Jute: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
wat is mPt
Div. red. en opmaak
Regel 1:
[[Bestand:Jute.jpg|thumb|Geweven jute]]
'''Jute''' is een lange, zachte, glanzende, plantaardige [[Sclerenchymvezel|bastvezel]] die tot ruwe, sterke draden kan worden gesponnen. HetJute wordtis verkregeneen uitvan plantende uitgoedkoopste hetnatuurlijke geslachtvezels, en na ''[[Corchoruskatoen]]'', diede voornamelijkmeest ingebruikte. warme,De vochtigevezels gebiedenvan voorkomen,jute bijvoorbeeldzijn inhoofdzakelijk [[India]],samengesteld uit [[Bangladeshcellulose]] en [[Volksrepubliek China|Chinalignine]]. DeOmstreeks belangrijkste1838 soortwerd isin ''[[Corchurus olitoriusDundee]]'' (tossaontdekt jute, jew's mallow) gevolgd door ''[[Corchurus capsularis]]'' (whitehoe jute), diemachinaal korteregesponnen stengelskon heeft dan ''Corchurus olitorius''. De vezel van ''Corchurus olitorius'' is zachterworden, zijdeachtigerwaarna enhet sterker dan die vangebruik ''Corchurussnel capsularis''toenam.
 
== Soorten ==
Jute is een van de goedkoopste natuurlijke vezels, en na [[katoen]] de meest gebruikte. De vezels van jute zijn hoofdzakelijk samengesteld uit [[cellulose]] en [[lignine]].
Jute wordt verkregen uit planten uit het geslacht ''[[Corchorus]]'' Die komen voornamelijk in warme, vochtige gebieden voor, zoals in [[India]], [[Bangladesh]] en [[Volksrepubliek China|China]]. De belangrijkste soort is ''[[Corchurus olitorius]]'' (tossa jute, jew's mallow) gevolgd door ''[[Corchurus capsularis]]'' (white jute), die kortere stengels heeft dan ''Corchurus olitorius''. De vezel van ''Corchurus olitorius'' is zachter, zijdeachtiger en sterker dan die van ''Corchurus capsularis''.
 
== Teelt ==
Omstreeks 1838 werd in [[Dundee]] ontdekt hoe jute machinaal gesponnen kon worden, waarna het gebruik van jute zeer snel toenam.
 
==Teelt==
[[Bestand:The Jute Tree.jpg|thumb|Planten]]
[[Bestand:Jute flower.JPG|thumb|Bloem]]
JuteHet is een [[akkerbouw]]gewas en vraagtdat een fijn zaaibed verlangt. Het wordt breedwerpig gezaaid. Zodra de planten ongeveer 15-20 cm lang zijn, worden zevolgt uitgedunduitdunning. Ongeveer vier maanden na het zaaien begint hetde oogstenoogst. De planten worden gewoonlijk geoogst nadat ze hebben gebloeid, maar voordat de uitgebloeide bloemen afvallen. De stengels worden dicht bij de grond afgesneden en, in bundels gebonden en ongeveer 20 dagen in water geweekt. Bij dit proces wordt door [[roten|roting]] de stengel zacht, waardoor de bastvezels kunnen worden gescheiden van de houtpijp. De bastvezels worden vervolgens gestript van de stengels en gewassen in lange bundels gewassen in helder stromend water. DanVervolgens worden ze gedroogd. Na 2-3 dagen drogen worden de vezels in bundels gebonden.
 
De jute wordt gesorteerd naar kleur, sterkte en vezellengte. De kleur kan variëren van gebroken wit tot bruin en de lengte kan 1 tot 4 m zijn. JuteTenslotte wordt ten slottehet in balen samengeperstgeperst voor verzending naar fabrikantende verwerkers.
 
== Toepassingen ==
Van jute worden onder andere matten gemaakt om grond[[erosiebodemerosie]] te verhinderen. Voor deze toepassing is een biologisch afbreekbare vezel essentieel. Verder wordt jute gebruikt om [[doek]] te maken voor het verpakken van balen ruw [[katoen]] en voor het maken van [[zak (omhulsel)|zakken]] en ruw doek. De vezels wordenwerden tevens veel geweven tot gordijnen, stoelbekledingen en tapijten, maar bijvoor deze toepassingen is jute vaak vervangen door synthetischesynthetisch materialenmateriaal. Niettemin kanAls het in bepaalde omstandigheden van belang zijnis dat het te kiezengebruiken materiaal [[biologisch afbreekbaar]] is; in dit geval iskan jute een betergoed alternatief danzijn voor kunstmatige vezels. Een voorbeeld van dergelijk gebruik is de keuze voor jute als materiaal voor omhulsels van jonge bomen, die direct met het omhulsel moeten kunnen worden geplant.
 
Jute vezels worden bij sommige toepassingen gemengd met andere typen vezels om een sterkere combinatie te maken, bijvoorbeeld voorbij de fabricage van [[touw]]. De uiteinden van jute, de ruwe uiteinden van de juteplanten, worden gebruikt om goedkopegoedkoop doek te fabriceren. De zeerZeer fijne draden kunnen gebruikt worden om imitatie [[zijde (textiel)|zijde]] te maken.
 
De vezels van jute kunnen ook worden gebruikt om [[papier]] te maken. Het voordeel boven hout is in dit verband dat jute geen boskap vereist.
 
== Milieu-impact ==
De milieu-impact van jute vezelsjutevezels is relatief laag in vergelijking met ander textiel. De productie van garen, met inbegrip van de productie van de planten (niet gekleurd), kost 321 mPt/kg. Ter vergelijking: ongeverfde katoen vezelkatoenvezel kost 806 mPt/kg.
 
== Afbeeldingen ==
<gallery heights="110px150px" widths="150px225px">
Bestand:Jute under Sun.jpg|thumb|Drogende jute
Bestand:Textielmuseum cabinet 19.tif|thumb|Jute/vlas, jutegaren, geweven jute voor zakken en interieur, kunststof composietToepassingen met vlas, linoleum met geweven jute rug en isolatiemateriaal van vlas
Bestand:Jute matting.jpg|thumb|Jute matten wordenJutematten gebruikt om [[Erosie|watererosieerosie]] tegen te gaan
</gallery>