Hongerwinter: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Wijzigingen door 213.125.44.74 (Overleg) hersteld tot de laatste versie door Wiki13 |
|||
Regel 54:
Na februari 1945 was ook het voorjaar t/m juni zachter dan gemiddeld, maar de effecten van koude en gebrek ijlden nog na.
== Het leven in de hongerwinter==
Doordat gas en elektriciteit niet voorhanden waren, was er geen licht, geen verwarming en geen normale gelegenheid tot koken. Met een [[knijpkat]] kon eventueel worden bijgelicht, maar velen behielpen zich met een stompje kaars en gingen vroeg naar bed. Na acht uur 's avonds mocht men bovendien vanwege de [[spertijd]] de straat niet meer op.
Bij centrale [[Gaarkeuken (eetgelegenheid)|gaarkeukens]] kon eenmaal per dag, op vertoon van een [[Distributiebon|bonnenkaart]], waterige stamppot of soep van aardappelschillen worden afgehaald. Dat leidde tot lange rijen wachtenden, wat in de bijtende kou niet meeviel. Als er al een beetje eten in huis was, moest dat desalniettemin gekookt of verwarmd worden. Vaak gebruikte men daarvoor een oud conservenblik met een gat onderin, een [[Wonderkachel en Noodkachel|wonderkacheltje]]. Daarin werden takjes of houtspaandertjes verbrand.
Binnen bezet gebied was de situatie het ergst binnen de grote steden in de [[Randstad (gebied)|Randstad]]. De voedselschaarste was soms zo groot dat mensen zelfs honden, katten, bloembollen en suikerbieten aten. Wegens gebrek aan brandstof werden geteerde houtblokjes tussen de tramrails weggesloopt. Ook werden bomen illegaal omgezaagd. In de Amsterdamse [[Jodenbuurt (Amsterdam)|Jodenbuurt]] en [[Lastage|Nieuwmarktbuurt]] werd hout gesloopt uit leegstaande huizen waaruit Joden waren weggevoerd. Alles wat brandbaar was werd verzameld om de noodkacheltjes brandend te houden.
In de steden kon voor de doden soms slechts met grote moeite een graf worden gevonden. De grond was hard bevroren en de energie voor graafwerk en transport ontbrak. Hout voor doodskisten kon men bovendien beter gebruiken als [[brandstof]]. In Amsterdam werden van februari tot augustus 1945 de lijken in de leegstaande [[Zuiderkerk (Amsterdam)|Zuiderkerk]] opgeslagen.<ref>[[Nationaal Comité 4 en 5 mei]]. [http://www.4en5mei.nl/herinneren/oorlogsmonumenten/monumenten_zoeken/oorlogsmonument/2972 Amsterdam, plaquette aan de Zuiderkerk]</ref>
===Rantsoenen===
[[Bestand:Dagrantsoen Hongerwinter 1944 Nederland.jpg|thumb|Visualisering van de dagelijks per persoon centraal gedistribueerde hoeveelheid voedsel in de periode 26 november - 23 december 1944. Er was circa 4,5 snee brood beschikbaar, naast margarine (8 gram), kaas (7 gram), koffiesurrogaat (6 gram), vlees (18 gram), aardappelen (143 gram), stroop (18 gram) en melk (185 ml). Bloem en vermicelli zijn niet weergegeven.]]
In vergelijking met de huidige relatieve overvloed aan voedingsmiddelen was er in de Hongerwinter slechts een zeer beperkte hoeveelheid voedsel beschikbaar in het westen van Nederland. De rantsoenen wisselden per week en waren afhankelijk van de hoeveelheid aanwezige voorraden. Hoewel er buiten het onderstaand overzicht ook nog via de 'zwarte markt' voedsel te koop was, werden hiervoor dikwijls exorbitante prijzen gevraagd. Daarnaast was de gestelde hoeveelheid rantsoen geen garantie dat deze voedselsoort daadwerkelijk aanwezig was. Ook was de kwaliteit dikwijls van een laag niveau.
{| class="wikitable"
!
! colspan="3" | Dagelijks rantsoen in gram in 1944 || [[Aanbevolen dagelijkse hoeveelheid|ADH]]<ref>Rekening dient gehouden te worden met de sterk veranderende samenleving. Het dagelijks leven is thans veel minder arbeidsintensief</ref>
|-
! Soort
! 1-28 oktober 1944
! 29 okt. - 25 nov.
! 26 nov. - 23 dec.
! Nu
|-
| Suiker || 36 || 9 || 0 ||
|-
| Brood || 257 || 228 || 157 || 245
|-
| Margarine (spijsolie) || 18 || 15 || 8 || 50
|-
| Vlees || colspan="3" | 18 || 130
|-
| Havermout/Gort || 18 || 13 || 0 ||
|-
| Peulvruchten || 6 || 13 || 0 ||
|-
| Aardappelen || 286 || 286 || 143 || 250
|-
| Koffie (surrogaat) || colspan="3" | 6 ||
|-
| Bloem || 10 || 10 || 5 ||
|-
| Vermicelli || colspan="3" | 4 ||
|-
| Kaas (20+)|| colspan="3" | 7 || 40
|-
| Jam/Stroop || colspan="3" | 18 ||
|-
| Melk (ml) || 250 || 63 || 185 || 450
|-
| Groente || colspan="3" | || 200
|-
| Fruit || colspan="3" | || 2 stuks
|}
== Kinderuitzendingen ==
| |||