Edvard Munch: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
→‎Werken: kopjes gecombineerd en zie hoofdartikel
k -/- spaties voor <ref> (verzoek op WP:VPB)
Regel 12:
 
==Latere leven==
Munch was niet alleen in de schilderkunst actief; nadat hij in [[1894]] begon te etsen maakte hij ook [[lithografie|lithografieën]]ën en [[houtsnede]]n. Ook als [[grafiek (kunstvorm)|graficus]] had Munch grote betekenis. Zijn schilderijen zijn vaak summier van uitvoering, maar in zijn grafische werk zijn vaak de fijnste nuances te onderscheiden, bijvoorbeeld in de portretten.
 
In de winter van 1908/1909 kreeg Munch een [[zenuwinzinking]] en werd hij opgenomen in een rusthuis te [[Kopenhagen]]. Het jaar daarop hervatte hij zijn werk en vestigde hij zich in Noorwegen. Het omvangrijke oeuvre dat in deze nieuwe fase van zijn kunstenaarsbestaan ontstond mist over het algemeen de intensiteit van zijn vroegere werk. De uitbeelding van persoonlijke wanhoop maakte plaats voor optimistischere en algemenere onderwerpen: landschappen, arbeiders en kinderen. Typerend voor zijn veranderde instelling zijn de grote muurschilderingen voor de [[aula]] van de [[universiteit van Oslo]] (1916). Munch heeft een tijd van zijn leven in het zuidelijke plaatsje [[Kragerø (plaats)|Kragerø]] gewoond. Op 5 mei 1909 is Munch, samen met [[Ludvig Ravensberg]] in Kragerø aangekomen. De volgende dag heeft hij al een huis aangeboden gekregen. In Kragerø heeft hij eerst in het Victoria Hotel gewoond, die tot op heden nog steeds bestaat, en heeft hij daarna in zijn eigen huis gewoond. Munch's huis in Kragerø bestaat helaas niet meer, omdat deze tijdens een brand is weggevaagd. In Kragerø heeft Munch een aantal schilderijen, waaronder het schilderij [[Solen (schilderij)|Solen]], geschilderd. In [[1916]] kocht hij een huis te [[Ekely]], nabij Oslo, waar hij de rest van zijn leven is blijven wonen.
 
In [[1937]] werden de schilderijen van Munch door de [[nationaalsocialisten]] als '[[entartete Kunst]]' bestempeld; 82 van zijn werken werden daarom in Duitsland in beslag genomen.
 
Edvard Munch overleed begin 1944 op tachtigjarige leeftijd.
 
==Schilderstijl==
Hij was dé grote voorman van het [[expressionisme]]. Aanvankelijk werd hij beïnvloed door het [[impressionisme]] en het [[symbolisme]]. Zijn werken waren vooral post-impressionistisch, maar droegen ook veel bij tot het expressionisme.
 
Munch legde zich vooral toe op het uitbeelden van menselijke [[emotie]]s, angsten en onzekerheden. De schrille kleuren en de expressieve lijnvoering die hij hierbij gebruikte, alsmede de keuze van zijn onderwerpen hadden grote invloed op de ontwikkeling van het expressionisme. Munch verzoende in zijn werken tegenstrijdigheden zoals [[leven]] en [[dood]], de verticale en de horizontale lijn en beweging en stilstand.
Regel 28:
Zijn obsessie voor onderwerpen zoals bij uitstek de dood, maar ook de [[liefde]], die hij ervoer als een dreigende macht, blijkt uit de vele versies die van sommige van zijn werken bestaan. De nieuwere versies hebben steeds eenvoudigere vormen waardoor ze expressiever zijn. Kenmerkend voor Munch was zijn zwak [[Zenuwstelsel|zenuwgestel]] en zijn pathologische [[depressiviteit]] gekweld door obsessies van dood en ziekten uit zijn jeugdjaren. Munch kende in zijn leven vóór zijn carrière veel schandalen en menselijk leed.
 
Hij schilderde in sterk vereenvoudigde vormen (wat typisch is voor het latere expressionisme), met weglating van details en in kleuren die de schrille klank van angstkreten hebben. De lijn komt uit de [[Jugendstil]], maar wordt bij hem een essentiële contourlijn, met angst en beklemming opgeladen. Hij zocht naar de machten die het "ik" moest ondergaan: de vertwijfeling, de eenzaamheid, de vervreemding, de ontreddering en de dood.
 
== Werken ==
In 1940 vermaakte Munch zijn gehele oeuvre (omvattende 1008 schilderijen, 15.391 afdrukken van 741 grafische werken, 4443 aquarellen en tekeningen en 6 beeldhouwwerken) aan de stad Oslo, waar het is ondergebracht in het [[Munchmuseum]].
 
=== "De Schreeuw" ===
Regel 79:
 
==Tentoonstellingen==
* ''Becoming Edvard Munch: Influence, Anxiety, and Myth'' van 14 februari t/m 26 april 2009 in het [[Art Institute of Chicago]] in Chicago.<ref>[http://www.artic.edu/aic/exhibitions/exhibition/munch Tentoonstelling Art Institute of Chicago] </ref>
* ''Edvard Munch: Master Prints'' van 31 juli t/m 28 november 2010 in de [[National Gallery of Art]] in [[Washington D.C.]] <ref> [http://www.nga.gov/exhibitions/munchinfo.shtm Tentoonstelling National Gallery of Art] </ref>
* ''Edvard Munch'' van 18 september 2010 t/m 20 februari 2011 in de [[Kunsthal Rotterdam]] <ref> [http://www.kunsthal.nl/22-646-Edvard_Munch.html Edvard Munch] </ref> <ref> [https://web.archive.org/web/20101119064326/http://www.lost-painters.nl/kunsthal-edvard-munch/2010/11/10/ Edvard Munch] </ref> <ref> [http://cultuurgids.avro.nl/front/detailkunstuur.html?item=34d7bb7cb015b3d47ca826e1df9a874c Bezoek tentoonstelling] </ref>
* ''Edvard Munch, Beyond the Scream'' van 26 november 2010 t/m 27 februari 2011 in het Herakleidon Museum in [[Athene (stad)|Athene]] <ref> [http://www.artdaily.com/index.asp?int_new=42915&int_sec=2 Edvard Munch, Beyond the Scream] </ref> <ref> [https://web.archive.org/web/20110917213442/http://www.herakleidon-art.gr/index.cfm?get=exhibits Edvard Munch, Beyond the Scream] </ref>
* ''Edvard Munch: The Modern Eye'' van 28 juni t/m 14 oktober 2012 in [[Tate Modern]] in Londen <ref> [http://www.tate.org.uk/whats-on/tate-modern/exhibition/edvard-munch-modern-eye Edvard Munch: The Modern Eye] </ref>
* ''Munch : van Gogh'' van 25 september 2015 t/m 17 januari 2016 in [[Van Gogh Museum]] in Amsterdam <ref> [http://www.vangoghmuseum.nl/nl/zien-en-doen/tentoonstellingen/munch-van-gogh Munch : van Gogh]</ref>
 
{{Commonscatklein|Edvard Munch}}
Regel 97:
{{References}}
}}
 
{{DEFAULTSORT:Munch, Edvard}}
[[Categorie:Kunstschilder van het expressionisme]]