Wikipedia: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k →‎Externe link: Dacht dat deze er nog was op Wikinieuws, werd verwijderd
Encycloon (overleg | bijdragen)
Objectiever
Regel 12:
| url = [//www.wikipedia.org/ wikipedia.org]
}}
'''Wikipedia''' is een [[internetencyclopedie]], die wereldwijd door een groot aantal auteurs op [[Vrijwilligerswerk|vrijwillige basis]] wordt geschreven. De inhoud moet te controleren zijn en mag geen onrecht doen aan [[derde]]n. Wikipedia wordt gepubliceerd onder een vrije licentie, zodat de inhoud elders opnieuw te gebruiken is. De [[website]] is eigendom van de [[Wikimedia Foundation]], een in de [[Verenigde Staten]] gevestigde organisatie [[non-profit|zonder winstoogmerk]]. Onder de paraplu van de Wikimedia Foundation bevinden zich diverse meertalige [[project]]en waarvan Wikipedia het oudste en bekendste is. In alle veelvoorkomende talen is er een Wikipedia.
 
Wikipedia is in de basis opgezet in de vorm van een [[wiki]], hetgeen betekent dat elke inhoudelijke pagina door iedere willekeurige bezoeker bewerkt kan worden. Voor Wikipedia is een apart programma ontworpen. De software, [[MediaWiki]], is [[opensourcesoftware]] die ook gebruikt wordt door de andere projecten van de Wikimedia Foundation en door diverse andere projecten en bedrijven.
Regel 29:
 
== De naam Wikipedia ==
De naam Wikipedia is een [[Porte-manteauwoord|samentrekking]] van ''[[wiki]]'', watdat in het Hawaiiaans ''snel'' betekent, en het Engelse woord ''[[Encyclopedie|encyclopedia]]''.
 
== Geschiedenis ==
Regel 35:
 
=== Kenmerken van het project ===
Wikipedia was de eerste serieuze, algemene, digitale encyclopedie waarbij met het wiki-[[Ontwerp|concept]] gewerkt werd. In vergelijking met andere concepten om informatie te verzamelen heeft dit tot gevolg dat Wikipedia, daar waar het actuele informatie betreft, in het algemeen zeer snel bijgewerkt is. Daar isverwijst het concepteerder ookgenoemde naar genoemd:woord 'wikiwiki'wiki'' betekentook in het [[Hawaïaans]] 'snel'naar.
 
Kenmerkend voor het project en het succes ervan is tevens het feit dat de inhoud deels rechtenvrij is. Alle tekst en media worden door Wikipedia door middel van de [[GNU-licentie voor vrije documentatie|GFDL-]] (en sinds 2008) [[Creative Commons|CC-BY-SA]]-licentie vrijgegeven en beschikbaar gesteld voor het publiek. Iedere auteur blijft eigenaar van zijn bijdrage, maar anderen kunnen voortbouwen op individuele bijdragen. De vrijgave van bijdragen onder de CC-BY-SA-licentie is definitief en kan niet ingetrokken worden. Eenieder is daarmee gerechtigd de inhoud kosteloos te verspreiden en/of te wijzigen, terwijl niemand de toegang tot een uit Wikipedia overgenomen en eventueel gewijzigde inhoud kan worden onthouden. Wikipedia presenteert zich daarbij uitdrukkelijk als een encyclopedie en niet als bijvoorbeeld een woordenboek, discussieforum of webportaal. Voor [[lexicografie|lexicografische]] informatie is het zusterproject [[Wiktionary]] (in het Nederlands ''WikiWoordenboek'') in het leven geroepen.
Regel 54:
Vier maanden daarvoor hadden Sanger en zijn baas Jimmy Wales, president-directeur van [[Bomis (website)|Bomis]], Inc., al eens verschillende mogelijkheden besproken om naast Nupedia een opener, aanvullend project te beginnen. Het kostte Sanger dus niet veel moeite om Wales over te halen een wiki voor Nupedia op te zetten. Nupedia's eerste wiki ging online op [[10 januari]] 2001. Van de kant van de auteurs en redacteuren van Nupedia kwam echter het nodige protest tegen het plan om Nupedia zo nauw te associëren met een webpagina, gebaseerd op het wikiconcept. Daarom kreeg het nieuwe project per 15 januari de naam 'Wikipedia' en een eigen, onafhankelijk adres op het web. Deze datum werd later uitgeroepen tot Wikipediadag.
 
Heel watNieuwe deelnemers kwamenmeldden inzich éénaan klapvia binnen viaeen publicatie van [[Slashdot]] in maart en juli. Ook andere publicaties trokken deelnemers, zoals die op [[Kuro5hin]]. Zoekmachines (vooral [[Google]]) en andere [[Portaal (internet)|portals]] dirigeren dagelijks honderden potentiële deelnemers naar Wikipedia.{{Bron?}} Op 12 februari 2001 werd in de Engelstalige Wikipedia de eerste mijlpaal van 1000 artikelen (pagina's) al overschreden; daarna groeide het aantal artikelen met circa 1000 per maand en intussen al met ongeveer 40.000 per maand.
 
