Kasteel van Laken: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Bestand
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 10:
| stijl = Classisme
| bouwmateriaal =
| eigenaar = [[KoninklijkeBelgische Schenking]]Staat
| huidigefunctie = Residentie van de koning der Belgen
| bouwjaar = 1782
| bouwer = aartshertogin [[Maria Christina van Oostenrijk (1742-1798)|Maria Christina van Oostenrijk]]
| sloopjaar = 1 januari 1890 (brand)
| herbouwjaar = Oorsprong
| gebeurtenissen =
| bijzonder = kan niet bezocht worden
Regel 35:
[[Bestand:Royal Palace Laeken from the Air.jpg|thumb|250px|right|Kasteel en park]]
 
Het '''Kasteel van [[Laken (Brussel)|Laken]]''' is een van de koninklijke residenties in [[België]]. Het ligt in [[Laken (België)|Laken]], sinds 1921 een onderdeel van de [[stad Brussel]], in het noorden van het [[Brussels gewest]]. Het ligt in een 120 hectare groot park, waar zich ook de [[Koninklijke Serres van Laken|Koninklijke Qerres]] bevinden. In de onmiddellijke omgeving bevinden zich de koninklijke residenties [[Stuyvenberg]] en [[Kasteel Belvédère|Belvedère]] en de [[Onze-Lieve-Vrouwekerk (Laken)|Onze-Lieve-Vrouwekerk]], waar de koninklijke familie begraven wordt.
Het (koninklijk) '''kasteel van [[Laken (Brussel)|Laken]]''' is een van de koninklijke residenties in [[België]].
 
Officieel is het de zomerresidentie van de koning, maar in de praktijk hebben alle Belgische koningen - behalve ALbert II - er hun voornaamste woonplaats van gemaakt. Het [[Koninklijk Paleis van Brussel]] dat op 7 km rijden van het kasteel ligt, is de officiële zetel van het Hof en wordt als werkpaleis gebruikt.
 
Het kasteel is staatseigendom, maar een groot deel van het park en de serres behoren tot de [[Koninklijke Schenking]].
 
== Geschiedenis ==
=== Oorsprong ===
Het kasteel werd gebouwd in 1782 in opdracht van aartshertogin [[Maria Christina van Oostenrijk (1742-1798)|Maria Christina van Oostenrijk]], de landvoogdes van de [[Zuidelijke Nederlanden]]. Het moest het vervallen [[kasteel van Tervuren]] als residentie vervangen.
 
Regel 44 ⟶ 49:
Het kasteel werd in 1785 feestelijk in gebruik genomen De landvoogdes en haar gemaal [[Albert van Saksen-Teschen]] hebben er niet lang van gebruik kunnen maken. Ze moesten vluchten voor de [[Brabantse Omwenteling]] en later voor de Franse inval. In 1795 verlieten ze Brussel voorgoed.
 
=== Franse tijd ===
In de Franse tijd werd Schoonenberg een tijd gebruikt als militair hoofdkwartier, later zelfs als gevangenis. Nadat de Oostenrijkse dynastie door de [[vrede van Lunéville]] voorgoed afstand had gedaan van haar bezittingen in de [[Oostenrijkse Nederlanden|Nederlanden]], werd het hele domein in 1801 in loten verkocht. Het kasteel werd gekocht door een Brusselse speculant die het wilde afbreken om het bouwmateriaal ten gelde te maken.
 
In 1804 werd het voor afbraak behoed doordat het gekocht werd door [[Napoleon Bonaparte]] (kort voordat hij keizer werd) voor 5.000.000 francs. Enkele bijgebouwen, zoals de Chinese toren, waren toen al gesloopt.Oorsprong
 
Op vraag van de keizer wordt het kasteel voorzien van meubels afkomstig uit Parijs; uit deze tijd stamt het grootste gedeelte van het nog bestaande meubilair. Het gaat om prachtige meubelen uit Frankrijk, zoals mahoniehouten [[Empirestijl|empire]]-banken, prachtige wandtapijten en dure zijden gordijnen geweven in [[Lyon]].
Regel 52 ⟶ 58:
Napoleon verbleef verscheidene keren in Laken. In 1812 schonk hij het kasteel aan zijn ex-vrouw [[Joséphine de Beauharnais]], in ruil voor het [[Élysée]] in Parijs. Joséphine heeft er echter zelf nooit verbleven.
 
