1919, waarbij miljoenen Europeanen omkwamen. De demografische transitie werd op gang gebracht door de [[mechanisering]] in de [[landbouw]] en liep grotendeels parallel aan de [[industriële revolutie]] die zorgde voor hogere productie van kleding, gereedschappen en dergelijke. Dit gaf ook uitbreiding van [[werkgelegenheid]]. De snel toenemende [[verstedelijking]] bood een woonplek aan de expanderende bevolking.

Rond 1845 leek het erop dat Malthus gelijk zou krijgen; een hongersnood teisterde Europa als gevolg van een massaal om zich heen grijpende [[aardappelziekte]]. Ondanks de [[Agrarische revolutie|agrarische]]- en industriële revolutie duurde het een aantal jaar voordat er weer voldoende voedsel en werk was voor de steeds maar groeiende bevolking. Die moest echter vaak met weinig genoegen nemen en door de bijzondere omstandigheden - zoals in [[Oekraïne]] en enkele anderebepaalde delen van [[Rusland]] - kwamen daar nog tot ver in de twintigste eeuw miljoenen mensen om door hongersnoden. De visie van Malthus stimuleerde de industriële revolutie en de neiging tot [[Anticonceptie|geboortebeperking]], maar zou later blijken te pessimistisch te zijn. Door bijvoorbeeld de import van nieuwe voedingsgewassen en innovatie in de bewerking van agrarische producten was er in de negentiende eeuw en later in het industrialiserende deel van de wereld geen sprake van verhoogde [[Sterftecijfer|mortaliteitscijfer]]s door tekorten. En met de verhoging van de productiviteit in de landbouw groeide ook in die sector nog vele tientallen jaren het aantal arbeidsplaatsen.