Op 19 juni 2001 ging de Nederlandstalige versie van Wikipedia van start.
Regel 72:
 
==== Culturele samenwerking ====
Vanaf 2005 begonnen de bewerkers (''users'', in het Nederlands vaak "gebruikers" genoemd) op Wikipedia steeds meer samen te werken met culturele instellingen en andere organisaties om meer materiaal beschikbaar te krijgen voor het gebruik op Wikipedia. Er wordt samengewerkt met onder andere musea, galeries, archieven en bibliotheken om zo meer specialistische informatie en vooral ook beeldmateriaal om meer artikelen hiervan te kunnen voorzien. In Nederland leverde bijvoorbeeld het [[Tropenmuseum]] meer dan 80008.000 afbeeldingen over de [[Marrons]], [[Suriname]] en [[Indonesië]],<ref>[http://www.parool.nl/parool/nl/12/CULTUUR/article/detail/257190/2009/08/05/Tropenmuseum-en-Wikipedia-gaan-samenwerken.dhtml Tropenmuseum en Wikipedia gaan samenwerken], Het Parool, 5 augustus 2009</ref><ref>[http://ultimategerardm.blogspot.nl/2010/06/objects-from-tropenmuseum-for-wikipedia.html Objects from the #Tropenmuseum for #Wikipedia], 16 juni 2010</ref> het [[Nationaal Archief]] in Den Haag en [[Spaarnestad Photo]] te Haarlem doneren ruim 1100 foto's van Nederlandse politici en belangrijke gebeurtenissen in Nederland<ref>[https://web.archive.org/web/20101103223824/http://www.nu.nl/internet/2297323/nationaal-archief-geeft-fotos-wikipedia.html Nationaal Archief geeft foto's aan Wikipedia], [[NU.nl]], 21 juli 2010</ref> en het [[Amsterdam Museum]] doneerde in 2011 zijn digitale collectie van 55.000 foto's.<ref>[http://blog.amsterdammuseum.nl/?p=4500 Amsterdam Museum doneert 55.000 foto’s aan Wikimedia.], blog Amsterdam Museum, 20 januari 2011</ref>
 
===== Wikipedian in Residence =====
Sinds 2010 wordt de samenwerking tussen Wikipedia en culturele instellingen verder geïntensiveerd met de aanstelling van een 'Wikipedian in Residence' bij de instellingen zelf om hun materiaal via Wikipedia te ontsluiten.<ref name="Cohen group">{{Citeer web|last=Cohen|first=Noam|title=Venerable British Museum Enlists in the Wikipedia Revolution|url=http://www.nytimes.com/2010/06/05/arts/design/05wiki.html|publisher=[[The New York Times]]|accessdate=5 november 2013|date=5 juni 2010}}</ref>
 
==== Langere termijn ====
Regel 98:
Wikipedia heeft net als andere wiki's te kampen met [[vandalisme]]. Er komen geleidelijk aan steeds doeltreffender hulpmiddelen beschikbaar om vandalisme te bestrijden.
 
'Onzichtbaar vandalisme' en [[hoax]]en blijken echter hardnekkiger te zijn. Door subtiele wijzigingen (beperkte weglatingen of wijziging van de opmaak) kan een heel andere wending aan een artikel worden geven. Ook kan iemand natuurlijk per ongeluk foutieve informatie toevoegen. Wanneer niemand doorheeft dat de informatie onjuist is, kan die maandenlang op Wikipedia blijven staan. Zo zijn er gevallen bekend van artikelen over niet-bestaande personen, waar wel maandenlang een artikel over bestond.
 
=== Snelle verspreiding van verkeerde informatie ===
Regel 146:
== Afgeleide sites ==
===Spiegelsites ===
Inmiddels bestaan er op het internet vrijeen veelaantal [[Klonen (biologie)|klonen]] – ook wel ''mirrors'' of spiegelsites genoemd – van Wikipedia. Dit zijn [[Website|siteswebsite]]s die de inhoud van Wikipedia-artikelen of een deel hiervan (vrijwel) letterlijk overnemen. Enkele bekende voorbeelden zijn [[DBpedia]], [[Wikiwand]] en (specifiek in het Nederlands) [[Encyclo.nl]]. Ook sommige teksten op [[WordPress.com]] zijn min of meer letterlijk afkomstig van Wikipedia. Daarnaast wordt veel van de vrij beschikbare inhoud van Wikipedia door allerlei individuele sites overgenomen en hergebruikt, al dan niet in de vorm van letterlijk gekopieerde tekstpassages. Regelmatig laten deze sites na om de bron van deze informatie correct weer te geven, waardoor de vereiste auteursrechtelijke kennisgevingen niet gerealiseerd worden.
 
Een belangrijk neveneffect van dergelijke "kloonwebsites" en andere sites die zich primair op Wikipedia baseren is dat ze ervoor zorgen dat informatie op het internet steeds eenzijdiger wordt. Het is inmiddels geen zeldzaamheid dat vijf van de eerste tien zoekresultaten op [[Google]] allemaal hetzelfde artikel bevatten, op verschillende sites. Foutieve informatie kan op deze manier razendsnelsnel over het internet worden verspreid. Critici van Wikipedia zien dit als een zorgelijke ontwikkeling.
 
== Film ==