Hay-Herrán-verdrag: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Redactie
Regel 3:
 
==Inleiding==
Na het faillissement in 1889 van de Franse maatschappij, ''Compagnie Universelle du Canal Interocéanique'', om een kanaal door Panama te graven, ondernamen de [[Curator (juridisch)|curatoren]] pogingen de bezittingen van de oude ''Compagnie'' te verkopen. De waarde van het materieel in Panama, inclusief de [[Panamaspoorweg]], werd destijds geschat op ongeveer [[Amerikaanse dollar|US$]] 100 miljoen.<ref name=WARD>''Ward'': Het Panamakanaal, p. 27-34]</ref>. De Amerikanen hadden aanvankelijk geen belangstelling, maar na de dood van president [[William McKinley]] nam de interesse sterk toe. Zijn opvolger, [[Theodore Roosevelt]], zag een belangrijke rol voor de Amerikaanse marine en een kanaal door Panama zou de positie van de Verenigde Staten op zee versterken.
 
In 1902 werd, na een uitvoerige discussie in de Amerikaanse senaat en huis van afgevaardigden, een keuze gemaakt uit twee voorstellen voor een kanaal van de [[Atlantische Oceaan]] naar de [[Grote Oceaan]] .<ref name=WARD/>. Het voorstel om een kanaal door [[Nicaragua]] te bouwen viel af. Deze zogenaamde Panama-wet machtigde de Amerikaanse regering om met Colombia te onderhandelen over de voorwaarden om een kanaal door Panama aan te leggen.<ref name=WARD/>. Van de Colombiaanse zijde werden de onderhandeling gevoerd door Tomás Herrán, een zestig jaar oude carrièrediplomaat.
 
==Verdrag Hay-Herrán==
[[Bestand:John Hay, bw photo portrait, 1897.jpg|thumb|right|John Hay]]
Eind 1902 begonnen de onderhandelingen. Er waren twee belangrijke zaken die geregeld moesten worden, namelijk: Groot-Colombia weigerde de [[Concessie (vergunning)|concessie]], die aan de Franse maatschappij was verstrekt en volgens plan door de Amerikanen zou worden overgenomen, zonder betaling over te dragen.<ref name=WARD/>. De Amerikanen verlangden verder een hoge mate van [[soevereiniteit]] over de kanaalzone die de Colombianen niet wilden toestaan. Eerder hadden de [[Verenigde Staten]] militairen aan land gezet om de Panamaspoorweg te verdedigen en dit was duidelijk bij de Colombianen verkeerd gevallen.
 
Reeds begin 1903 begon het geduld van de Amerikanen op te raken. Op 21 januari werd een ultimatum gesteld; zouden de onderhandelingen niet tot resultaten leiden dan zou alsnog met de bouw van een kanaal door [[Nicaragua]] worden gestart. Een dag na het aflopen van dit ultimatum, ondertekende [[Groot-Colombia]] op 22 januari 1903 het verdrag.
 
In het verdrag was vastgelegd dat de Verenigde Staten de controle kreeg over een corridor van 10 kilometer breed langs het kanaal van [[Colón (Panama)|Colon]] naar [[Panama-Stad]]<ref name=WARD/>. Alleen beide steden bleven buiten de Amerikaanse invloedssfeer. Dit zou gelden voor een periode van 100 jaar, met een optie het verdrag te verlengen. Colombia behield de formele soevereiniteit en was verantwoordelijk voor [[politie]] en civiel bestuur. Tot slot zou Colombia een eenmalig bedrag van US$ 10 miljoen ontvangen voor de overdracht van de Franse concessie en US$ 250.000 per jaar voor de pacht van het kanaal.<ref name=WARD/>.
 
==Ratificatie==