Tweede Kamerverkiezingen 2017: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k →‎Verkiezingsuitslag: De verschillen zijn niet in procenten maar in procentpunten aangegeven
Actualisering
Regel 18:
}}
{{Commonscatklein|Dutch general elections 2017|Tweede Kamerverkiezingen 2017}}
De '''Tweede Kamerverkiezingen 2017''' zijn dewaren verkiezingen voor dein [[Nederland]]se voor de [[Tweede Kamer der Staten-Generaal]],. dieZij vonden plaats op 15 maart 2017 zijn gehouden.
 
De verkiezingen zijnwerden gehouden als gevolg van de afloop van de zittingstermijn van de Tweede Kamer die gekozen iswas bij de [[Tweede Kamerverkiezingen 2012|Tweede Kamerverkiezingen van 2012]].
 
Het laatstevoorlaatste kabinet dat een volledige regeerperiode volmaakte, was het [[kabinet-Kok I]]. <ref>In 2002 werden de [[Tweede Kamerverkiezingen 2002|Tweede Kamerverkiezingen]] eveneens gehouden op de vooraf reeds bepaalde datum; het [[kabinet-Kok II]] diende een maand voor het einde van de Kamertermijn alsnog zijn ontslag in, maar dat had geen invloed meer op de vaststelling van de verkiezingsdatum. Alle verkiezingen tussen 2002 en 20162017 werden gehouden nadat een kabinet gevallen was.</ref>
 
== Aanloop ==
Regel 30:
 
== Handmatig tellen van stemmen ==
Op 30 januari 2017 werd bekend dat de software die gebruikt zou worden om de getelde stemmen van elk kiesbureau bij elkaar op te tellen en vaststellen van de verkiezingsuitslag, vatbaar was voor [[Hacken|hackaanvallen]]<ref>{{Citeer web|url=https://www.rtlnieuws.nl/nederland/politiek/met-potlood-stemmen-onveilig-verkiezingsuitslag-eenvoudig-te-hacken|titel=Met potlood stemmen onveilig: verkiezingsuitslag eenvoudig te hacken|bezochtdatum=2017-09-08|werk=RTL Nieuws}}</ref>. De ontdekking van het gebruik van verouderde cryptografie (SHA-1) werd door Sjoerd van der Hoorn gemeld aan RTL Nieuws<ref>{{Citeer web|url=https://tweakers.net/nieuws/120667/proces-stemmen-tellen-nederlandse-verkiezingen-eenvoudig-te-hacken.html|titel=Proces stemmen tellen Nederlandse verkiezingen eenvoudig te hacken|bezochtdatum=2017-09-08|werk=Tweakers|taal=nl}}</ref>. In opdracht van hen heeft beveiligingsonderzoeker Sijmen Ruwhof verder onderzoek gedaan en rapport uitgebracht<ref>{{Citeer web|url=https://sijmen.ruwhof.net/weblog/1166-how-to-hack-the-upcoming-dutch-elections|titel=How to hack the upcoming Dutch elections – and how hackers could have hacked all Dutch elections since 2009 {{!}} Weblog {{!}} Sijmen Ruwhof|bezochtdatum=2017-09-08|werk=sijmen.ruwhof.net|taal=en}}</ref>. Op 3 maart heeft minister Plasterk aan de Tweede Kamer laten weten dat het papieren proces leidend zou zijn<ref>{{Citeer web|url=https://www.kiesraad.nl/actueel/nieuws/2017/02/16/plasterk-telhulpmiddelen-bij-berekening-verkiezingsuitslag-toegestaan|titel=Plasterk: telhulpmiddelen bij berekening verkiezingsuitslag toegestaan|bezochtdatum=2017-09-08|auteur=Kiesraad|werk=www.kiesraad.nl|taal=nl}}</ref>.
 
Alhoewel er geen sprake zou zijn van het digitaal uitbrengen van een stem, moesten de stemtotalen per stembureau wel in de Ondersteunende Software Verkiezingen (OSV) ingevoerd worden. Deze software werd voor de verkiezingen per CD aan alle gemeenten uitgedeeld. Hoewel er instructies beschikbaar waren om de authenticiteit van de CD te controleren, werd dit niet geforceerd en bestond er de mogelijkheid dat kwaadwillenden de CD konden onderscheppen en vervangen. Daarnaast spraken de instructies ook over een onbeveiligde link via waar inhoud van de CD geverifieerd kon worden. Hierdoor ontstond de mogelijkheid dat iemand een malafide website voorgeschoteld zou krijgen.
Regel 37:
 
