Ridder (titel): verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Tekst vervangen door "oeps" Label: Vervangen |
k Wijzigingen door 83.161.127.94 (Overleg) hersteld tot de laatste versie door ErikvanB |
||
Regel 1:
'''Ridder''' is een [[adel|adellijke titel]]. De ridders hebben de laagste titel in de adel; onder hen staat de [[Jonkheer|ongetitelde adel]], [[Baron (titel)|baronnen]] staan hoger in rang. In de [[middeleeuwen]] was een [[Ridder (ruiter)|ridder]] een bewapende ruiter, de stand der bewapende ruiters werd al snel een gesloten klasse.
De titel ridder komt in [[Nederland]] en [[België]] op twee manieren voor: "op allen" en "met het recht op eerstgeboorte". In het eerste geval heeft ieder mannelijk lid van de betreffende [[adellijke familie]] recht op de titel. In het tweede geval wordt de titel vererfd in [[Salische Wet|Salische]] lijn. Dat wil zeggen dat de oudste mannelijke afstammeling van de eerste drager van de titel zich ridder mag noemen. De rest is dan dus titelloos. In Nederland is de titel ridder met recht van eerstgeboorte verleend aan leden van de geslachten [[De Bye]] en [[De Stuers]]; bij de overige geslachten is de titel "op allen" gekregen, zij het dat er ook titelloze adellijke takken bestaan bij de familie (van) Rappard.
== Ridders in Nederland ==
In de [[Nederlandse adel]] zijn de ridders een vreemd element. Voor "ridder" bestaat in Nederland geen vrouwelijk equivalent; zij voeren het predicaat jonkvrouw.
De titel wordt voor de [[geslachtsnaam|stam- of geslachtsnaam]] geplaatst (zonder hoofdletter om verwarring tussen achternaam en titel te voorkomen). In de Nederlandse adel bestaan nog slechts zes ridderlijke, niet uitgestorven geslachten:
*Familie: van der Does ''ridder'' [[de Bye]] (alleen de oudste van de ridderlijke tak draagt de titel van ridder);<ref>De ridders in de familie voeren overigens de titel niet voor de stamnaam, zoals de Van Rosenthals, maar voor de geslachtsnaam, dus ''ridder van der Does de Bye''.</ref>
*Familie: ''ridder'' [[Huyssen van Kattendijke]] (de oudste van het geslacht draagt de titel van baron);
*Familie: Bosch ''ridder'' [[van Rosenthal]] / Nedermeijer ''ridder'' van Rosenthal
*Familie: ''ridder'' [[van Rappard]];
*Familie: ''ridder'' [[de van der Schueren]];
*Familie: ''ridder'' [[de Stuers]] (alleen de oudste van de nog resterende derde tak draagt de titel ridder).
Zie ook de [[Alfabetische lijst van Nederlandse adellijke geslachten]].
== Ridders in België ==
In de Zuidelijke Nederlanden voeren meerdere geslachten de titel van ridder (''Frans'': chevalier). De Oostenrijkse heersers verleenden deze erfelijke graad binnen de adel met een adelbrief, de jongere geslachten behoren dan ook tot de [[briefadel]]. Koning Willem I liet de adel in de Zuidelijke Nederlanden en het voormalige onafhankelijke bisdom Luik na 1814 reorganiseren. De ridders bleven bestaan en zij werden erkend of ingelijfd in de Nederlandse adel.
Opvallend is dat een aantal families afzag van het voeren van de titel van ridder. De titel was in de 18e eeuw in diskrediet geraakt door avonturiers als [[Giacomo Casanova]] , hij had zichzelf "[[Chevalier de Seingalt]]" genoemd, en andere lieden van soms twijfelachtig adeldom. De oude Belgische ridderlijke families vertrouwden op hun status en het prefix "de" in hun naam.
In de 20e eeuw werd de titel van ridder weer populairder. Zo verkreeg in 1957 de familie [[Cleenewerck de Crayencour]] de titel bij recht van eerstgeboorte.
In de Belgische adel zijn 232 ridderlijke geslachten geregistreerd.<ref>{{citeer web|url=http://www.eupedia.com/belgium/belgian_nobility.shtml#Knight|titel=Belgian nobility|werk=Eupedia.com}}</ref> Zie daarvoor de [[Lijst van Belgische adellijke families]].
== Ridderschap ==
{{Zie hoofdartikel|Ridderschap (instituut)}}
Een deelverzameling van de adel in een gewest noemt men wel de ridderschap wat dus niet hetzelfde is als een [[Ridderorde (organisatie)|ridderorde]].
Afgezien van het woord ridderschap in de betekenis van "wat met de ridder verband houdt" en "het ridder zijn" waren er instituten en zijn er verenigingen die ridderschappen worden genoemd. De Ridderschap was tijdens het [[Ancien Régime]] in het Nederlands recht een deel van het openbaar lichaam of college waarin verder andere edellieden zoals de hoge adel en de stadsadel onderdeel van waren, niet alleen ridders maar ook baronnen, burggraven, graven, markiezen, prinsen, hertogen en ongetitelde edellieden van een provincie verenigd waren. Zij speelden een rol in het bestuur.
De zeven, later 19 en na 1830 elf Nederlandse ridderschappen werden in 1850 bij het in werking treden van de door [[Thorbecke]] opgestelde [[Provinciewet (Nederland)|Provinciewet]] opgeheven.
In de middeleeuwen en in de Republiek der Vereenigde Nederlanden hebben tal van ridderschappen bestaan. Tegenwoordig zijn er verenigingen van edelen die zich "ridderschappen" noemen.
==Rangkroon in België en Nederland==
[[Bestand:Rangkroon Ridder.svg|thumb|140px|Rangkroon van een ridder]]
Volgens een besluit uit [[1817]] van koning [[Willem I der Nederlanden|Willem I van Nederland]] hebben (erf)ridders in [[Nederland]] én [[België]] het recht om boven hun [[Wapen (heraldiek)|familieschild]] een [[Kroon (heraldiek)|rangkroon]] te voeren die bestaat uit een ring van effen goud (zonder edelstenen) met daarop vijf gouden punten met op ieder top een parel. Bovendien is de ring omwikkeld met een snoer van parels.
== Zie ook ==
* [[Ridder (ruiter)]]
* [[Ridderslag]]
{{Appendix}}
[[Categorie:Adellijke titulatuur]]
[[Categorie:Ridder| ]]
| |||