Geschiedenis van het Midden-Oosten: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Robbot (overleg | bijdragen)
k Robotgeholpen doorverwijzing: Kaper - Koppeling(en) gewijzigd naar kaapvaart
k →‎Arabisch-Israëlisch conflict: linkfix na aanmaak dp met AWB
Regel 188:
De daarop volgende vredesgesprekken leidden tot niets. Intussen had [[Hafiz al-Assad]], een militair, de macht overgenomen in Syrië en was [[Anwar Sadat]], [[president van Egypte]]. Op 6 oktober 1973 vielen beide Israël aan, het begin van de [[Jom Kipoeroorlog]]. Alhoewel de oorlog een overwinning was voor Israël kreeg Egypte de [[Sinaï (schiereiland)|Sinaï]] terug, dit onder druk van een [[Oliecrisis van 1973|olie-embrago]] ingesteld door de Arabische landen.
 
Daarmee was het Palestijns vluchtelingenprobleem niet mee opgelost. De combinatie van het aantal Palestijnse vluchtelingen in Libanon en het voorheen relatief stabiel multireligieus land deed de balans overslaan en zal leidden tot een vijftienjarig durende [[Libanese Burgeroorlog|burgeroorlog]]. Syrië probeerde in het voorjaar van 1976 de militaire hegemonie in Libanon te verwerven door een interventie in de burgeroorlog. Dit ingrijpen zag Israël als een bedreiging. Tussen beide partijen werd in mei 1976 informeel een "rode lijn" bepaald. Zo ontstond daar een soort Palestijnse vrijstaat, gedomineerd door de [[Palestijnse Bevrijdingsorganisatie|PLO]]. Een Palestijnse terreuraanslagen op Israëlisch grondgebied zal leidden tot een nieuw [[Operatie Litani|conflict]].
 
Met de ondertekening van de [[Camp Davidakkoorden]] verloor Egypte zijn dominante positie in de Arabische wereld. Twee nieuwe spelers kwamen op het wereldtoneel, de soenniet [[Saddam Hoessein]] en na de [[Iraanse Revolutie]], de sjiiet [[ayatollah]] [[Ruhollah Khomeini|Khomeini]]. Beiden vielen elkaar in de haren. De bloedige [[Irak-Iranoorlog]] duurde zeven jaar en kostte waarschijnlijk aan meer dan één miljoen mensen het leven. Syrië koos partij voor Iran. Saoedi-Arabië, die zich bedreigd voelde door Iran en te maken had met een [[Bezetting van de Al-Masjid al-Haram|Wahabistische opstand in eigen land]], zocht bescherming bij de Verenigde Staten. Het land waar de heiligste plaatsen van de islam en een van de rijkste olievelden ter wereld liggen was nu verscheurd tussen ideologie en economie.
Regel 196:
[[Intifada]] betekent ''afschudden'', en gaat over de [[opstand]]en in de [[Palestijnse gebieden]] tegen de [[Israëlische bezetting van Palestina|Israëlische bezetting]]. Na de [[Israëlisch-Libanese Oorlog (1982)]] moesten zo'n 8000 strijders en hun leider [[Yasser Arafat]], Libanon verlaten. Toen de Eerste Intifada (1987-1993) uitbrak bevond Arafat zich in zijn verbanningsoord, [[Tunis]]. Een nieuwe verzetsgroep nam de taak over, [[Hamas]]. De PLO op haar beurt riep hier op 15 november 1988 eenzijdig de [[Geschiedenis van de staat Palestina|Staat Palestina]] uit met Yasser Arafat als president.
 
In [[1990]] viel Irak buurland Koeweit binnen. Vrijwel de gehele Arabische wereld veroordeelde de inval en onder leiding van de Verenigde Staten werd in de [[Golfoorlog (1990-1991)|Golfoorlog van 1990-1991]] Koeweit bevrijd. Arafat bemiddelde in het conflict tussen Irak en de coalitie, maar veel Arabische landen vonden dat Arafat te veel op de hand van Saddam Hoessein was. Als gevolg hiervan werd de [[geldkraan]] naar de [[Palestijnse Bevrijdingsorganisatie|PLO]] vanuit de Arabische wereld grotendeels dichtgedraaid. De PLO kwam hierdoor in grote problemen en moest haar koers herzien.
 
In [[Oslo]] werden 'geheime' vredesbesprekingen gehouden tussen de Palestijnen en Israël, waarna in [[1993]] de [[Oslo-akkoorden]] gesloten worden. De Palestijnen krijgen beperkte [[autonomie]] met uitzicht op een eigen staat in ruil voor de erkenning van Israël. Yasser Arafat, de Israëlische minister-president [[Yitzchak Rabin]] en de Israëlische minister van Buitenlandse Zaken [[Shimon Peres]] ontvingen hiervoor de [[Nobelprijs voor de Vrede]].