VervolgensBij werdde hetoprichting totvan dehet [[BelgischeVerenigd RevolutieKoninkrijk der Nederlanden]] doorwerd dehet koningeen dervan [[Verenigdde Koninkrijkresidenties dervan Nederlanden|Verenigde Nederlanden]],koning [[Willem I der Nederlanden|koning Willem I]], bewoond, zelfs de. tsaarTsaar [[Alexander I van Rusland|Alexander]] zou er ooit hebben vertoefd. Willem I liet er een [[orangerie]] aanleggen.
 
=== Residentie van de Belgische koningen ===
Het zou duren tot Leopold II eer er iets zou veranderen in het rustige Laken. In de zomer van 1868 stierf prins [[Leopold van België]] nadat hij in de vijver was gevallen. Op 1 januari 1890 werd het gebouw door een grote brand getroffen; het vorstenpaar woonde in het [[Koninklijk Paleis van Brussel]] een nieuwjaarsreceptie bij. Alleen prinses Clémentine en haar gouvernante mej. Drancourt verblijven in het kasteel. Antoinette, haar kamermeisje ontdekt de brand en redt de prinses; voor mej. Drancourt was het te laat. Bij de grote brand ging de bibliotheek van Napoleon volledig verloren en stortte de koepel in. Ook het enige portret van prins Leopold van België ging verloren. De koning zag zijn kans om het gebouw naar zijn smaak te hervormen; de architect des konings [[Alphonse Balat|Balat]] kreeg hiervoor de opdracht. Eén van zijn creaties waren de [[Koninklijke Serres van Laken|serres]]. Deze zouden dienen om de collectie planten en bomen uit [[Kongo-Vrijstaat|Kongo]] in onder te brengen.
In 1831 stelde de pas gestichte Belgische Staat het kasteel ter beschikking van de eerste koning [[Leopold I van België|Leopold I]].
Ook liet koning [[Leopold II van België|Leopold II]] het Koninklijk Staldepartement, een lange oranjerie en een nieuwe grote kapel bouwen en opnieuw de [[Engelse tuin]] aanleggen. Bovendien had Leopold plannen om een privé-station onder het kasteel aan te leggen. De koning had grootse plannen met het kasteel, maar vele zijn nooit uitgevoerd.
 
Zijn zoon Leopold II breidde het park fors uit door de aankoop van gronden in de omgeving. Daarbij werden bestaande boerderijen afgebroken. Hij liet ook de Koninklijke Serres bouwen door zijn favoriete architect [[Alphonse Balat]]. Deze moesten onder meer dienen om de collectie planten en bomen uit [[Kongo-Vrijstaat|Kongo]] in onder te brengen. Later liet hij ook [[Japanse Toren|de Japanse Toren en het CHinees Paviljoen]] aan de rand van het park aanleggen.
[[Albert I van België|Koning Albert I]] kende een gelukkige tijd in het kasteel samen met zijn gezin. Vanuit zijn periode dateren ook de zwanen in het park. Ze zijn nog steeds afstammeling van het paar dat [[Elisabeth in Beieren (1876-1965)|koningin Elisabeth]] cadeau kreeg. De koningin liet er ook een atelier bouwen in Engelse stijl, aan de azalea-serre. Na het overlijden van [[Astrid van Zweden|koningin Astrid]] in 1935, verhuisde [[Leopold III van België|Leopold III]] met zijn kinderen naar het Kasteel van Laken. Tijdens de [[Tweede Wereldoorlog]] bleef hij samen met zijn zonen als krijgsgevangene in het kasteel. Zijn zoon en troonopvolger [[Boudewijn I van België|koning Boudewijn]] en [[Fabiola de Mora y Aragón|koningin Fabiola]] verkozen ook het kasteel als hun woonverblijf. De koning bracht een paar wijzigingen aan; zo liet hij het Koninklijk Staldepartement afschaffen. Na zijn overlijden lag koning Boudewijn kort in het kasteel opgebaard. [[Albert II van België|Koning Albert II]] en [[koningin Paola]] bleven na de troonsbestijging in [[Kasteel Belvedere]] wonen. Het kasteel werd vrijgemaakt voor [[Filip van België|prins Filip]]. Koningin Fabiola verhuisde toen naar het kleinere [[Kasteel van Stuyvenberg]], dat een paar straten verder ligt. Sinds de eedaflegging van koning Filip is het kasteel weer de residentie van de koning der Belgen en zijn gezin.
 
