|
[[Bestand:Hooghoudt.jpg|thumb|280 px|right|Variabelen in de formule van Hooghoudt]]
De '''formule van Hooghoudt''' is een formule die in 1940 uitgewerkt is door de [[hydroloog]] [[Sijmen Barend Hooghoudt |S.B. Hooghoudt]], en die wordt gebruikt om de afstand tussen twee [[sloot (watergang)|sloten]] of [[drain (verbinding)|Drain]] te bepalen.
==Formule==
De formule luidt:<ref> S.B.Hooghoudt, 1940. Algemene beschouwing van het probleem van de detailontwatering en de infiltratie door middel van parallel loopende drains, greppels, slooten en kanalen. No. 7 in de serie: Bijdragen tot de kennis van eenige natuurkundige grootheden van den grond. Bodemkundig Instituut te Groningen. Rijksuitgeverij Dienst van de Nederlandse Staatscourant. 's-Gravenhage, Algemeene Landsdrukkerij.</ref>
:<math> q = {{8 \cdot K_2 \cdot d \cdot h + 4 \cdot K_1 \cdot h^2} \over {L^2}}</math>
Voor de afleiding van de formule gebruikte Hooghoudt de som van potentiaalfuncties, en voor de bepaling van de invloed van de ondoorlatende laag, de spiegelmethode. Hij publiceerde tabellen voor de bepaling van de equivalente diepte ''d'', omdat de functie ''F'' in de formule bestaat uit een lange reeks termen.
De formule heeft in Noord-Amerika bekendheid gekregen door Van Schilfgaarde.<ref> J. van Schilfgaarde, 1957. Approximate solutions to drainage flow problems. In: J.N.Luthin (Ed.), Drainage of agricultural lands, p.79-112. Agron. Monogr. 7. ASA, Madison, WI, USA.</ref>
Aan de hand van de eisen die worden gesteld aan de maximale grondwaterstand, kan met behulp van deze formule bepaald worden wat de afstand tussen de sloten of toe te passen drainage dient te zijn.
==Hellende gebieden==
De formule van Hooghoudt kan ook voor hellende gebieden worden toegepast met of zonder intreeweerstand van het water in de drains.<ref> ILRI, 1999, ''Hooghoudt's drainage equation adjusted for entrance resistance and sloping land''. Lecture notes International Course on Land Drainage, International Institute for Land Reclamation and Improvement (ILRI), Wageningen, The Netherlands. Download van: [http://www.waterlog.info/faqs.htm] of direct als PDF: [http://www.waterlog.info/pdf/sloping.pdf]. </ref> [[Bestand:AnisotropicSoil.jpg|thumb|250 px|right|Uitbreiding van de variabelen t.o.v. Hooghoudt]]
==Uitbreiding==
De formule voor de drainafstand kan worden uitgebreid (zie figuur rechts) om rekening te houden met de energie van het inkomende percolatiewater,<ref> J.Boonstra and K.V.G.K.Rao, 1996, ''The energy balance of groundwater flow''. In: V.P.Singh and B.Kumar (eds.), 1996, Subsurface-Water Hydrology, p. 153-160, Vol.2 of the Proceedings of the International Conference on Hydrology and Water Resources, New Delhi, India, 1993. Kluwer Academic Publishers, Dordrecht, The Netherlands. ISBN 978-0-7923-3651-8. On line: [http://www.waterlog.info/pdf/enerbal.pdf] </ref> meerdere bodemlagen, [[anisotropie]] van de doorlatendheid, en intreeweerstand.
Voor de oplossing worden [[Numerieke analyse|numerieke methoden]] gebruikt, zodat voor de berekeningen een [[computerprogramma]] nodig is, bijvoorbeeld EnDrain.<ref> ILRI, 1997, The energy balance of groundwater flow applied to subsurface drainage in anisotropic soils by pipes or ditches with entrance resistance. International Institute for Land Reclamation and Improvement (ILRI), Wageningen, The Netherlands. Download van webpagina: [http://www.waterlog.info/articles.htm] of direct als PDF: [http://www.waterlog.info/pdf/enerart.pdf]. <br />
Download het computerprogramma EnDrain van webpagina: [http://www.waterlog.info/endrain.htm] </ref><br />
[[Bestand:R-3VAR1.JPG|thumb|250 px|left|Gewasopbrengst en diepte van het grondwater <ref> Data provided by various authors on banana, cotton, sugarcane and wheat response to shallow water tables [https://www.waterlog.info/cropwat.htm]
</ref> ]]
==Toepassing==
De [[ontwateringsdiepte]] (<i>''Dm</i>'' in de witte figuur rechts) speelt een belangrijke rol bij de toepassing van de formule, omdat de landbouwproduktie er afhankelijk van is.<ref>ILRI, 1994. Frequency and Regression Analysis. In: H.P.Ritzema (ed.), Drainage Principles and Applications, Publ. 16, pp. 175-224, International Institute for Land Reclamation and Improvement (ILRI), Wageningen, The Netherlands. ISBN 90 70754 3 39. Download van webpagina: [http://www.waterlog.info/articles.htm], of direct als PDF: [http://www.waterlog.info/pdf/regtxt.pdf] </ref>
De figuur links laat zien dat een [[Waterspiegel|grondwaterdiepte]] van minder dan 70 cm een opbrengstderving geeft.<ref>ILRI, 2002. Drainage research in farmers' fields: analysis of data. Part of Project ''Liquid Gold'' of the International Institute for Land Reclamation and Improvement (ILRI), Wageningen, The Netherlands. Download van webpagina: [http://www.waterlog.info/articles.htm], of direct als PDF: [http://www.waterlog.info/pdf/analysis.pdf].</ref>
[[Bestand:Endrain.png|thumb|250px|right|Computerprogramma EnDrain: vorm van de waterspiegel bij drainage]]
De figuur is gemaakt met het [[computerprogramma]] SegReg<ref> Het computer programma SegReg voor regressie in segmenten is vrij te downloaden van: [http://www.waterlog.info/segreg.htm] </ref> voor [[regressie in segmenten]].
==Drainagecriteria==
Het gebruik van de Hooghoudt- en andere drainageformules bij het ontwerp van een drainagesysteem wordt geleid door ''drainagecriteria''.<ref> ILRI, 1994. Agricultural Drainage Criteria. In: H.P.Ritzema (ed.), Drainage Principles and Applications, Publication 16, ILRI, p.635-690. International Institute for Land Reclamation and Improvement (ILRI), Wageningen, The Netherlands. ISBN 90 70754 3 39. Download van webpagina: [http://www.waterlog.info/articles.htm], of direct als PDF: [http://www.waterlog.info/pdf/chap17.pdf] </ref> Een van de criteria is dat de ontwateringsdiepte (<i>''Dm</i>'' in de witte figuur rechts) niet te klein mag zijn om opbrengstderving te vermijden, maar ook niet te groot om de kans op [[verdroging]] te verminderen.
==Referenties==
| 