Celmembraan: verschil tussen versies

De '''celmembraan''', '''plasmamembraan''', '''plasmalemma''' of '''membrana cellularis'''<ref name="Friedbichler2009">Friedbichler, M., Friedbichler, I. & Eerenbeemt, A.M.M. van den (2009). ''Pinkhof Medisch Engels.'' Houten: Bohn Stafleu van Loghum.</ref> is een biologische structuur die de binnenkant van een [[cel (biologie)|cel]] scheidt van de buitenkant. Celmembranen zijn opgebouwd uit een dubbele [[fosfolipide]]nlaag en bevatten daarnaast [[proteïne|eiwitten]] en [[sterol]]en. Ze zijn [[semipermeabiliteit|semipermeabel]], ofwel selectief doorlatend, voor [[ionen]] en sommige [[organische verbinding|organische moleculen]]. Celmembranen spelen een rol in verschillende cellulaire processen, zoals transport, signalering en [[adhesie]]. Daarnaast bevatten ze ankerpunten voor zowel de [[extracellulaire matrix]] als het intracellulaire [[cytoskelet]].

 

 

Water, elektrische lading en ionen kunnen in principe niet zonder meer door een celmembraan heen zodat [[concentratiegradiënt]]en in stand gehouden worden. Een belangrijk deel van de functies van de cel maakt hier gebruik van, b.v. bij [[fotosynthese]] is de ladingsscheiding van vitaal belang, bij [[celademhaling]] het feit dat protonen (waterstofionen) aan weerszijden van de membraan in verschillende concentratie kunnen voorkomen. Bij signaaloverdracht en spiercontractie speelt de gereguleerde doorlaatbaarheid voor allerlei andere ionen ([[Natrium|Na⁺]], [[Kalium|K⁺]], [[Calcium|Ca²⁺]]) een rol. Doorlaatbaarheid voor ionen wordt geregeld door specifieke ionkanalen, een van de vele typen eiwitten in een celmembraan. De kanalen in de celmembraan zijn voor hun doorlaatbaarheid vaak afhankelijk van de [[membraanpotentiaal]]. De celmembraan kan voor enkele stoffen ook via [[osmose]] doorlaatbaar zijn. Op deze manier is de celmembraan van groot belang voor de samenstelling van onder andere het [[cytoplasma]].

==Literatuurverwijzingen==

{{References}}