Het zou duren tot Leopold II eer er iets zou veranderen in het rustige Laken. In de zomer van 1868 stierf prins [[Leopold van België]] nadat hij in de vijver was gevallen. Op 1 januari 1890 werd het gebouwkasteel door een grote brand getroffen; het vorstenpaar woonde in het [[Koninklijk Paleis van Brussel]] een nieuwjaarsreceptie bij. Alleen prinses Clémentine en haar gouvernante mej. Drancourt verblijven in het kasteel. Antoinette, haar kamermeisje ontdekt de brand en redt de prinses; voor mej. Drancourt was het te laat. Bij de grote brand ging de bibliotheek van Napoleon volledig verloren en stortte de koepel in. Ook het enige portret van prins Leopold van België ging verloren. De koning zag zijn kans om het gebouw naar zijn smaak te hervormen;laten deherbouwen architecten desfors koningsuit [[Alphonsete breiden, aanvankelijk door Balat|Balat]], kreegsinds hiervoor1902 door de opdrachtFranse architect [[Charles Girault]]. EénLeopold II wilde van zijnhet creatieskasteel wareneen deplaats [[Koninklijkevoor Serrescongressen vanen Laken|serres]]andere evenementen maken. DezeDaarvoor zoudenliet dienenhij omzelfs deeen collectiespoorwegstation plantenonder enhet bomenkasteel uitbouwen, dat echter nooit gefunctioneerd heeft; Toen Leopold in 1909 overleed zonder dat zijn plannnen voltooid waren, liet zijn opvolger [[Kongo-VrijstaatAlbert I van België|KongoAlbert I]] inde onderwerken testopzetten. brengenSindsdien is het kasteel niet meer veranderd.
 
Koning Albert I en zijn vrouw [[Elisabeth in Beieren (1876-1965)|koningin Elisabeth]] lieten in 1914 vanuit het kasteel enkele van de eerste uitzendingen van [[radio-omroep]]. Daarvoor werd in de tuin een grote antenne opgericht maar die werd kort daarna weer afgebroken vanwege het uitbreken van der Eerste Wereldoorlog. Uit de tijd van Albert en Elisabeth dateren ook de zwanen in het park. Ze zijn nog steeds afstammeling van het paar dat Elisabeth cadeau kreeg. De koningin liet er ook een atelier bouwen in Engelse stijl, aan de azalea-serre.
 
Toen Albert I in 1934 onverwachts verongelukte, bleef zijn zoon [[Leopold III van België|Leopold III]] en zijn vrouw [[Astrid van Zweden|Astrid]] wonen in het naburige kasteel Stuyvenberg wonen, die al een tijd hun reAangezien koning Albert en koningin Paola op hun kasteel Belvédère bleven wonen, nam prins Filip, na zijn huwelijk met Mathilde d'Udekem d'Acoz, zijn intrek, met zijn gezin, in het kasteel van Laken en behield het als zijn permanente residentie na zijn troonsbestijging.sidentie was. Na het plotse overlijden van Astrid van in 1935, verhuisde lonoing Leopold met zijn kinderen naar het Kasteel van Laken waar zijn moeder Elisabeth was blijven wonen.
 
Tijdens de [[Tweede Wereldoorlog]] verbleef Leopold III als krijgsgevangene in het kasteel. Hij hertrouwde er met [[Lilian Baels]]. Toen de koning en zijn gezin in 1950 naar Duitsland werden weggevoerd, bleef Elisabeth alleen over. Pas in 1950 keerde het gezin na afloop van de Koningskwestie terug, waarna Elisabeth naar Stuyvenberg verhuisde.
 
Toen Leopold III in 1951 [[troonsafstand]] deed, bleef hij met zijn gezin, waaronder zijn zoon en opvolger [[Boudewijn van België|Boudewijn]] in Laken wonen. Pas toen Boudewijn in 1960 met [[Fabiola de Mora y Aragón]] huwde, verliet de afgetreden koning met zijn tweede vrouw en hun kinderen Laken.
 
