[[Bestand:Westfaelischer Friede in Muenster (Gerard Terborch 1648).jpg|{{largethumb}}|Het begrip 'natiestaat' werd voor het eerst gebruikt bij het sluiten van de [[Vrede van Munster|Munsterse vrede]] in 1648]]
De termEen '''natiestaat''' wordt wel gebruikt om aan te geven dat binnenis een [[staat]] met één dominante [[natie]], (dominant) aanwezig is en dient omwaarmee een [[soevereiniteit|soeverein]] territorium tewordt biedengeboden aan een bepaalde natie en haar culturele identiteit. Binnen deze staat leven ook mensen als minderheid met een andere nationale of etnische identiteit; buiten de staatsgrenzen vormen degenen die weliswaar tot de eigen natie behoren, maar niet op het grondgebied van de betreffende staat wonen, op hun beurt ook weer zulke minderheden. Hierin ligt de basis van de strijd tussen natiestaten: het annexeren van gebied waar de eigen natie woont en het verwijderen van minderheden die de nationale samenhang in de eigen staat bedreigen door [[etnische zuivering]]. Het bereiken van een natiestaat wordt meestal gezien als het einddoel van een nationale staatsordening zoals in het 19de19e-eeuwse [[nationalisme]] nagestreefd werd. Dit nationalisme was om te beginnen een uitdrukking van de politieke emancipatie van 'het volk' tegenover de macht van de toenmalige, deels nog feodale, bovenlaag. Deze maatschappelijke elite nam, toen de aantrekkingskracht van de emancipatiebeweging bleek, en vooral na de democratische revoluties in het jaar 1848, om haar machtspositie te behouden gaandeweg het voortouw over in de nationalisering van de door hen gedomineerde samenleving. Zij werd zodoende een nationale elite die met de middelen, met name volksonderwijs, die de natiestaat haar gaf 'het volk' een nationale identiteit aanleerde, een proces dat begunstigd werd door de moderne middelen van de massa-media en de massa-mobiliteit.
Over de vraag wat de natiestaat primair bepaalt, worden grofweg twee visies aangehangen waarin verschillend gedacht wordt over de oorsprong en vorm van de natiestaat
