Victory (scheepstype): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Robbot (overleg | bijdragen)
k Robotgeholpen doorverwijzing: Dwt - Koppeling(en) gewijzigd naar draagvermogen (scheepvaart)
Regel 58:
}}
[[Bestand:Victory cargo ships are lined up at a U.S. west coast shipyard.jpg|thumb|Victory vrachtschepen opgelijnd op een werf aan de westkust van de VS]]
Het '''victory'''-schip was een type [[vrachtschip]] dat in grote aantallen werd gebouwd door [[Verenigde Staten (hoofdbetekenis)|Amerikaanse]] [[Scheepswerf|scheepswerven]] tijdens de [[Tweede Wereldoorlog]], ter vervanging van de verliezen die werden geleden door de [[Duitsland (hoofdbetekenis)|Duitse]] [[U-boot|U-boten]]. Samen met een eerder ontwerp – het [[Liberty (scheepstype)|Liberty-schip]] – werden er zo'n 2400 gebouwd in de Verenigde Staten en meer dan 300 in [[Canada (hoofdbetekenis)|Canada]].
 
==Ontwerp==
Regel 65:
Zij waren een grote verbetering ten opzichte van het voorgaande Liberty-ontwerp, dat in veel grotere aantallen werd gebouwd. Zij hadden een hogere snelheid, circa 15 tot 17 [[Knoop (snelheid)|knopen]] tegen 11 knopen voor de Liberty, en een groter bereik. De hogere snelheid was vooral belangrijk omdat deze hen minder kwetsbaar maakte voor Duitse [[U-boot|U-boten]]. Onder water konden de U-boten hen zeker niet volgen en boven water waren de [[onderzeeboot|onderzeeboten]] te kwetsbaar tegen bommenwerpers en [[torpedobootjager]]s, zeker in die periode. De hogere snelheid werd bereikt door gebruik te maken van betere motoren. In plaats van de drievoudige expansie-[[zuigermotor|stoomzuigermotor]] met een vermogen van 2500 pk werd gebruikgemaakt van de Lenz-[[zuigermotor]], [[stoomturbine]]s of [[dieselmotor]]en met een vermogen tussen de 6000 en 8500 [[Paardenkracht|pk]] (4,5 tot 6 MW). Zij hadden ook geen hulpwerktuigen die werden aangedreven door stoom, maar door [[elektriciteit]]. In tegenstelling tot hun voorgangers werden zij met [[aardolie|olie]] gestookt, hoewel een aantal Canadese schepen ook uitgerust was om op [[steenkool|kolen]] te varen.
 
Bovendien was de romp sterker, aangezien een aantal Liberty-schepen waren gebroken. Om de schepen minder stijf te maken – en daarmee de langsscheepse spanning te verminderen – werden de spanten 36 [[inch (hoofdbetekenis)|inch]] (914 mm) uit elkaar geplaatst, in plaats van 30 inch (762 mm). Victory-schepen waren iets groter dan Liberty-schepen, 139 meter lang bij 19 meter breed en met een diepgang van 7,6 meter. Met een ranke boeg en een ''cruiser''-[[achtersteven (schip)|achtersteven]] - wat bijdroeg aan een hogere snelheid - hadden zij een duidelijk ander voorkomen dan de Liberty-schepen.
 
Zij waren uitgerust met een [[Kanon (geschut)|kanon]] van 5-[[inch (hoofdbetekenis)|inch]] (127 mm) op de achtersteven tegen onderzeeboten, een [[luchtafweer]]kanon op de boeg van 3-inch (76 mm) en acht kanonskanonnen met een [[kaliber (wapen)|kaliber]] van 20mm, ook als luchtafweergeschut. Deze wapens werden bemand door de ''[[United States Naval Armed Guard]]'', die deel uitmaakte van de [[United States Navy|Amerikaanse marine]].
 
==Oplevering==
Het eerste schip was het [[SS United Victory|SS ''United Victory'']], dat op 12 januari 1944 van stapel liep bij de ''[[Kaiser Shipyards|Oregon Shipbuilding Corporation]]'' en voltooid werd op 28 februari 1944. Een maand later vond de proefvaart plaats. Amerikaanse schepen hadden vaak een naam waarin ''Victory'' voorkwam. De [[Groot-Brittannië|Britten]] en [[Canada (hoofdbetekenis)|Canadezen]] gebruikten respectievelijk ''Fort'' en ''Park''. Na de ''United Victory'' werden de volgende 34 schepen naar geallieerde landen vernoemd, de 218 daarna naar Amerikaanse steden, de volgende 150 naar onderwijsinstellingen en de rest kreeg willekeurige namen.
 
Hoewel de oplevering aanvankelijk langzaam verliep – slechts 15 schepen waren er opgeleverd tot mei 1944 – waren er aan het einde van de oorlog 531 klaar. De commissie schrapte de order voor nog eens 132 schepen, hoewel er nog 3 werden afgeleverd in [[1946]] voor de Alcoa Steamship Company. Hiermee kwam het totaal aantal schepen dat werd gebouwd op 534.
Regel 103:
 
== In dienst ==
Doordat de [[Onderzeebootoorlog (2e wereldoorlog)|onderzeebootoorlog]] al gewonnen was tegen de tijd dat de eerste schepen in de vaart kwamen, zijn er slechts twee tot zinken gebracht door U-boten. Dit waren de ''Fort Bellingham'' en de ''Fort St. Nicholas''. Nog drie werden tot zinken gebracht tijdens [[Japan (hoofdbetekenis)|Japanse]]se [[kamikaze]]-aanvallen in april 1945, de ''Logan Victory'', de ''Hobbs Victory'' en de ''Canada Victory''.
 
Veel schepen werden na de oorlog voor diverse doeleinden omgebouwd. Vanaf 1959 werden schepen uit de reservevloot van de Amerikaanse marine gehaald voor gebruik door de [[National Aeronautics and Space Administration|NASA]]. Een van die schepen was het [[SS Kingsport Victory|SS ''Kingsport Victory'']], die omgedoopt werd tot [[USNS Kingsport (T-AG 164)|USNS ''Kingsport'']]. Deze werd omgebouwd tot het eerste satellietcommunicatieschip. Een ander was de voormalige ''Haiti Victory'', die de neuskegel van de [[Corona (satelliet)|Discoverer 13]] oppikte op 11 augustus 1960.
Regel 124:
 
==Naslagwerk==
*{{en}} Frederic C. Lane, ''Ships for Victory: A History of Shipbuilding under the U.S. Maritime Commission in World War II'', 1951. Baltimore: Johns Hopkins University Press, 2001, {{ISBN |0-8018-6752-5}}
{{Appendix}}
{{Commonscat|Victory ships}}