Ur (Sumer): verschil tussen versies

'''Ur''' (ook wel '''Oer''' en in het Sumerisch[[Soemerisch]]: '''Urim''') was een stad in [[SumerSoemer]], in het zuidelijk deel van [[Mesopotamië]] (hedendaags zuidoost [[Irak]]), waar de rivieren [[Eufraat]] en [[Tigris]] in de [[Perzische Golf]] uitmonden.

De stad werd reeds ca. 4000 v.Chr. gesticht. Zij is eeuwenlang een van de belangrijkste steden van de SumerischeSoemerische cultuur geweest. Tegenwoordig is het dan ook een belangrijke [[archeologie|archeologische]] vindplaats.

[[Bestand:Cuneiform script2.jpg|thumb|250px|Kleitablet met SumerischSoemerisch spijkerschrift (± 2400 v.Chr.)]]

Twee [[Vroeg-dynastieke Periode (Mesopotamië)|vroeg-dynastische perioden]] begonnen in ca. 2750 en ca. 2400 v.Chr. In deze periode moest Ur eerst het voortouw laten aan [[Uruk]] en [[Kisj]]. Een archief van enkele honderden teksten uit ca. 2650 v. Chr. (waarvan de herkomst onbekend is en dat slechts op een deel van de samenleving (personen, land) betrekking heeft) toont een sociale gelaagdheid, beroepsmatige specialisatie, en de economische macht van een grote organisatie, die personeel in dienst heeft, rantsoenen en land ter beschikking stelt en over een goede administratie beschikt. Vanaf ca. 2560 v.Chr. was de stad onder Mesannipadda en zijn dynastie (Ur I) een tijdlang de belangrijkste en welvarendste stad van SumerSoemer. Dit blijkt uit de koningsgraven die in deze tijd zijn opgericht. [[Leonard Woolley|Woolley]] vond bij zijn opgravingen van deze tombes vele skeletten van personen van de hofhouding die zelfmoord hadden gepleegd om hun meester of meesteres in het hiernamaals te kunnen dienen. De hofdames waren getooid met sieraden uit goud en [[Lapis lazuli]]. Ook waren er lijfwachten. De laatste van deze graven moeten mogelijk al toegeschreven worden aan de eerste van de drie echte dynastische perioden van de stad Ur. Er was een zware terrasmuur rond delen van Ur.

Nu werd duidelijk dat de gevonden ziggoerat behoorde tot de stad Ur en dat de [[Babylonië|Babylonische]] heerser Nabonid de Ziggoerat ca. 550 v.Chr. nog had laten restaureren. Nog veel meer teksten in [[spijkerschrift]] bevestigden, dat Ur ooit een van de belangrijkste steden van SumerSoemer was geweest.

In 1922 kwam een archeologische expeditie onder leiding van [[Leonard Woolley]] naar Ur en begon met systematische opgravingen van de [[Tell (archeologie)|Tell]] (een heuvel waar een nederzetting onder ligt). Woolley groef hier gedurende 1922-1934. Hij groef ook de koningsbegraafplaats op. De meeste graven waren al geschonden, behalve de grafkamer van de koningin Puabi, die begraven was met 23 dienaressen die vele juwelen droegen. De koningin zelf had kostbare grafgiften van [[goud]], [[Lapis lazuli]], [[Achat]] en [[Chalcedoon]]. Koning [[Mesilim]] van [[Kish (Sumer)|KishKisj]] droeg een gouden helm (zo dun als papier) en een gouden dolk met een handvat van lapis lazuli. De bekendste vondst van de opgravingen is een stierenkop van gedreven goud, versierd met blauwe lapis lazuli. Hij zat als versiering op een harp.<ref>{{Cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=Jge9uIUBdYc|titel=Video van de vondsten|lang=en}}</ref>

Volgens de overlevering van het [[Oude Testament]] van de [[Bijbel (christendom)|Bijbel]] zou [[Abraham]] geboren zijn in Ur. In [[Şanlıurfa (stad)|Urfa]] ([[Turkije]]) meent men echter dat hij daar is geboren. [[Aartsvader]] [[Abraham]] trok van daaruit naar [[Kanaän (gebied)|Kanaän]]. Er staat echter bij vermeld dat Ur van de [[Chaldeeën]] was. De Chaldeeën waren een [[Arameeërs|Aramese]] stam die omstreeks 970 voor Christus (een klein millennium na de tijd waarin Abraham geleefd zou hebben) Babylonië binnenviel. In de Hebreeuwse Bijbel staat niet vermeld of de Chaldeeën al in Ur woonden ten tijde van Abraham of dat Abraham zelf een Chaldeeër was. Volgens sommige onderzoekers zou de toevoeging ''Ur in Chaldea'' een anachronistische latere toevoeging door de schrijvers van het Oude Testament zijn geweest, dat in feite pas in de [[6e eeuw v.Chr.]] tijdens de ballingschap werd neergeschreven.<ref>{{Aut|Magnussen, M.}} 1978: ''Graven in Bijbelse Bodem - Archeologie van de landen van de Bijbel'', Westland, Schoten, ISBN 9024670209 p. 37</ref> Een andere mogelijkheid is dat met het Bijbelse Ur een andere stad dan het SumerischeSoemerische Ur(im) bedoeld is. Men denkt daarbij vooral aan de stad die nu [[Şanlıurfa (stad)|Urfa]] genoemd wordt en onder de Arameeërs als Urhai bekendstond. De Bijbel noemt namelijk ook de stad [[Harran (stad)|Harran]] die daar niet ver vandaan ligt als verblijfplaats van de aartsvader en de stad ligt eerder in het gebied waar in zijn tijd [[Kaldu]] te situeren zijn.