Fixatie (zorg): verschil tussen versies

Met '''fixatie''' wordt binnen verschillende werkvelden in zorg en [[welzijn]], in het bijzonder in de [[psychiatrie]], de zorg voor [[Mentale_retardatie|verstandelijk gehandicapten]] en de ouderenzorg, het op enigerlei wijze beperken van iemandsde bewegingsmogelijkheden doorvan een zorgverlenerpatiënt verstaan. Anders dan vaak wordt gedacht, gaat het hierbij niet alleen om vastbinden of mantelzorgerstevig verstaan.vasthouden, Hetmaar valtom onderalle devormen vrijheidsbeperkendevan inperking.

Vrijheidsbeperkende maatregelen diezijn in strijd zijn met de [[grondrechten]] van deeen mensindividu. Fixatie magen andere dwang mogen daarom in Nederland niet worden toegepast zonder nadrukkelijke toestemming van een verzorgde of diens wettelijke vertegenwoordiger. Enige uitzondering daarop zijn de [[Middelen_en_Maatregelen|middelen en maatregelen]] vastgelegd in de [[Wet Bopz|Wet bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen (Bopz)]] en het Besluit middelen en maatregelen Bopz of een maatregel van een [[arts]] gebaseerd op de Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst (WGBO). <ref>{{Citeer web |url=https://www.dwangindezorg.nl/rechten/wetten/wet-bopz |titel=Wet bijzondere opnemingen psychiatrische ziekenhuizen (Bopz) |uitgever=Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport |datum= |bezochtdatum=28 oktober 2018}}</ref><ref>{{Citeer web |url=https://www.dwangindezorg.nl/gedwongen-zorg/vormen-van-dwang/medische-behandeling-zonder-toestemming |titel=Medische behandeling zonder toestemming |uitgever=Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport |datum= |bezochtdatum=28 oktober 2018}}</ref>

Voorbeelden van fixatie zijn het vasthouden of neerdrukken van een zorgvragende (fysiek ingrijpen) en, het aanleggen van fixatiemateriaal om een persoon in bed of (rol-)

stoel te houden, een rolstoel vastzetten.

* elektronisch waarschuwingssysteem bij beweging

Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat vrijheidsbeperkende maatregelen vaak niet de juiste oplossing zijn voor de gegeven sitiuatie of zelfs een averechtse werking kankunnen hebben. Fixatie om vallen te vermijden, leidt tot vermindering van de spiermassa en verlies aan (romp-)balans, waardoor het valrisico wordt vergroot.<ref>Hamers, J.P.H., Feiten over vrijheidsbeperking in verpleeghuizen. Universiteit Maastricht, 2010 </ref> Het aan banden leggen van een jeugdige verzorgde om zijn bewegingsdrang onder controle te hebben veroorzaakte weerstand en agressie. De betere oplossing was het opzetten van een dagbestedingsprogramma met voldoende beweging.<ref>{{Citeer web |url=https://www.vilans.nl/docs/producten/Alternatievenbundel_vrijheidsbeperking_2014.pdf |titel=80 Alternatieven voor vrijheidsbeperking in de zorg |uitgever=Vilans, Kennisplein voor verpleging, verzorging, zorg thuis en eerstelijn |pagina=54 |datum=2014 |bezochtdatum=28 oktober 2018}}</ref>

Vooral in sectoren van de zorg die niet worden bestreken door de Wet Bopz, zoals de ouderenzorg in verpleeghuizen en [[thuiszorg|aan huis]], zijn medewerkers er zich meestal niet van bewust dat het nemen van bewegingsbeperkende maatregelen zonder overleg vooraf en toestemming van verzorgde niet is toegestaan. De maatregelen worden veelal met goede bedoelingen genomen, op verzoek van de familie, vanuit een paternalistische werkhouding of wegens te hoge werkdruk of personeelstekort. Dit geldt voor zowel Nederland als België.<ref>{{Citeer web |url=https://www.zorgneticuro.be/sites/default/files/ethischadvies09.pdf |titel=Omgaan met vrijheidsbeperkende maatregelen in de zorg voor ouderen |uitgever=Zorgnet-Icuro vzw Vlaanderen |datum=22 oktober 2004 |bezochtdatum=28 oktober 2018}}</ref>