Jean Jadot (industrieel): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Sonuwe (overleg | bijdragen)
+ foto van Commons
Sonuwe (overleg | bijdragen)
review
Regel 1:
[[Bestand:Jean Jadot.jpg|thumb|Jean Jadot]]
'''Jean Baptiste Jadot''' ([[On (plaats)|On]], [[2 augustus]] [[1862]] - [[Brussel (stad)|Brussel]], [[1 maart]] [[1932]]) was een [[België|Belgisch]] [[ingenieur]] en [[ondernemer]]. Hij speelde een belangrijke rol in de economische geschiedenis van [[Belgisch-KongoCongo]] en was [[gouverneur]] van de [[Generale Maatschappij van België]].
 
== Levensloop ==
Van opleiding was Jadot [[burgerlijk ingenieur]]. Hij werd in [[1885]] op 23-jarige leeftijd hoofdingenieur van de [[Nationale Maatschappij van Buurtspoorwegen|buurtspoorwegen]] van de provincie [[Luxemburg (provincie)|Luxemburg]].
Hij was de zoon van [[handelaar]] Jean-Baptiste Jadot en van Marie Élise Cousin die een jongere zuster was van ingenieur en hoogleraar [[Louis Cousin (ingenieur)|Louis Cousin]]. In 1882 studeerde Jadot af als [[ingenieur]] aan de [[Katholieke Universiteit Leuven|Universiteit van Leuven]]. Hij begon zijn carrière bij de [[Nationale Maatschappij van Buurtspoorwegen|buurtspoorwegen]] van de provincie [[Luik (provincie)|Luik]]. In 1885 werd hij op 23-jarige leeftijd tot hoofdingenieur benoemd bij de buurtspoorwegen van de [[Luxemburg (provincie)|provincie Luxemburg]].
 
In [[1894]] ging hij voor de ''Groupe Empain'', opgericht door de grootindustrieel [[EdouardÉdouard Empain]], werken en leidde hij de aanleg van de [[tram]]lijnen in de [[Egypte (land)|Egyptische]] hoofdstad [[Caïro (stad)|Caïro]] en daarna ookleidde diehij eveneens de aanleg van de [[spoorlijn]]en in het[[Neder-Egypte]]. landIn 1898 verliet hij de groep en keerde hij terug naar [[Brussel (stad)|Brussel]] waar hij huwde met zijn nicht Maria, de dochter van zijn oom Louis zelfCousin. InNog datzelfde jaar vertrok hij naar [[1898China]] verlietwaar hij ging werken voor de groep''Société d'Étude de Chemins de fer en begonChine'', een dochtermaatschappij van de investeringsmaatschappij [[Generale Maatschappij van België]]. Als hoofdingenieur controleerde hij meter de aanleg van de 1200 kilometer lange spoorlijn van [[Wuhan|Hankou]] naar [[Peking]], die ondanks de [[Bokseropstand]] involtooid achtwerd jaarin werdnovember aangelegd1905.
 
In [[1906]] werd Jadot benoemd als hoofd van de afdeling industrie van de Generale Maatschappij van België, de belangrijkste Belgische investeringsmaatschappij die zich tot doel stelde de welvaart in [[Kongo-Vrijstaat]] en het latere [[Belgisch-KongoCongo]] te bevorderen. Samen met koning [[Leopold II van België|Leopold II]] en de toenmalige [[secretaris-generaal]] van Financiën van Kongo, [[Hubert Droogmans]], richtte hij de drie zustermaatschappijen ''[[Union Minière du Haut Katanga]] (UMHK)'', ''ForminièreSociété internationale forestière et minière du Congo'' (Forminière) en de ''Compagnie du Chemin de Fer du Bas-Congo au Katanga'' (BCK) op. Deze drie maatschappijen zouden het grootste deel van de Kongolese economie bepalen. Jean Jadot liet in de steden de nodige infrastructuur bouwen zoals [[schoolgebouw|scholen]], [[ziekenhuis|ziekenhuizen]], wegen en spoorwegen zodat in 1911 kon begonnen worden met de productie van [[wegkoper (element)|koper]] in [[Lubumbashi|Elisabethstad]]en.
 
