Sulby (Man): verschil tussen versies

'''Sulby''' is een [[kerspel]] langs de [[A2 (Man)|A2]] op het [[Man (eiland)|eiland Man]] die [[Castletown (Man)|Castletown]] en [[Ramsey (Man)|Ramsey]] met elkaar verbindt. De naam "Sulby" of "Sõlabyr" (Soli's landgoed) of "Sulaby" (gesplitste boerderij) verwijst naar de Scandinavische invloed op de plaatsnamen op Man.

* [[Steve Hislop]] nadat hij in 1991 op Sulby Straight geklokt was op 306  km/h: ''"Dat is beangstigend… het is angstwekkend snel. Met de snelheden die wij rijden mik je gewoon op openingen tussen het groen"''.

Sulby ligt ook langs de [[Snaefell Mountain Course]], het [[circuit (sport)|circuit]] dat gebruikt wordt voor de [[Isle of Man TT]] en de [[Manx Grand Prix]]. Sulby Straight, het 2½ km lange rechte stuk langs Sulby, maakte deel uit van de de [[Four Inch Course]], die gebruikt werd voor de [[RAC Tourist Trophy]] van 1905 tot 1911. Sulby Straight maakt ook deel uit van de [[Snaefell Mountain Course]] waar sinds 1911 de [[Isle of Man TT]] en de [[Manx Grand Prix]] worden verreden.

Al kort na de Quarry Bends passeren de coureurs de '''19e mijlpaal''' en de '''half-distance marker''', die op de helft van het circuit, 18,85 [[Engelse mijl (lengtemaat)|mijl]] na de start staat. '''Sulby Straight''' is het snelste stuk van het circuit. Tijdens de training van de Isle of Man TT van 2006 reed de [[Nieuw-Zeeland]]er [[Bruce Anstey]] hier 331,5  km/h met een [[Suzuki GSX-R 1000]]. Hoewel "straight" genoemd, is de weg niet helemaal recht. De flauwe bochten werden vroeger, toen de snelheden lager waren, niet als zodanig ervaren, maar met de huidige snelheden zijn het echte bochten geworden. Het is voor coureurs bepaald geen moment van ontspanning, want omdat het wegdek te lijden heeft van het dagelijkse verkeer is het asfalt er altijd hobbelig. Bovendien liggen er kruispunten in en zijn de lichtcondities er wisselend door de bomen. Vroeger, toen er nog ochtendtrainingen bestonden, was dat nog erger, want 's ochtends stond de zon laag. In 1914, toen de wegen nog onverhard waren, kon er al (verhoudingsgewijs) hard gereden worden, maar [[Charlie Collier]], topcoureur en zoon van [[Herbert Collier]], de oprichter van het merk [[Matchless]], brak er zijn [[frame (fiets)|frame]] en werd van de motorfiets geslingerd. In 1923, nadat een aantal afgevaardigden van het eiland Man een studiereis naar het Britse hoofdeiland had gemaakt, werd de weg voorzien van "tar-macadam", een eerste toepassing van asfalt, maar erg strak was dat natuurlijk nog niet. In 1938 werd het wegdek breder en strakker en ook in de [[1980-1989|jaren tachtig]] en [[1990-1999|-negentig]] werd de weg verbeterd, maar toch kregen coureurs, zowel met solomotoren als [[zijspancombinatie]]s, te maken met "tankslappers". In 1986 werd [[Michael McGarrity]] op volle snelheid van zijn motor geslingerd. Hij kwam vrij met een gebroken schouder en wat schaafwonden. In 1980 kwamen er veel klachten van zijspancoureurs: [[Rolf Steinhausen]] verklaarde dat hij op een dergelijke weg niet kon racen en [[Nigel Rollason]] zei: ''"Als het wegdek bij Sulby Straight niet wordt verbeterd kom ik niet meer terug"''. Het hielp niet echt, want in 1981 moest [[Jock Taylor]] gas terug nemen omdat hij bang was dat hij zijn combinatie total-loss zou rijden en in 1983 vloog [[Roy Hanks]] bijna van de weg toen hij de ideale lijn moest verlaten om een andere combinatie in te halen.

