Gangbare jaartelling: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 4:
 
== Argumentatie ==
De term 'gangbare jaartelling' wordt door sommigen beschouwd als neutraalis ([[secularisme|seculier]]) [[synoniem (taalkunde)|synoniem]] voor ''vóór/na (de geboorte van) Christus'' (v.Chr./n.ChrC.; in het Latijn ''ante Christum natum'' of AC en [[anno Domini]] of AD) of ''in de christelijke jaartelling''. Zij geven de volgende argumenten:
are jaartelling" in het Nederlands niet of nauwelijks wordt gebruikt en dat ook in de wetenschap nog standaard wordt gewerkt met 'vóór/na Christus'.
*'''Duidelijkheid:''' Vooral in het belang van wetenschappelijk onderzoek naar de [[oudheid]] en in het bijzonder de [[Vroege christendom|ontstaansgeschiedenis van het christendom]] is het belangrijk om het jaar 1 (n.Chr.) niet als werkelijk geboortejaar van [[Jezus (historisch-kritisch)|Jezus Christus]] te beschouwen, omdat dit omstreden is. Het [[Nieuwe Testament]] spreekt zichzelf tussen Matteüs 2:1 en Lucas 2:1-7 tegen, die samen stellen dat Jezus enerzijds werd geboren tijdens het koningschap van [[Herodes de Grote]] (tot 4 v.Chr.) en anderzijds tijdens het gouverneurschap van [[Publius Sulpicius Quirinius|Quirinius]] (sinds 6 n.Chr.), waartussen een gat van 10 jaar zit.<ref>Encarta-encyclopedie Winkler Prins (1993–2002) s.v. "Jezus §1. Historische datering", Sulpicius § Publius Sulpicius Quirinius" en "Herodes § Herodes I de Grote". Microsoft Corporation/Het Spectrum.</ref> Het is niet duidelijk hoe [[Dionysius Exiguus]], die de christelijke jaartelling in [[525]] opstelde, tot zijn berekening van Christus' geboortejaar is gekomen, maar de inmiddels al 15 eeuwen gebruikte jaartelling moet er los van worden gezien.
*'''Aanvaardbaarheid:''' Het stelsel van de christelijke jaartelling, met de [[gregoriaanse kalender]], wordt door de benaming "gangbare jaartelling" aanvaardbaar(der) voor niet-christenen en seculiere christenen over de gehele wereld.<ref name="Daily Mail"/>
*'''Standaardisering:''' door wereldwijde aanvaarding kan in interculturele communicatie (zoals in de wetenschap) standaardisering plaatsvinden en hoeft men niet steeds om te rekenen, met alle mogelijke fouten van dien.
 
Anderen vinden het echter niet meer of minder neutraal dan 'vóór/na Christus'. Zij geven de volgende argumenten:
*'''IJkpunt blijft geboorte van Christus:''' omdat men het door Exiguus vastgestelde geboortejaar van Christus nog steeds als uitgangspunt neemt voor de tijdrekening, en er slechts een andere naam aan geeft, doet men onnodig moeilijk.<ref name="Daily Mail"/> Bovendien wordt het heel arbitrair en onpraktisch als men alsnog een ander uitgangspunt wil nemen (zie verderop).
*'''Traditie:''' Sinds het jaar 525 heeft men nu eenmaal in de christelijke geschiedschrijving 'vóór/na Christus' geschreven, en er is geen reden om het te veranderen omdat iedereen het al eeuwen begrijpt. De praktijk is dat "gangbare jaartelling" in het Nederlands niet of nauwelijks wordt gebruikt en dat ook in de wetenschap nog standaard wordt gewerkt met 'vóór/na Christus'.
 
=== Alternatief beginjaar ===
Regel 23 ⟶ 17:
 
=== Duits ===
[[Verlichting (stroming)|Verlichte]] Duitse joden in [[Berlijn]] schijnen al in de 18e eeuw de formulering "(Vóór) gewoneonze jaartelling" te hebben gebruikt, terwijl anderen zoals [[Moses Mendelssohn]] dit gebruik afwezen omdat dit de integratie van de joden in de Duitse samenleving zou hinderen.<ref name="Jewish Joke"/> De formulering lijkt te zijn doorgezet onder Duitse joden in de 19e eeuw in vormen als ''vor der gewöhnlichen Zeitrechnung'' (vóór de gewoonlijke tijdrekening).<ref>{{de}} Zie bladzijde 175 in [http://books.google.nl/books?id=pwxFAAAAcAAJ Allgemeine Zeitung des Judenthums: Ein unpartheiisches Organ für alles jüdische Interesse in Betreff von Politik, Religion, Literatur, Geschichte, Sprachkunde und Belletristik, Volume 2] (Leipzig 1838).</ref><ref>{{de}} {{aut|Julius Fürst}}, ''Geschichte des Karäerthums von 900 bis 1575 der gewöhnlichen Zeitrechnung'' (Leipzig 1862-1869).</ref> In 1938 werd in [[nazi-Duitsland]] het gebruik van deze conventie voorgeschreven voor schoolboeken door de [[NS-Lehrerbund]], de ''Nationaalsocialistische Lerarenbond''.<ref name="Jewish Joke"/> De ''Reichslehrgang der Gaufachbearbeiter für Vor- und Frühgeschichte'' kwam met eenzelfde voorschrift voor schoolboeken.<ref>{{de}} Zie bladzijde 149 in Weiße Blätter-uitgave [https://web.archive.org/web/20120119145938/http://www.monarchieforum.org/ARCHIV/WeisseBlaetter/MAI1938.pdf mei 1938]</ref>
De [[Time_(tijdschrift)|Time]] vond het ironisch dat "[[Ariosofie|Ariërs]] bijna 200 jaar later een joods voorbeeld volgden."<ref name="Jewish Joke">{{en}}
{{cite news |url=http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,759195,00.html |title=GERMANY: Jewish Joke |date=7 maart 1938|accessdate=2012-02-05}}</ref> Het voorschrift werd niet algemeen ingevoerd; nazi's zoals [[Alfred Rosenberg]] en [[Hans F.K. Günther]] bleven in hun boeken de term "v. Chr." gebruiken.