Voorwaardelijk opzet: verschil tussen versies

De term stamt uit het Nederlandse [[strafrecht]]. Het is eigenlijk een misleidende term. Er is eigenlijk niets voorwaardelijks aan het opzet. De dader weet dat zijn daad een bepaald gevolg '''kan''' hebben (mogelijkheidsbewustzijn), maar neemt de gevolgen op de koop toe. Hij heeft het in zijn macht om deze kans tot nul te reduceren, maar doet dit niet omdat hij zijn gedrag zo graag wil uitvoeren. Voorwaardelijk opzet is de ondergrens van opzet. Andere vormen van opzet zijn noodzakelijkheidbewustzijn en zuiver opzet.

Schematisch is opzet willen en weten, culpose delicten is weten en bij overtredingen zijn beide niet noodzakelijk.

Om te beoordelen of er sprake is van voorwaardelijk opzet hanteert de Hoge Raad twee vereisten:<ref>Jong, D.H. de; G. Knigge (2003). ''Ons strafrecht: het materiële strafrecht'', p. 107-108. Uitg.: Kluwer, {{ISBN |9038708165}}.</ref><ref>Roest, O.A.P. van der (2011). ''Basisboek Recht'', p. 575. Uitg.: Noordhoff, {{ISBN |9789001794330}}.</ref>

Voorwaardelijk opzet wordt in verschillende situaties en delicten op een verschillende wijze toegepast. Naar gelangNaargelang de aard van het delict kan via voorwaardelijk opzet opzet worden geconstrueerd. Zo is voorwaardelijk opzet aanwezig geacht bij een automobilist die uit handen van de politie wilde blijven en hierbij twee [[fiets]]ers doodreed (sterke vs. zwakke verkeersdeelnemer). Aan de andere kant werd dit niet geaccepteerd bij een automobilist die door zeer roekeloos rijden een andere auto dodelijk aanreed (2 sterke verkeersdeelnemers). Voorwaardelijk opzet wordt wel voor de opzetdelicten uit de [[Opiumwet]] extensief uitgelegd. Het wordt, wanneer drugs in je koffer wordt gevonden, al aanwezig geacht als je je koffer door een ander hebt laten inpakken, een pakketje hebt aangenomen of zelfs als je je koffer maar even alleen hebt gelaten. Daardoor heb je namelijk de aanmerkelijke kans geaccepteerd dat een ander er drugs in stopte en je dus drugs zou in- of uitvoeren. De moraal van dit verhaal: laat je koffer op [[Luchthaven Schiphol|Schiphol]] nooit onbeheerd staan.