==Deelnemende partijen==
Op 22 december 2016 maakte de [[Kiesraad]] bekend dat 81 politieke partijen een registratieverzoek ingediend hadden.<ref>[https://www.kiesraad.nl/actueel/nieuws/2016/12/22/record-aantal-81-geregistreerde-partijnamen-tweede-kamerverkiezing Record aantal (81) geregistreerde partijnamen Tweede Kamerverkiezing], www.kiesraad.nl, 22 december 2016</ref> Op 30 januari 2017 deelde de raad mee dat 33 partijen een kandidatenlijst ingediend hadden; de drie partijen MenS en Spirit, Basisinkomen Partij en V-R dienden een gezamenlijke lijst in.<ref>[https://www.kiesraad.nl/actueel/nieuws/2017/01/31/31-partijen-leverden-kandidatenlijst-in-voor-tweede-kamerverkiezing 31 partijen leverden kandidatenlijst in voor Tweede Kamerverkiezing], www.kiesraad.nl, 31 januari 2017</ref>
Eind december 2016 bleek dat – volgens opgave van de [[Kiesraad]] – in totaal 81 politieke partijen een registratieverzoek bij de Kiesraad ingediend hadden. Op 30 januari 2017 maakte de
Kiesraad bekend dat 33 partijen een kandidatenlijst ingediend hadden; de drie partijen MenS en Spirit, Basisinkomen Partij en V-R dienden een gezamenlijke lijst in.<ref>[https://www.kiesraad.nl/actueel/nieuws/2017/01/31/31-partijen-leverden-kandidatenlijst-in-voor-tweede-kamerverkiezing 31 partijen leverden kandidatenlijst in voor Tweede Kamerverkiezing], kiesraad.nl, 31 januari 2017</ref>
 
EenDe kiezerkandidatenlijsten moestwerden deop kandidatenlijst30 vanjanuari de partij2017 aanleverenaangeleverd bij de Kiesraad op 30 januari 2017. Partijen die voor het eerst meedoenmeededen of bij de vorige verkiezing geen zetel hebben behaald hadden, moesten twee weken voor de kandidaatstellingtevens een waarborgsom van 11€11.250 euro storten, alsmede per [[kieskring]] 30 ondersteuningsverklaringen.<ref>Voor kieskring 20, [[Caribisch Nederland|Bonaire]], waren tien ondersteuningsverklaringen benodigd.</ref> In een kieskring waar onvoldoende ondersteuningsverklaringen ingeleverd waren, kon de betrokken partij niet toegelaten worden tot deze verkiezingen.
 
Op 3 februari 2017 maakte de Kiesraad bekend dat er 28 lijsten op het stembiljet voor de Tweede Kamerverkiezingen zouden worden geplaatst. De kandidatenlijsten van ''[[Trots op Nederland|Trots op Nederland (TROTS)]]'', de [[Vrouwen Partij|''Vrouwen Partij (VP)]]'' en [[''Respect (politieke partij)|Respect]]'' werden ongeldig verklaard omdat deze partijen de waarborgsom van € 11€11.250 niet hadden betaald. Vanwege een in eerste instantie verkeerde telling van het aantal kieskringen waarin ''StemNL'' meedoetmeedeed, heeftkreeg StemNLdeze partij een lager lijstnummer gekregen dan ''Jezus Leeft''.<ref name="kiesraad-20170203">[https://www.kiesraad.nl/actueel/nieuws/2017/02/03/partijen-nemen-deel-aan-tweede-kamerverkiezing-2017 28 partijen nemen deel aan Tweede Kamerverkiezingen 2017], www.kiesraad.nl, 3 februari 2017</ref>
Naast de betaling van de waarborgsom moesten de partijen die nog geen Kamerzetel hadden in de 19 [[Kieskring|kieskringen]] 30 ondersteuningsverklaringen zien te verkrijgen. In een kieskring waar onvoldoende ondersteuningsverklaringen zijn binnen gehaald komen de desbetreffende partijen niet op het stembiljet te staan en kunnen kiezers in die kieskring niet op een van de betreffende partijen stemmen.
 
Op 10 en 13 februari 2017 deed de [[Afdelingafdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (Nederland)|Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State]] uitsprakenuitspraak in dehet beroepenberoep diedat een aantal partijen haddenhad ingesteld tegen desommige besluiten van de Kiesraad.<ref>[https://www.raadvanstate.nl/pers/persberichten/tekst-persbericht.html?id=1019&summary_only=&category_id=8 Uitspraken over kandidatenlijsten voor komende Tweede Kamerverkiezingen] 13 februari 2017</ref> Als gevolg hiervan werd ''Lokaal in de Kamer'' toegelaten in de kieskring Zwolle. Voorts werden enige kandidaten van ''De Burger Beweging'' en van ''MenS en Spirit/Basisinkomen Partij/V-R'' alsnog toegelaten tot de kandidatenlijsten.
Op 3 februari 2017 maakte de Kiesraad bekend dat er 28 lijsten op het stembiljet voor de Tweede Kamerverkiezingen zouden worden geplaatst. De kandidatenlijsten van [[Trots op Nederland|Trots op Nederland (TROTS)]], de [[Vrouwen Partij|Vrouwen Partij (VP)]] en [[Respect (politieke partij)|Respect]] werden ongeldig verklaard omdat deze partijen de waarborgsom van € 11.250 niet hadden betaald. Vanwege een in eerste instantie verkeerde telling van het aantal kieskringen waarin StemNL meedoet, heeft StemNL een lager lijstnummer gekregen dan Jezus Leeft.<ref name="kiesraad-20170203">[https://www.kiesraad.nl/actueel/nieuws/2017/02/03/partijen-nemen-deel-aan-tweede-kamerverkiezing-2017 28 partijen nemen deel aan Tweede Kamerverkiezingen 2017], kiesraad.nl, 3 februari 2017</ref>
 
