Kristal (glas): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k →‎Toepassingen van kristal: raar woord, staat niet in dikke Vandaal
k -/- spaties voor ref (verzoek op WP:VPB)
Regel 6:
In natuurwetenschappelijke zin is kristalglas geen [[Kristal (natuurwetenschappen)|kristal]], omdat de moleculen niet in een regelmatige structuur zijn gerangschikt.<ref>In het [[Spaans]] wordt zelfs iedere glassoort ''cristal'' genoemd.</ref> Glas bestaat uit een mengeling van [[siliciumdioxide]] (voornaamste bestanddeel van kwartszand) en metaaloxiden. Door het te verhitten, smelt het tot een dikke substantie die makkelijk te vormen (blazen) is en door afkoeling hard wordt, waarbij geen kristalstructuur ontstaat: glas kristalliseert niet, maar vormt een [[amorf]]e vaste stof.
 
Volgens een EU-richtlijn uit 1969 <ref name="EU">[http://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/PDF/?uri=CELEX:31969L0493&from=en EEG Richtlijn 69/493]</ref> is kristallijnglas de algemene omschrijving voor glaswerk dat [[metaaloxide]] bevat, maar binnen die omschrijving bestaan verscheidene categorieën. Alleen de luxere varianten moeten lood bevatten: 24 procent voor loodkristal en 30 procent voor volloodkristal. Voor de lagere categorieën kristallijnglas en sonoorglas is 10 procent metaal voldoende. Dat hoeft bovendien geen lood te zijn, zinkoxide, bariumoxide of kaliumoxide is ook goed. Als het meer dan 30 procent lood bevat, is het volloodkristal, zoals [[Swarovski]] (circa 32 procent lood). Hoe hoger het loodgehalte hoe hoger de [[brekingsindex]]. Een materiaal met een hoge brekingsindex vertoont meer schittering en heeft een rijker kleurenspectrum.
 
Glas met een hoog loodgehalte wordt ook wel gebruikt in de nucleaire industrie, omdat het lood [[röntgenstraling|röntgen-]] en [[gammastraling]] beter tegenhoudt dan normaal glas.
 
== Toepassingen van kristal ==
Van kristal kan men veel gebruiksvoorwerpen maken zoals water-, wijn- en champagneglazen. Luxe karaffen, ijsemmers, taartschotels, asbakken, fotokaders, [[presse-papier]]s, vazen en schalen, kandelaars en [[kroonluchter|kroonluchters]]s worden door meerdere kristalproducenten vervaardigd. Kristal verwerft extra schoonheid door het te slijpen. Dit kan zowel met de hand als machinaal gebeuren. Glazen kunnen mondgeblazen zijn<ref>Frans: "soufflé bouche".</ref> of volledig mechanisch gemaakt worden. Mondgeblazen en handgeslepen glazen zijn uiteraard duurder dan mechanisch geproduceerde glazen.
 
== Loodafgifte ==