Toen Boudewijn in 1993 overleed, bleef Fabiola het kasteel gebruiken. De nieuwe [[Albert II van België|koning Albert II]] en [[koningin Paola]] woonden al sinds hun huwelijk (1959) op het [[Kasteel Belvedere]] en bleven daar na hun troonsbestijging.
 
Het kasteel werd in 1999 vrijgemaakt voor [[Filip van België|prins Filip]] na zij huwelijk met [[Mathilde d'Udekem d'Acoz]]. Koningin Fabiola verhuisde toen naar Stuyvenberg. Sinds de eedaflegging van koning Filip is het kasteel weer de residentie van de koning der Belgen en zijn gezin.
 
== Historische gebeurtenissen ==
* Verblijf van keizer [[Napoleon Bonaparte|Napoleon]]Aangezien koning Albert en koningin Paola op hun kasteel Belvédère bleven wonen, nam prins Filip, na zijn huwelijk met Mathilde d'Udekem d'Acoz, zijn intrek, met zijn gezin, in het kasteel van Laken en behield het als zijn permanente residentie na zijn troonsbestijging.
* Verblijf van keizer [[Napoleon Bonaparte|Napoleon]]
* Grote brand van het kasteel
* Verloving van [[Stefanie van België|prinses Stéphanie]] met [[Rudolf van Oostenrijk (1858-1889)|kroonprins Rudolf]] van Oostenrijk.
Regel 73 ⟶ 93:
Er zijn [[Koninklijke Serres van Laken|serres]], die elk jaar in de bloeiperiode gedurende drie weken toegankelijk zijn voor publiek. Naast de koninklijke serres is het kasteel bekend vanwege de stallen, het [[Chinese paviljoen (Brussel)|Chinese paviljoen]] en de [[Japanse toren]]; ook het schildersatelier van [[Elisabeth in Beieren (1876-1965)|koningin Elisabeth]] is te bewonderen.
 
Op verzoek van koningin Paola is het speelpaviljoen waarin de kinderen van [Aangezien koning Albert en koningin Paola op hun kasteel Belvédère bleven wonen, nam prins Filip, na zijn huwelijk met Mathilde d'Udekem d'Acoz, zijn intrek, met zijn gezin, in het kasteel van Laken en behield het als zijn permanente residentie na zijn troonsbestijging.[Leopold III van België|Leopold III]] (Boudewijn, Albert en Josephine-Charlotte) opgroeiden gerestaureerd, zodat [[Elisabeth van België (2001)|kroonprinses Elisabeth]] hier met haar broertjes en zusje, neven en nichtjes kan spelen.
 
Albert II gebruikte het kasteel voor recepties, gala-diners en ceremoniële contacten met politici. In 2007 hield de koning er audiënties na de federale verkiezingen.
 
 
Aangezien koning Albert en koningin Paola op hun kasteel Belvédère bleven wonen, nam prins Filip, na zijn huwelijk met Mathilde d'Udekem d'Acoz, zijn intrek, met zijn gezin, in het kasteel van Laken en behield het als zijn permanente residentie na zijn troonsbestijging.
 
== De salons van het Kasteel van Laken ==
Regel 87 ⟶ 107:
** het Salon van de Hoogwaardigheidsbekleders
** het Salon van de Prinsen
** Groot vertrek van de KeizerAangezien koning Albert en koningin Paola op hun kasteel Belvédère bleven wonen, nam prins Filip, na zijn huwelijk met Mathilde d'Udekem d'Acoz, zijn intrek, met zijn gezin, in het kasteel van Laken en behield het als zijn permanente residentie na zijn troonsbestijging.
** Groot vertrek van de Keizer
** de Troonzaal
** de Ronde Zaal
Regel 98 ⟶ 118:
** de Slaapkamer van de Keizerin
** het Dressoir van de Keizerin
verkozen ook het kasteel als hun woonverblijf. De koning bracht een paar wijzigingen aan; zo liet hij het Koninklijk Staldepartement afschaffen. Na zijn overlijden lag koning Boudewijn kort in het kasteel opgebaard.
** het groot Vertrek van de Keizerin
** het Boudoir van de Keizerin
Regel 141 ⟶ 162:
[[Categorie:Neoclassicistisch bouwwerk]]
[[Categorie:Architectuur in België uit de 18e eeuw]]
[[Categorie:Belgisch vorstenhuis]][[Koninklijke Schenking]]