Sebastian Castellio: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Link naar doorverwijspagina Pest gewijzigd in Pest (ziekte) met DisamAssist. |
k Link naar doorverwijspagina Martin Luther gewijzigd in Maarten Luther; gewijzigd in Maarten Luther met DisamAssist. |
||
Regel 10:
===Aan de Universiteit van Lyon===
In 1535 ging Castellio studeren in [[Lyon]], destijds een centrum van [[Renaissance-humanisme|humanisme]], waar ook [[Maarten Luther|Martin Luther]] veel aanhang had, relatief ongehinderd door de Franse regering en de Rooms-Katholieke kerk. Castellio leerde er aan het Collège de la Trinité Latijn, Grieks en Hebreeuws. Naast zijn moedertaal Frans sprak hij ook Italiaans en een beetje Duits.<ref>Hillar</ref> Als student in Lyon ergerde zich daarbij aan de kwaliteit van de [[Vulgaat]]. Hij nam zich voor om, zodra zich de gelegenheid zou voordoen, zelf de bijbel in het Latijn te vertalen.
In januari 1540 vonden in Lyon op last van de [[Inquisitie]] de eerste ketterverbrandingen van [[Hugenoten]] plaats. Deze deden hem besluiten om zich definitief tot de [[Reformatie]] te bekennen, zijn studie te beëindigen, de stad verlaten, en zich aan te sluiten bij [[Johannes Calvijn]], die zich na zijn verbanning uit Genève had gevestigd in [[Straatsburg]].
Regel 41:
Van kritiek op zijn heftige optreden in godsdienstige polemieken moest Calvijn niets weten; hij zag zichzelf als degene die door God geroepen was om de waarheid te verkondigen en hij was ervan overtuigd dat het zijn plicht was om net als eens de oudtestamentische profeten dat hadden gedaan, deze waarheid te verdedigen. De terechtstelling van Michael Servet was het begin van een hevige polemiek tussen Calvijn en Castellio over [[tolerantie (maatschappij)|tolerantie]] en over de rol van de overheid in religieuze aangelegenheden..<ref>[http://www.museeprotestant.org/Pages/Notices.php?noticeid=134&scatid=6&lev=1&cim=0&Lget=FR Musée virtuel du protestantisme français] (Frans)</ref>
Castellio, die Servets werken niet eens gelezen had,<ref>Wilhelm Schwendemann: ''Calvin, Castellio und die Menschenrechte – einen Menschen töten heißt nicht eine Lehre verteidigen, sondern einen Menschen töten.'' In: ''Theo-Web. Zeitschrift für Religionspädagogik'' 8 (2009), pagina 147, [http://www.theo-web.de/zeitschrift/ausgabe-2009-02/17.pdf theo-web.de] (PDF)</ref> reageerde in december van hetzelfde jaar met het anoniem gedrukte ''Historia de morte Serveti''<ref>Vergelijk Uwe Plath: ''Der Fall Servet und die Kontroverse um die Freiheit des Glaubens und Gewissens.'' Alcorde, Essen 2014, pagina 106–115</ref> en schreef een antwoord op Calvijns apologie met de uitgave van ''De haereticis, an sint persequendi'' („Over de ketters, of zij vervolgd moeten worden“), een bundeling van teksten waarin [[Johannes Chrysostomus]], [[Augustinus van Hippo]], [[Maarten Luther|Martin Luther]] ''(Over het wereldlijke gezag, in hoeverre men die gehoorzaamheid schuldig is),'' [[Erasmus]] en zelfs Calvijn zelf (Commentaar op [[Seneca]]'s ''De Clementia'' uit 1532) zich tegen de doodsstraf voor ketters uitspraken. In zijn pleidooi voor religieuze tolerantie beriep hij zich op Luther.<ref>Heinrich Bornkamm: ''Toleranz. In der Geschichte des Christentums.'' in: ''Die Religion in Geschichte und Gegenwart''</ref>. Castellio schreef de inleiding tot het werk zelf, maar onder het pseudoniem ''Martinus Bellius'' en droeg het werk op aan [[Christoffel van Württemberg|Christoph, hertog van Württemberg]].<ref>"Hillar"</ref> Het werd een hele polemiek met Calvijn en Beza, waarop Castellio in 1554 wederom een publicatie uitbracht: ''Contra Libellum Calvini''.<ref>''Contra Libellum Calvini in quo contendere conatur Haereticos jure gladij coercendos esse''</ref> In deze publicatie bestreed Castellio het recht van de wereldlijke macht om afwijkingen in de kerkelijke leer met geweld te bestrijden. Het geschrift bevatte Castellio's bekendste citaat:
{{cquote|Hominem occidere non est doctrinam tueri sed hominem occidere.
| |||