Voetbal: verschil tussen versies

'''Voetbal''' is een wereldwijd populaire [[balsport]] waarbij twee ploegen van elf spelers moeten proberen de [[voetbal (voorwerp)|bal]] in het [[doel (sport)|doel]] van de tegenstander te krijgen. De bal mag met ieder deel van het lichaam gespeeld worden, met uitzondering van armen en handen. In de praktijk wordt vooral met de voet gespeeld, maar ook wordt vaaken met het hoofd [[kopbal|gekopt]]. Ook moet de bal te allen tijde speelbaar blijven en mag dusdeze niet afgeklemd worden door bijvoorbeeld op de bal te gaan liggen of deze tussen de benen te klemmen. Deze beperkingen gelden niet voor de [[Doelman (voetbal)|doelverdediger]], ook wel keeper genoemd.

In Nederland wordt traditioneel veel met het 4-3-3-systeem gespeeld. Daar zijn voor de verdediging dezelfde varianten mogelijk als voor 4-4-2. In de aanval is vooral de positie van vleugelaanvallers van belang. Deze kunnen bij wijze van spreken aan de zijlijn staan (met het kalk op de schoenen) maar ook veel meer naar het midden. Hiervan is sprake bij het ''kerstboomsysteem'' (4-3-2-1), dan opereren beide vleugelspitsen als een soort aanvallende middenvelders, hierdoor zal het bij balbezit van de tegenstander 4-5-1 spelen en bij eigen balbezit 4-3-3.

Algemeen aangenomen wordt aangenomen dat de moderne vorm van voetbal ontstaan is in het [[Verenigd Koninkrijk]], wellicht in [[Engeland]]. Hier is ook de oudste professionele voetbalclub ter wereld gesticht, [[Notts County FC]]. Internationaal ontstonden de ''Fédération Internationale de Football Association'' ([[FIFA]]) in 1904 en de ''Union of European Football Associations'' ([[UEFA]]) in 1954 waarvan de laatstgenoemde de wedstrijden om de [[UEFA Champions League|Champions League]] en de [[UEFA Europa League|Europa League]] organiseert.

In [[België (hoofdbetekenis)|België]] ontstonden de eerste voetbalclubs vanaf [[1880]]. In [[1895]] werd de ''Union Belge des Sociétés de Football Association'' opgericht, de latere [[Koninklijke Belgische Voetbalbond|KBVB]]. De eerste Belgische voetbalclub was [[Antwerp FC]] uit [[Antwerpen (stad)|Antwerpen]]. Deze club bestaat nog steeds en speelt in Eerste Klasse A. De eerste clubs ontstonden vooral in en rond Antwerpen, [[Brussel (stad)|Brussel]], [[Brugge]] en [[Luik (stad)|Luik]].

De ''eerste vereniging'' in [[Nederland]] was de [[Koninklijke HFC]], aanvankelijk opgericht als [[Rugby union|rugbyclub]] door [[Pim Mulier]] ([[1879]]), die eveneens op [[8 december]] [[1889]] op zijn initiatief de Nederlandse [[Atletiek]] en Voetbalbond oprichtte (deze heet sinds [[1929]] [[Koninklijke Nederlandse Voetbalbond|KNVB]]). Het veld van HFC, de Koekamp, waar hun “worstelperk” gelegen lag, was niet egaal en in het midden van het veld stonden een paar bomen, maar dat deerde hen niet. Men speelde eromheen of maakte er gewoon gebruik van. Later werd overgeschakeld op association, het huidige voetbal. Mulier schreef hierover: "''De eerste jaarrekeningen maakten aan ons rugbyspel een einde. De diverse papa's en mama's vroegen toelichtingen op die rekeningen. Vermoedelijk hebben we in goed Haarlemsch geantwoord: Ja pa, asse je grijpe, magge se je grijpe, waar se maar kenne. (...)Dies werd het rugby ten doode opgeschreven en gingen we in het jaar 1883 over tot association.''" In [[1954]] werd het betaalde voetbal (semi-prof.) ingevoerd.

In de eerste divisie wordt gestreden om promotie en degradatie. De kampioen promoveert rechtstreeks naar de eredivisie ter vervanging van de nummer 18, die dus rechtstreeks degradeert. De nummers 16 en 17 van de eredivisie strijden met de nummers 2, 3 en de 4 [[periodekampioenen]] van de eerste divisie om twee plaatsen in de eredivisie. Dit deden zij tot en met 2005 in de [[Nacompetitie (Nederlands voetbal)|nacompetitie]]. Vanaf het seizoen 2005/2006 gebeurt dit in de [[Play-off|promotie-/degradatieplay-offs]]. De nummer 18 (de laatste) in de eerste divisie degradeert als een van de twee clubs uit de lagere amateurdivisie, de [[Tweede divisie (voetbal Nederland)|Tweede divisie]] met recht op promotie wilt promoveren naar de eerste divisie. De nummer 18 degradeert niet als geen van beide Topklasse-clubs wilt promoveren.