Adolf van Nassau (1540-1568): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
kGeen bewerkingssamenvatting
Label: bewerking met nieuwe wikitekstmodus
k Invulling parameters sjabloon
Regel 28:
}}
 
Graaf '''Adolf van Nassau''' ([[Dillenburg (stad)|Dillenburg]], [[11 juli]] [[1540]] – [[Heiligerlee]], [[23 mei]] [[1568]]) was de vierde zoon van [[Willem I van Nassau-Dillenburg|Willem de Rijke]] en [[Juliana van Stolberg]]. Adolf was de op een na jongste broer van [[Willem van Oranje]] (Willem de Zwijger).
 
Hij studeerde in Leuven en te [[Wittenberg (stad)|Wittenberg]]. Adolf streed in 1566 tegen de Turken die steeds verder opdrongen in Europa. In [[1568]], toen zijn broer Willem de Zwijger de wapens opnam tegen [[Filips II van Spanje|Filips II]], streed hij aan zijn zijde in Brabant. Adolf trok vervolgens in de troepenmacht van zijn andere broer [[Lodewijk van Nassau (1538-1574)|Lodewijk]] mee naar het noorden, waar hij sneuvelde bij Heiligerlee. De Spaanse troepen werden bij Heiligerlee aangevoerd door [[Jan van Ligne|Arenberg]]. De Slag bij Heiligerlee werd weliswaar door de troepen van Willem van Oranje gewonnen, maar het effect van deze overwinning wist [[Fernando Álvarez de Toledo|Alva]] teniet te doen door de [[onthoofding van Egmont en Horne]] in Brussel op [[5 juni]] [[1568]]. Het lijk van graaf Adolf is eerst naar Wedde gebracht en vervolgens in het geheim bijgezet in de grafkelder van de graven van Oost-Friesland te Emden.
Regel 36:
== Graf ==
Er doen verschillende verhalen de ronde over het graf:
* Graaf Adolf van Nassau en Johan de Ligne, graaf van Aremberg, zouden samen zijn opgebaard in de kloosterkerk van Mons Sinaï. Later zou Adolf overgebracht zijn naar [[Midwolda]] en daarna naar de Grote Kerk van [[Emden (Nedersaksen)|Emden]].{{bronBron?||2018|01|24}}
* Adolf van Nassau zou opgebaard zijn in de kloosterkerk en met militaire eer zijn bijgezet in het kasteel te [[Wedde (Groningen)|Wedde]]. Van daaruit zou hij zijn overgebracht naar een stamslot in [[Oost-Friesland]].{{bronBron?||2018|01|24}}
* Adolf zou zijn begraven en vervolgens opgegraven zijn om te voorkomen dat de Spanjaarden zijn graf zouden onteren. Vervolgens is hij op een geheim gehouden plek herbegraven. {{bronBron?||2018|01|24}}
* Mogelijk is hij bijgezet in de Grote Kerk in Emden, want het kasteel in Wedde, de [[Wedderborg]], bleef een middelpunt van de strijd in de [[Tachtigjarige Oorlog]] en de Grote Kerk was een toevluchtsoord voor de Nederlandse [[protestantisme|protestanten]] geworden. <ref>Dr P.J. van Herwerden (Lodewijk van Nassau, Assen 1939) citeert p. 115 Upstalboomblätter für Ost-Frisische Geschichte I (Emden 1911) p.49 voor het bijzetten van Adolf in de Fürstengruft van de graven van Oost-Friesland in de Grote Kerk te Emden. Hij geeft t.a.p. ook de suggestie dat het harnas van graaf Lodewijk in de Rüstkammer in werkelijkheid dat van graaf Adolf zou zijn. Het [[harnas]] van de graaf is nog altijd te zien in het raadhuis van Emden.</ref><ref>René ten Dam en Marten Mulder, [http://www.dodenakkers.nl/artikelen/oranje/232-adolf.html Het geheim gehouden graf van Adolf van Nassau], dodenakkers.nl, ca. 2012</ref> In de stadsarchieven valt echter niets terug te vinden over een eventuele begrafenis van de graaf en de kerk is in de Tweede Wereldoorlog zwaar beschadigd.
* Historicus [[Lammert Doedens]] bracht in januari 2016 de theorie naar voren dat graaf Adolf begraven ligt in de [[Sint-Lambertuskerk (Oldenburg)|Sint-Lambertuskerk in Oldenburg]].<ref>[http://www.rug.nl/society-business/university-museum/exhibitions/2016/speurtocht-adolf-van-nassau Tentoonstelling Universiteitsmuseum Groningen, januari 2016]</ref> Hij kreeg subsidie los om een familiegraf te onderzoeken en stootte op een kist met de overblijfselen van dertig mensen. Van de overblijfselen van twee mensen werd vastgesteld dat het om niet-familieleden gaat. Doedens meent dat een van de twee mogelijk Adolf is.
 
== Nagedachtenis ==
{{zieZie ook|Hoofdartikel: [[Graaf Adolfmonument]]}}
[[Bestand:Monument Battle of Heiligerlee.jpeg|thumb|Monument voor de Slag bij Heiligerlee]]
Bij Heiligerlee is voor graaf Adolf een monument opgericht. Op deze plek stond eerst een geknotte gedenknaald met daarop een urn. Deze was neergezet in [[1826]], op deze gedenknaald stond de tekst: “Den overwonnen held Graaf Adolf van Nassau hier ten plaatse voor ’s lands vrijheid gesneuveld den 23e Mei 1568”. Het monument werd slecht onderhouden en raakte in verval. In [[1868]] werd er een wedstrijd uitgeschreven om een grootser monument te vervaardigen ter ere van de driehonderdste sterfdag van de graaf. Het winnende ontwerp was van de schilder [[Johannes Hinderikus Egenberger|J.H. Egenberger]] en de architect P. Schenkenberg van Mierop. Omdat de schilder bijna geen ervaring had als beeldhouwer werd de hulp van de Belgische Joseph Geels gevraagd. J.H. Egenberger ontwierp een stervende Adolf, ondersteund door de Nederlandse maagd.
 
[[Willem der Nederlanden (1840-1879)|Kroonprins Willem]] en [[Hendrik der Nederlanden|prins Hendrik de Zeevaarder]] legden op [[23 mei]] [[1868]] de eerste steen van het monument. P. Schenkenberg van Mierop wilde het monument op een stenen heuvel laten plaatsen, maar dit zorgde voor de nodige meningsverschillen. Geels ontwierp daarom het achtvoetige voetstuk. Op de voorkant van dit voetstuk staat de tekst: “25 mei 1568. De eerste zege in de tachtigjarige worsteling voor vrijheid der Nederlanden”. Op de rechterzijde staat:”Graaf Adolf van Nassau bleef in den roemrijken slag”. Op de linkerzijde staat: “Oranje met Nederland verbonden” en op de achterzijde:”25 mei 1868. Door het nageslacht den vaderen gewijd”. Op 23 mei [[1873]] vond de onthulling plaats door [[Willem III der Nederlanden|koning Willem III]].
 
Ook in het vierde couplet van het [[Wilhelmus]] wordt zijn naam nadrukkelijk genoemd. Het luidt als volgt:
 
:''Lyf en goet al te samen''
Regel 61:
 
{{Link stamboom|stamboom=[[Stamboom Adolf van Nassau-Dietz (1540-1568)|Stamboom]]}}
 
{{Appendix}}
 
[[Categorie:Graaf van Nassau]]
[[Categorie:Huis Nassau-Dillenburg]]