'''Sulby Bridge''' is een kleine stenen brug die de coureurs passeren als ze Sulby verlaten en in zuidelijke richting naar het Ginger Hall Hotel draaien. Omdat ze precies 20 mijl na de start ligt staat hier ook de '''20e mijlpaal'''. Sulby Bridge ligt in een bocht naar rechts en markeert daardoor ook het einde van Sulby Straight, waardoor de naderingssnelheid van de coureurs ruim boven de 300  km/h ligt. In de eerste jaren van de TT was het wegdek nog onverhard en de brug veel smaller dan tegenwoordig. In de [[1920-1929|jaren twintig]] werd voor het eerst teer in het wegdek verwerkt, het zgn. [[Macadam#Tarmac|"tar-macadam"]]. De brug was toen nog een "hump-back"-brug, met een flinke boog in het wegdek. Toen konden de coureurs al ca. 120  km/h op het rechte stuk halen, maar op de brug, met slecht wegdek vol paardenkeutels, moesten ze afremmen tot ca. 40  km/h. Dat moest met de achterrem gebeuren, want pas laat in de jaren twintig ging [[Norton (motorfiets)|Norton]] de eerste voorremmen maken. Dat waren toen nog [[velgrem]]men die van fietsen gekopiëerd waren. [[Graham Walker (coureur)|Graham Walker]] werd bij Sulby Bridge van zijn motorfiets geworpen toen hij ze daadwerkelijk gebruikte en de remblokken tussen de spaken draaiden. De meeste coureurs kwamen dus met geblokkeerd achterwiel op de bocht bij Sulby Bridge af. Het tar-macadam (toen nog gewoon teer dat over de [[macadam]]weg werd gespoten) werd in 1923 aangebracht, toen de brug ook werd verbreed. Het zorgde in elk geval voor minder stofvorming. Toen er nog ochtendtrainingen bestonden hadden coureurs al vanaf [[Kirk Michael]] last van de laagstaande zon. Bij Sulby Bridge was dat een extra probleem, want ze hadden juist ruim 2 kilometer onder bomen door gereden, maar bij het aanremmen kregen ze de zon weer in de ogen. Tijdens de trainingen voor de [[Manx Grand Prix]] van 1937 experimenteerde men met een enorm canvasdoek dat aan hoge palen was bevestigd en dat voor schaduw zorgde. Het werkte kennelijk goed, maar een nachtelijke storm scheurde het doek aan flarden. Daarna plaatste men nog jarenlang een waarschuwingsbord met het woord "SUN" enkele honderden meters voor de brug en later werden de ochtendtrainingen afgeschaft. Men vermoedt dat de laagstaande zon toch mede oorzaak is van een aantal van de dodelijke ongevallen bij Sulby Bridge. Tegenwoordig is Sulby Bridge sterk verbeterd, maar zoals gezegd ligt de naderingssnelheid ook veel hoger. Wie in het verleden te laat remde kon wel rechtdoor, maar daar stond een [[meidoorn]]heg en een hek. Het hek is er nog steeds, maar wordt tijdens de races verwijderd. Het weiland ligt wel ruim een meter lager dan het wegdek. De brugleuning zelf wordt afgedekt met strobalen, maar daarna volgt nog een lange, lage muur die een weiland begrenst.

Bij Sulby Bridge ligt ééneen van de verzamelplaatsen voor de [[travelling marshal]]s, die met snelle motorfietsen naar de plaats van een ongeluk kunnen rijden om daar eventueel de organisatie van de hulpverlening op zich te nemen.

De naam '''Ginger Hall''' is mogelijk een verbastering van die van een naburige boerderij, "Grangey". Ginger Hall is populair bij de toeschouwers omdat men er iets kan eten en drinken, maar ook omdat men via binnendoorwegen andere delen van het circuit kan bereiken: langs het Sulby Claddagh natuurpark naar Sulby Crossroads en langs [[Tholt-y-Will Glen]] naar [[Bungalow (Man)|Bungalow]].

* In 1982 begon de machine van [[Charlie Williams]] slecht te lopen op Sulby Straight en Charlie besloot te stoppen bij het Sulby Glen Hotel. Hij kon de oorzaak van het probleem niet vinden en een hotelgast duwde alvast een [[Pint (imperial)|pint]] [[Okells Brewery|Okells]] in zijn handen. Hij besloot wat handtekeningen uit te delen en de race vanaf het hotel te volgen, maar samen met oud-coureur [[Terry Shepherd]] liep hij nog eens rond de [[Yamaha Motor Company|Yamaha]]. Toen vonden ze een geknikte benzineleiding, een probleem dat met een simpele handgreep op te lossen was. Charlie had te veel tijd verloren om de race nog te winnen, maar hij reed een nieuw ronderecord van 185,2  km/h en werd dertiende in de [[Senior TT]]. In 2002 reed [[David Jefferies]] met een gebroken [[kleppen|klep]] door tot het Sulby Glen Hotel, juist omdat hij daar de race met een glas bier in de hand verder zou kunnen volgen.

* [[Ray Knight (coureur)|Ray Knight]] schreef na zijn carrière de "TT Riders Guide" waarin hij uitleg gaf over het circuit, maar hij ging zelf tijdens de trainingen in 1989 in de fout. Hij remde te laat voor Sulby Bridge en reed de wei in. Die lag echter veel lager dan de weg en Ray kwam pijnlijk in aanraking met zijn tank. Een toeschouwer nam contact op met "Manx Radio", die prompt de [[Notenkraker_%28ballet%29Notenkraker (ballet)#De_afgeleide_suiteDe afgeleide suite|notenkrakersuite]] aan Ray Knight opdroeg.

* David Wright: Mountain Milestone, 100 Years of the TT Mountain Course, Lily Publications, Ramsey, {{ISBN |978-1-907945-04-5}}