Rechtspersoon: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
→Publiekrecht: rechtsbronnen België Labels: Bewerking via mobiel Bewerking via mobiele app |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
Regel 7:
==Wezen==
Rechtspersoonlijkheid wordt toegepast in die gevallen waarin het wenselijk is de praktische verwezenlijking van een concrete [[doelstelling]] te vergemakkelijken, door een juridische (af)scheiding van de vermogensrechten van een bestaande persoon te realiseren. Verschillende personen kunnen hun kapitaal bundelen voor een bepaalde onderneming of project, en dit op een effectieve wijze besturen. Voorbeeld zijn het stellen van handelsdaden (commercieel) of het realiseren van een goed doel (ideëel). Een rechtspersoon kan ook worden opgericht een voor enkel project of een enkele transactie ([[SPV]]), of dienen om de aansprakelijkheid van een ondernemer voor zijn onderneming te beperken ('liability blocker'). Verder kan een rechtspersoon gebruikt worden om het bestuur van een onderneming of project te vergemakkelijken of te stroomlijnen, al dan niet in de vorm van een [[concern]].
De essentie van een rechtspersoon is de gelijkstelling met een [[natuurlijk persoon]]. Het is tevens een van de belangrijkste [[juridische fictie]]s in het recht. Waar eerst slechts een groep van personen was die samen een aantal middelen samenbrachten om iets te bewerkstelligen, is er nu een entiteit die als een aparte en afgescheiden persoon functioneert en zelf als zodanig zelfstandig aan het rechtsverkeer kan deelnemen met een afgescheiden vermogen.
Regel 90:
===Strafbaarheid van rechtspersonen===
Het strafrecht geldt ook voor rechtspersonen. Dit is bepaald in artikel 51 van het Wetboek van Strafrecht. Daarmee is echter niet alles gezegd. Rechtspersonen zijn immers 'papieren' personen: ze bestaan slechts op papier en kunnen niet handelen zoals natuurlijke personen (mensen) dat kunnen. Daarom moet bepaald worden welke handelingen van mensen wel en welke niet aan een rechtspersoon kunnen worden toegerekend. Het Wetboek van Strafrecht biedt hiervoor echter geen aanknopingspunten. Daarom heeft de Nederlandse rechter (in deze: de [[Hoge Raad der Nederlanden|Hoge Raad]]) die aanknopingspunten moeten opstellen om de rechtbanken en de gerechtshoven een praktisch handvat te geven voor hun beslissingen. Daarnaast waren die aanknopingspunten van belang om de burger (binnen en buiten rechtspersonen) duidelijkheid en daarmee rechtszekerheid te geven. Deze zijn vastgesteld door de Hoge Raad in een beslissing van 21 oktober 2003 (gepubliceerd in Administratieve Beslissingen 2004, nr. 310) in rechtsoverweging 3.4. Rechtspersonen kan men een geldboete opleggen van een categorie hoger dan in de delictsomschrijving staat.
Wanneer eenmaal is vastgesteld dat de rechtspersoon strafbaar gehandeld heeft, kunnen ook degenen (natuurlijke personen) "die tot het feit opdracht hebben gegeven, alsmede tegen hen die feitelijke leiding hebben gegeven aan de verboden gedraging" strafrechtelijk aansprakelijk worden gesteld.<ref>Artikel 51 lid 2 sub 2 van het Wetboek van Strafrecht (NL)</ref>
Regel 134:
* [[Stichting|Private stichting]]
* (s-bvba)
== Misbruik van rechtspersonen ==
Rechtspersoonlijkheid is een zeer oud concept, en het gebruik van rechtspersonen heeft zich uitgebreid tot manieren waarin oorspronkelijk nooit was voorzien, zoals bij SPVs die voor project- en vliegtuigfinancieringen en securitizaties worden gebruikt. Omdat een rechtspersoon gelijkgesteld is aan een natuurlijk persoon maar dit niet is, zijn rechtspersonen gevoelig voor misbruik. Voorbeelden van controversieel gebruik of misbruik van rechtspersonen zijn:
* [[Belastingfraude]];
* De rechtspersoon strafbare feiten laten plegen zodat de natuurlijke personen erachter buiten schot blijven;
* [[Witwassen]] en financiering van terrorisme;
* Fraude, zoals bijvoorbeeld in het [[Enron]]schandaal;
* Gebruik maken van buitenlandse rechtspersonen die lichtere of geen controle-eisen hebben;
* De rechtspersoon voor een ander doel gebruiken dan waar de rechtsvorm voor is bedoeld;
* Gelden buiten bereik van crediteuren of de belastingdienst wegsluizen;
* Het inzetten van stromannen en [[katvanger]]s als directeuren en aandeelhouders.
Misbruik wordt bestreden door onder andere het toepassen van customer duediligence (KYC) door dienstverleners, waarbij de hele structuur inclusief de uiteindelijk economisch belanghebber of beslissingmaker (UBO) moet worden geidentificeerd. In principe wordt verwacht dat deze UBO een natuurlijk persoon is. Daarbij zijn rechtspersonen vaak verplicht informatie te publiceren en zijn naarmate hun activiteit verplicht tot verdere rapportage en openbaarmaking. Een ander instrument tegen misbruik is [[bestuurdersaansprakelijkheid]], waarin de bestuurder aansprakelijk kan worden gesteld voor schulden of schade van of veroorzaakt door de vennootschap. Ook kunnen in extreme gevallen aandeelhouders en derden aansprakelijk worden gesteld, indien ze zich als bestuurders van de vennootschap gedroegen. Uiteraard is een rechtspersoon in principe op dezelfde manier als een natuurlijk persoon aansprakelijk voor zijn handelen, en dient deze hier evenals een natuurlijk persoon met diens hele vermogen voor in te staan.
== Zie ook==
| |||