Op 27 februari 2017 besloot de Kiesraad de namen van 51 politieke partijen die voor de verkiezingen van 15 maart 2017 geen (of geen geldige) kandidatenlijst hadden ingediend, te schrappen uit het register voor de Tweede Kamerverkiezingen.<ref>[https://www.kiesraad.nl/actueel/nieuws/2017/03/03/kiesraad-schrapt-51-partijnamen-uit-register-tweede-kamer Kiesraad schrapt 51 partijnamen uit register Tweede Kamer] www.kiesraad.nl, 3 maart 2017</ref>
Op 10 en 13 februari 2017 deed de [[Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (Nederland)|Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State]] uitspraken in de beroepen die een aantal partijen hadden ingesteld tegen de besluiten van de Kiesraad.<ref>[https://www.raadvanstate.nl/pers/persberichten/tekst-persbericht.html?id=1019&summary_only=&category_id=8 Uitspraken over kandidatenlijsten voor komende Tweede Kamerverkiezingen] 13 februari 2017</ref> Als gevolg hiervan werd ''Lokaal in de Kamer'' toegelaten in de kieskring Zwolle. Voorts werden enige kandidaten van ''De Burger Beweging'' en van ''MenS en Spirit/Basisinkomen Partij/V-R'' alsnog toegelaten tot de kandidatenlijsten.
 
Op 27 februari 2017 besloot de Kiesraad de namen van 51 politieke partijen die voor de verkiezingen van 15 maart 2017 geen (of geen geldige) kandidatenlijst hadden ingediend, te schrappen uit het register voor de Tweede Kamerverkiezingen.<ref>[https://www.kiesraad.nl/actueel/nieuws/2017/03/03/kiesraad-schrapt-51-partijnamen-uit-register-tweede-kamer Kiesraad schrapt 51 partijnamen uit register Tweede Kamer] kiesraad.nl, 3 maart 2017</ref>
 
{| class="wikitable" style="text-align:left;"
Regel 121 ⟶ 118:
 
== Uitslag ==
De [[Kiesraad]] hield op dinsdag 21 maart 2017 een openbare zitting waarin de officiële uitslag bekend werd gemaakt van de Tweede Kamerverkiezing op 15deze maart 2017verkiezingen.<ref>[https://www.verkiezingsuitslagenkiesraad.nl/verkiezingenactueel/detailnieuws/TK201703152017/03/20/officiele-uitslag-tweede-kamerverkiezing-15-maart-2017 UitslagOfficiële uitslag Tweede KamerverkiezingenKamerverkiezing 15 maart 2017], zoalswww.kiesraad,nl, gepubliceerd21 doormaart de Kiesraad.2017</ref>
 
=== Opkomst en kiesdeler ===
Regel 565 ⟶ 562:
|}
 
=== Gekozen leden ===
*Zie: [[Samenstelling Tweede Kamer 2017-heden]] voor de gekozen leden in de Tweede Kamer na de verkiezing.
{{Zie hoofdartikel|KabinetsformatieSamenstelling NederlandTweede Kamer 2017-heden}}
 
Om met [[voorkeurstem]]men gekozen te worden diende een kandidaat meer dan een kwart van de kiesdeler aan stemmen te behalen, wat bij deze verkiezingen neerkwam op minimaal 17.527 stemmen. 46 kandidaten voldeden aan deze eis. Voor [[Jan Roos (journalist)|Jan Roos]] ([[VoorNederland|VNL]]), [[Ancilla van de Leest]] ([[Piratenpartij (Nederland)|Piratenpartij]]) en [[Sylvana Simons]] ([[Artikel 1 (politieke partij)|Artikel 1]]) gold echter dat de lijst waarvoor zij kandidaat waren de kiesdrempel niet haalde, waardoor zij niet gekozen werden.
 
Vier kandidaten zouden op basis van hun plaats op de lijst niet verkozen zijn, maar kwamen op basis van voorkeurstemmen in de Tweede Kamer: [[Lilianne Ploumen]] (PvdA), [[Maurits von Martels]] (CDA), [[Isabelle Diks]] en [[Lisa Westerveld]] (beiden GroenLinks).
 
== Kabinetsformatie ==
Op basis van de verkiezingsuitslag werd na een kabinetsformatie van 225 dagen op 26 oktober 2017 het [[kabinet-Rutte III]] (VVD, CDA, D66, CU) beëdigd.
 
{{Zie ook|Zie voor het verloop van de formatie na deze verkiezingen het artikel [[Kabinetsformatie Nederland 2017]].}}
==Kabinetsformatie==
{{Zie hoofdartikel|Kabinetsformatie Nederland 2017}}
 
== Verder lezen ==