Lodewijk XIV van Frankrijk: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Label: Misbruikfilter: Leeghalen |
Labels: Misbruikfilter: Kwebbelen Misbruikfilter: Schuttingtaal |
||
Regel 30:
==Biografie ==
Lodewijks geboorte kwam als een verrassing omdat zijn ouders, [[Lodewijk XIII van Frankrijk|Lodewijk XIII]] en [[Anna van Oostenrijk (1601-1666)|Anna van Oostenrijk]], al drieëntwintig jaar getrouwd waren en tot dan toe geen kinderen hadden gekregen. Toen zijn vader overleed was Lodewijk nauwelijks vijf jaar oud. Lodewijks moeder was regentes, maar Frankrijk werd feitelijk geregeerd door [[Jules Mazarin|kardinaal Mazarin]] tot diens dood in 1661. De jonge Lodewijk had zeer veel respect voor Mazarin, vooral omdat deze erin slaagde tussen 1648-1653 een opstand van de Franse adel, bekend als [[La Fronde (opstand)|La Fronde]], te onderdrukken. HIJ HEEFT VEEL KUTJES GELIKT
Lodewijk kreeg onderwijs in Latijn en geschiedenis, wiskunde, Italiaans en tekenen, maar ging niet door voor een ijverige student. Dat hij niet begaafd zou geweest zijn, of nauwelijks leerde lezen wordt vaak verteld, maar behoort tot de fantasie. Hij ontwikkelde wel een buitengewone smaak voor schilderkunst, architectuur, muziek – Lodewijk speelde gitaar, toen beschouwd als een 'volks' instrument – en hij was erg begaan met dans, in die tijd een essentieel deel van de adellijke opvoeding. Lodewijk groeide op samen met [[Jean-Baptiste Lully]], die in 1646 naar het hof was gehaald als knecht van Lodewijks nicht [[Anna van Montpensier]].
Regel 42:
Madame de Maintenon werd aan het hof de spil van een kliekje, waartoe ook de dauphin (kroonprins) behoorde.<ref>De historicus [[Louis de Rouvroy|Saint-Simon]] noemt die hofkliekjes "cabale".</ref> Deze vrome katholieken kregen steeds meer invloed op de ouder wordende koning. Na de dood van Maria Theresia in 1683 trouwde Lodewijk met Maintenon. Dit geheime [[morganatisch huwelijk]] werd wellicht door de biechtvader, [[François d'Aix de La Chaise|Père la Chaise]] ingezegend.
De Zonnekoning werd geplaagd door ziektes ([[niersteen|nierstenen]] en [[jicht]]). Bij het trekken van een [[kies]] kwam een groot deel van de bovenkaak mee, waarbij even voor zijn leven werd gevreesd. Deze en andere pijnlijke ingrepen doorstond hij. Fysieke moed kon hem niet ontzegd worden; HOI tot zijn vijftigste ging hij zelf mee op veldtocht. Daarna kreeg hij veel last van [[obesitas|zwaarlijvigheid]].
In 1685 keek Lodewijk nog vanaf de zilveren troon van Versailles neer op de vernederde doge van de [[republiek Genua]]. Vier jaar later moest hij die troon wegens geldgebrek laten omsmelten. Hij zag zijn zoon [[Lodewijk van Frankrijk (1661-1711)|Lodewijk]] in 1711 en een jaar later kleinzoon [[Lodewijk van Frankrijk (1682-1712)|Lodewijk]] en diens vrouw [[Maria Adelheid van Savoye]] en twee van hun kinderen kort na elkaar sterven. Na het overlijden van de tweede kleinzoon [[Karel van Frankrijk (1686-1714)|Karel]] in 1714 hing het voortbestaan van de dynastie af van één enkel achterkleinkind, de latere [[Lodewijk XV van Frankrijk|Lodewijk XV]]. Er dreigde een machtsstrijd tussen de Orléans-tak en de [[buitenechtelijk kind|bastaarden]] (gesteund door Madame de Maintenon), ingeval ook de jonge erfgenaam zou sterven. Dat gebeurde niet, wellicht door toedoen van diens gouvernante, [[madame de Ventadour]], die niet toeliet dat de koninklijke dokters de kleine behandelden (medische behandeling was in die tijd een belangrijke doodsoorzaak). Lodewijk werd in zijn laatste jaren geplaagd door allerlei pijnlijke kwalen zoals jicht. Hij bezweek ten slotte aan een geïnfecteerde wond die zich tot het zeer pijnlijke [[gangreen]] ontwikkelde. Lodewijk XIV overleed vier dagen voor zijn 77e verjaardag in 1715.
| |||