Golanhoogvlakte: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
0 bron(nen) gered en 1 gelabeld als onbereikbaar #IABot (v1.5.1)
k herred./lf
Regel 7:
Sinds 1970 zijn er op de Golanhoogten talrijke [[Israëlische nederzetting]]en van [[Joden|Joodse]] kolonisten gesticht.
 
Gedurende de [[Zesdaagse Oorlog]] van 1967, veroverde Israël het grootste deel van het gebied op Syrië en begon met het stichten van [[Israëlische nederzetting]]en. In [[1981]] werden deze door Israël [[Annexatie|geannexeerd]] en werd een 'Golan Hoogten-wet' gemaakt. Deze Israëlische annexatie is illegaal onder het [[volkenrecht]]. De [[Verenigde Naties|VN]] veroordeelden in diverse Resolutiesresoluties, onder meer in [[Resolutie 497 Veiligheidsraad Verenigde Naties]]|resolutie 497 van de [[IsraëlVeiligheidsraad]]ische, de Israëlische verovering, bezetting en annexatie. en dringen er totTot op heden nogwordt aanaangedrongen op een Israëlische militaire terugtrekking uit het gebied en onderhandelingonderhandelingen met buurland Syrië. Syrië eist de volkenrechtelijk tot zijn territorium behorende Hoogten van Golan terug, gesteund door dediverse VN-resoluties.
Libanon, en met name de [[Hezbollah]], leggen een claim op een zeer klein gedeelte van de Golan (de [[Shebaa-boerderijen]]), maar die claim wordt niet door de Verenigde Naties gesteund. De VN beschouwen de Shebaa-boerderijen als een deel van Syrië, maar de grenstrekking in het verleden geschiedde niet altijd nauwkeurig.
 
== Geschiedenis ==
Door de eeuwen heen maakte het gebied deel uit van verschillende Rijken, zoals het [[Assyrische Rijk]], onder de heerschappij van de Arameeërs, het [[Macedonische Rijk]] van [[Alexander de Grote]], het [[Romeinse Rijk]], het [[Byzantijnse Keizerrijk|Byzantijnse Rijk]] en het [[Ottomaanse Rijk]] en een doorgangspunt geweest voor handelsverkeer tussen Damascus, [[Jeruzalem]] en [[Caïro (stad)|Caïro]].
 
Kort voor het begin van de [[christelijke jaartelling]] voegden de Romeinen het gebied toe aan het rijk van [[Herodes I|Herodes de Grote]]. Na zijndiens dood maakte het gebied deel uit van het koninkrijk dat (met korte tussenpozen) achtereenvolgens bestuurd werd door [[Filippus (tetrarch)|Filippus]], [[Herodes Agrippa I]] en [[Herodes Agrippa II]].
Tijdens de [[kruistocht]]en zijn de Hoogten van Golan enige tijd door de Kruisvaarders bezet.
 
In de [[7e eeuw]] vond in dit gebied de [[Slag bij de Jarmoek]] plaats, waarbij de [[Arabieren]] [[Damascus]] veroverden en hetdeze plaats later tot hoofdstad van het [[Arabische Rijk]] maakten.
 
Vanaf de [[15e eeuw]] vestigden zich steeds meer [[Druzen]] in het gebied. Voor de [[Zesdaagse Oorlog]] van 1967 woonden er ongeveer 140.000 Druzen. Na de [[Militaire bezetting|bezetting]] door [[Israël]] zijn erdaarvan zo'n 20.000 overgebleven.
 
In de [[Zesdaagse oorlog]] van 1967Oorlog tussen Israël en Syrië besloot de Veiligheidsraad om een [[wapenstilstand]] op te leggen, welke door beide landen werd aanvaard. Op 9 juni, kort voordat deze wapenstilstand inging, besloot de toenmalige Israëlische minister van Defenie [[Moshe Dayan]] tot een aanval en veroverde het noordelijk deel van de hoogvlakte. Om de hoofdstad [[Damascus]] te beschermen besloot de Syrische regering om het zuidelijk deel op te geven.
 
Ook tijdens de [[Jom Kipoeroorlog]] in 1973 werd er hevig om de Golan gevochten. De [[Resolutie 350 Veiligheidsraad Verenigde Naties|Resolutie 350 van de Veiligheidsraad]] van mei 1974 stipuleerde de ontruiming van de noordelijke berg de [[Hermon]], wapen- en troepenbeperkingen langs de grens en een smalle gedemilitariseerde VN-zone, de [[United Nations Disengagement Observer Force Zone]] ([[UNDOF]])<ref>[http://www.un.org/en/ga/search/view_doc.asp?symbol=S/RES/350(1974) Resolutie 350 (1974)] un.org, 31 mei 1974</ref>. Het wordt door beide partijen meestal nauw gehonoreerd{{Bron?|Wat wordt hiermee bedoeld?|2016|02|19}}.
 
In deze strijd werd de Syrische stad [[Quneitra (stad)|Quneitra]] geheel door Israël verwoest. Na onderzoek door een Speciale Commissie van de [[Algemene Vergadering van de Verenigde Naties]] werd Israël hiervoor verantwoordelijk gehouden en voor het vele geweld en de schendingen van mensenrechten, zoals neergelegd in de [[Conventies van Genève]] (artikel 53 en 147) veroordeeld<ref>[http://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/UN/unga3240.html UN General Assembly Resolutions: Resolution 3240] JVL, 29 November 1974</ref>.
 
