Vrijheid van geweten: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
→‎Nationaal: afb schuilkerk
Regel 19:
[[Bestand:Grondwet 1815 Nl-HaNA 2.02.01 134 01.jpg|thumb|right|200px|Grondwet van het [[Koninkrijk der Nederlanden]] (1815)]]
===De Nederlanden===
In de [[Spaanse Nederlanden|Nederlanden]] werd in [[1579]] in artikel 13 van de [[Unie van Utrecht (1579)|Unie van Utrecht]] al een vorm van gewetensvrijheid vastgelegd. Alleen het houden van openbare erediensten was beperkt, en mocht uitsluitend worden uitgeoefend door de [[Nederduitse Gereformeerde Kerk (later Nederlandse Hervormde Kerk)|Nederduitse Gereformeerde Kerk]] (de staatskerk). Hoewel de Unie aanvankelijk protestant was, mochten ''goedwillende steden en gewesten die katholiek wensten te blijven'' zich volgens een nadere verklaring gewoon aansluiten.<ref>Encarta - Encyclopedie (1993-2002) ''Utrecht, Unie van [geschiedenis]''. Microsoft Corporation/Het Spectrum.</ref>. Daarmee was er geen godsdienstvrijheid, maar wel gewetensvrijheid. Individuele personen werden niet geacht tegen hun geweten in een bepaalde religieuze overtuiging aan te nemen. In andere delen van Europa diende men zich strict naar de religie van de vorst te voegen, een principe dat ''[[Cuius regio, eius religio]]'' genoemd wordt. Calvinisten uit [[Frankrijk]] ([[Hugenoten]])zouden dan ook later naar de Nederlanden vluchten.
 
In [[1795]] werd in de [[Bataafse Republiek]] met de [[scheiding van kerk en staat]] de beperkte vrijheid uitgebreid. Met de [[Grondwetsherziening van 1848]] kwam er een grotere godsdienstvrijheid. In 1983 werd onder invloed van het [[Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens|EVRM]] het [[processieverbod]] geschrapt. Met deze wijziging zijn de vrijheid van godsdienst, levenbeschouwelijke overtuiging en politieke overtuiging gekomen tot wat zij op dit moment in de Nederlandse context zijn. Hoewel in het internationaal recht gewetensvrijheid specifiek wordt genoemd, is dat in de Nederlandse wet niet (overal) het geval. De wetgever geeft echter binnen de eerder genoemde vrijheden de gewetensvrijheid wel volledig mee.