In [[1912]]Jadot werd Jadotin 1912 benoemd tot vice-gouverneur van de Generale Maatschappij en het jaar daarop werd hij er gouverneur als opvolger van [[Ferdinand Baeyens]], een functie die hij behield tot aan zijn dood. In die hoedanigheid werd hij [[voorzitter]] van de [[raad van bestuur]] van de UMHK die ondertussen eigendom geworden was van de Generale Maatschappij. DoorTijdens zichde te[[Eerste richtenWereldoorlog]] opspeelde industriëlede concentratieGenerale enMaatschappij modernisatieeveneens slaagdeeen belangrijke rol in de GeneraleBelgische Maatschappijsamenleving. erDaar vanafwaar zijn directeur [[1928Emile Francqui]] inzich omvooral 70richtte à 80% vanop de Kongolesevoedselbedeling economievia tehet beheren[[Nationaal Hulp- en Voedingskomiteit]], had zeJadot hetde monopolieleiding opover de uitgifte van de [[koperbankbiljet]]ten in de plaats van de [[Nationale Bank van (element)|koperproductieBelgië]] die door de oorlogsomstandigheden gesloten was.
 
Door zich te richten op industriële concentratie en modernisatie slaagde de Generale Maatschappij er vanaf 1928 in om 70 à 80% van de Congolese economie te beheren en had ze het monopolie op de koperproductie. Dat jaar werd ook de belangrijke spoorwegverbinding tussen [[Katanga (provincie)|Katanga]] en de [[Atlantische Oceaan|Atlantische kunst]] gerealiseerd. Hij was persoonlijk aanwezig bij de inhuldiging van de spoorlijn door [[Albert I van België|koning Albert I]].
Als eerbetoon aan de verwezenlijkingen van Jadot kreeg de belangrijkste industriële stad van [[Katanga (provincie)|Katanga]], [[Likasi]], in [[1931]] de naam ''Jadotstad''. Deze naam zou behouden blijven tot in [[1966]] toen de oude naam terug hersteld werd.
 
Als eerbetoon aan de verwezenlijkingen van Jadot kreeg de belangrijkste industriële stad van [[Katanga (provincie)|Katanga]], [[Likasi]], in [[1931]] de naam ''Jadotstad''. Deze naam zou behouden blijven tot in [[1966]] toen de oude naam terugvan hersteldde stad opnieuw ingevoerd werd.
 
Na de Eerste Wereldoorlog was Jadot in België betrokken bij de heropstart van het [[hoger onderwijs]] en maakte hij fondsen vrij voor de oprichting van het [[Nationaal Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek]] in 1928. Als beloning hiervoor kreeg hij een [[eredoctoraat]] aan de [[Université libre de Bruxelles]] en de [[Katholieke Universiteit Leuven|Universiteit van Leuven]].
 
== Literatuur ==
* Ginette KURGAN-VAN HENTENRYK, ''Jean Jadot'', in de [[Biographie Nationale]], deel 35, 469-473, Brussel, 1970
* Ginette KURGAN-VAN HENTENRYK, ''[http://www.kaowarsom.be/documents/MEMOIRES_VERHANDELINGEN/Sciences_morales_politique/Hum.Sc.(N.S)_T.XXIX,3_KURGAN%20VAN%20HENTENRYK%20G._Jean%20Jadot,%20Artisan%20de%20l%27expansion%20bege%20en%20Chine_1965.pdf Jean Jadot, artisan de l'expansion belge en Chine]'', Brussel, 1965
* Edgar VAN DER STRAETEN, ''[http://www.kaowarsom.be/documents/bbom/Tome_V/Jadot.Jean.pdf Jean Jadot]'', in de [[Belgische Koloniale Biografie]], deel 5, kol. 472-476, Brussel, 1958
* René-Jules CORNET, ''Jean Jadot, un grand artisan du Katanga'', Brussel, 1950
 
Jadot was [[doctor honoris causa]] aan de [[Université Libre de Bruxelles|ULB]] te [[Brussel (stad)|Brussel]] en de [[Université catholique de Louvain|UCL]] te [[Leuven]].
 
{{DEFAULTSORT:Jadot, Jean}}