In 1981 werden de Golanhoogten door Israël [[Annexatie|geannexeerd]] en onder een speciale wetgeving voor de Golanhoogten gebracht. Zowel de annexatie als de wetten werden meteen door de internationale gemeenschap unaniem verworpen en in [[Resolutie 497 Veiligheidsraad Verenigde Naties|Resolutie nr.resolutie 497 van de VN -Veiligheidsraad]] nietig verklaard. Van Israël werd onmiddellijke terugtrekking geëist en er werd bepaald dat de [[Vierde Geneefse Conventie]], betreffende de bescherming van burgers tijdens oorlogstijd, blijft gelden.
 
== Belang van de Golanhoogten ==
Regel 32:
[[Bestand:Golanhoogte.jpg|thumb|De Golanhoogte bezien vanuit Israël, 1 januari 1988]]
[[Bestand:Golan Heights - Gamla view.jpg|thumb|Gamla vanuit de lucht, 2005]]
Dit gebied heeft een groot strategisch belang,. Dit belang geldt zowel voor de Israëlische defensie, aangezien de afstand tot bijvoorbeeld de stad [[Haifa]] slechts enkele tientallen kilometers bedraagt, als voor de Syrische defensie, omdat ook de afstand tot de Syrische hoofdstad [[Damascus]] niet meer dan enkele tientallen kilometers bedraagt. Verder heeft Israël hier radarposten geplaatst. De Golanhoogten zijn dedus een soort poort tussen Israël en Syrië. Langeafstandsraketten hebben het militair-strategisch belang van de Golanhoogten wel verminderd.
 
=== Economisch belang ===
====Water====
De Golanhoogten zijn voor de watervoorziening van groot belang voor alle omliggende landen,: Syrië, Jordanië, Israël en de [[Westelijke Jordaanoever]]. Water stroomt uit drie bronrivieren vanaf de hoogvlakten naar de [[Jordaan (rivier)|Jordaan]] en in het [[Meer van Tiberias]]. Daar dicht bij ontspringt ook de bron [[Panias|Banias]].
De strijd om water is een belangrijke oorzaak van vele conflicten. Als reactie op de aanleg van het Israëlische Nationaal Waterkanaal (reeds voor 1955 gestart) om water uit de Jordaan naar de [[Negev]] te leiden, begon Syrië in 1957 de [[Dan (rivier)|Dan]] om te leidenleide,n zodat het water in plaats van naar Israël naar Jordanië zou stromen en van daaruit via de [[Jarmuk (rivier)|Jarmuk]] in de Jordaan. In 1964 maakte Israël de omlegging ongedaan en voltooide het Nationale Waterkanaal. In de oorlog van 1967 veroverde Israël het gebied van noord-[[Galilea (streek)|Galilea]] met de bronnen<ref>[http://archive.unu.edu/unupress/unupbooks80858e80858E0m.htm#C%20Historical%20review%20of%20the%20political%20riparian%20issues%20in%20the%20developmen C. Historical review of the political riparian issues in the development of the Jordan River and basin management]{{dode link|datum=september 2017 |bot=InternetArchiveBot }} unu.edu.</ref>
 
====Grond====
De grond op bepaalde delen van de Golan is zeer geschikt voor de druiventeelt ten behoeve van de wijnproductie. Een Israëlisch bedrijf exporteert diverse soorten wijnen[[wijn]]en wereldwijd (import van de wijn naar de [[Europese Unie|EU]] is verboden, aangezien deze in de nederzettingen wordt geproduceerd). Ook andere landbouwgoederen worden hier verbouwd, en er vindt tevens [[veeteelt]] plaats. In november 2015 gaf de [[Europese Commissie]] in een Verklaring te kennen dat producten uit de door Israël sinds juni 1967 bezette gebieden moeten zijn voorzien van etikettering met vermelding van de oorsprong ([[Israëlische nederzetting]]en) van deze producten.<ref>[http://eeas.europa.eu/delegations/israel/documents/news/20151111_interpretative_notice_indication_of_origin_of_goods_en.pdf Interpretative Notice on indication of origin of goods from the territories occupied by Israel since June 1967] europa.eu, 11november 2015, ''"Since the Golan Heights and the West Bank (including East Jerusalem) are not part of the Israeli territory according to international law, the indication ‘product from Israel’ is considered to be incorrect and misleading in the sense of the referenced legislation."''</ref>.
 
====Toerisme====
Regel 53:
In januari [[2004]] sprak de Syrische president Bashar al-Assad over het hervatten van de vredesbesprekingen. De Israëlische president [[Moshe Katsav]] nodigde hem uit naar [[Jeruzalem]] te komen voor vredesbesprekingen. De Golanhoogten zouden dan ook aan bod komen. Bashar al-Assad nam de uitnodiging niet aan en de Israëlische [[Premier (regeringsleider)|premier]] [[Ariel Sharon]] eiste onvoorwaardelijke onderhandelingen.
 
Volgens Larssen van de VN {{Bron?|functie?|2016|03|21}} en [[Egypte (land)|Egypte]] ging Syrië in [[november 2004]] akkoord met onvoorwaardelijke onderhandelingen, maar dit wordt door Syrië zelf ontkend. Israël verdenkt Syrië ervan dat het alleen wil onderhandelen om de Amerikaans-Franse druk om Libanon te ontruimen te verminderen{{Bron?|artikel gevraagd i.p.v. lemma krant|2016|02|20}} <ref>Onderhandelingen 2004, zoals weergegeven in de ''[[The Washington Times]]'', 30 nov 2004</ref>
 
Ook in [[mei 2008]] leek Israël, in ruil voor vrede, met hulp van [[Turkije]] is Israël in ruil voor vrede mogelijk bereid het gebied terug te geven aan Syrië.<ref>[http://www.spitsnieuws.nl/archives/buitenland/2008/05/israel_geeft_golan_op.html Onderhandelingen 2008]</ref>{{Bron?|spitsnieuws ondeugdelijk|2016|03|21}}
 
=== Rond de grens van Libanon en de Golanhoogten ===