Willem Witsen: verschil tussen versies

Willem Witsen was een zoon van de koopman in ijzer Jonas Jan Witsen (1819-1901) en Jacoba Elisabeth Bonekamp (1826-1873). Hij groeide op aan de Prinsengracht 530, maar lijkt eerst te zijn ondergebracht bij een voedster.<ref>[https://archief.amsterdam/indexen/bevolkingsregisters_1853-1863/zoek/query.nl.pl?i1=1&v1=W*&a1=Witsen&x=37&z=b#BRGC00052000332 Stadsarchief Bevolkingsregister 1853-1863]</ref> In 1867 verhuisde de familie naar het [[Westeinde (Amsterdam)|Westeinde]], in het hoekhuis met de Nicolaas Witsenkade. Van 1876 tot 1884 nam hij tekenlessen aan de [[Rijksakademie van beeldende kunsten]] aan de Stadhouderskade. In die periode was hij bestuurslid van de naar de schutspatroon van de schilderkunst vernoemde [[kunstenaarsvereniging Sint Lucas]]. In 1880 werd hij vrijgesteld voor militaire dienst.<ref>[https://archief.amsterdam/indexen/militieregisters_1828-1940/voorbeeld/index.nl.html Stadsarchief Amsterdam Militieregister]</ref> Tot december 1881 verbleef hij samen met [[Piet Meiners]] in [[Antwerpen (stad)|Antwerpen]] om daar lessen te nemen. Witsen wilde stadsgezichten schilderen, maar in de trant van de [[Haagse school]]. Tussen 1882-84 woonde hij in de Govert Flinckstraat, toen nieuwbouw, samen met Piet Meiners. In 1885 richtte hij de [[Nederlandsche Etsclub]] op.<ref>{{Citeer web| url=http://www.dbnl.org/tekst/_nie002nieu06_01/_nie002nieu06_01_0007.htm| titel=''De Nieuwe Gids'' (1891) Jaargang 6}}</ref> In 1881 kocht zijn vader landgoed [[Ewijckshoeve]] bij [[Lage Vuursche]], waar Witsen in 1885 regelmatig verbleef, samen met [[Jacobus van Looy]]. Vanaf april 1887 werkte hij enkele maanden in het atelier van zijn vriend [[George Breitner]] aan de Oude Schans 5, met uitzicht op de [[Montelbaanstoren]]. Van 1888 tot 1891 verbleef Witsen in [[Camden (Londen)]]. Hier zag hij het werk van [[James McNeill Whistler (schilder)|James McNeill Whistler]] en kreeg hij interesse in fotografie. In 1891 keerde hij terug naar Amsterdam waar hij lid werd van kunstenaarsvereniging [[Arti et Amicitiae]].

 

 

Witsen behoorde tot [[de Tachtigers]], een groep jonge kunstenaars met grote artistieke en zelfs politieke invloed in de jaren tachtig van de 19e eeuw. Schilders als [[George Hendrik Breitner]], [[Isaac Israëls]], [[Eduard Karsen]] en [[Jan Veth]] en schrijvers als [[Lodewijk van Deyssel]], [[Albert Verwey]], [[Hein Boeken]] en [[Herman Gorter]] behoorden tot zijn directe vriendenkring. Het atelier aan het Oosterpark werd in 1891 een ontmoetingsplek voor zijn vrienden. Hij was vooral goed bevriend met de dichter [[Willem Kloos (dichter)|Willem Kloos]], die een aantal gedichten aan hem opdroeg in ''[[De Nieuwe Gids (Nederland)|De Nieuwe Gids]]'' van oktober 1888. Kloos en Boeken woonden zelfs tijdelijk bij hem in. Witsen publiceerde enkele kunstrecensies onder [[pseudoniem]] in ''De Nieuwe Gids''en steunde het maandblad financieel.

 

 

In 1890 verloofde Witsen zich met de dichter en schrijver [[Betsy van Vloten]], de dochter van een vrijdenker. Hij huurde een kamer in Haarlem - waar Betsy woonde - maar hield ook zijn huis in Londen aan. In 1893 trouwde het paar en betrok een villa in Ede. Witsen werkte ook enige tijd in Brabant, in Rotterdam en Dordrecht. Zijn prenten van Dordrecht maakte hij naar schetsen vanuit een bootje.<ref>{{Citeer web| url=http://www.kunstpedia.com/articles/351/1/Een-Amsterdamse-Impressionist-in-Dordrecht/Page1.html| titel=Jaap Versteegh (2008) Een Amsterdamse Impressionist in Dordrecht| dodeurl=ja| archiefurl=https://web.archive.org/web/20090107015433/http://www.kunstpedia.com/articles/351/1/Een-Amsterdamse-Impressionist-in-Dordrecht/Page1.html| archiefdatum=2009-01-07}}</ref> Het echtpaar kreeg drie zonen. Hun huwelijk zou in 1902 worden ontbonden. Willem exposeerde nauwelijks en verhuisde van zijn pied-à-terre op de Jacob van Lennepkade 63 naar de Overtoom 75. Vanaf 1904 of 1906 bewoonde hij permanent Oosterpark 82. In 1907 trouwde Witsen op huwelijkse voorwaarden met Augusta Maria Schorr (1875-1943), de dochter van een bierbrouwer, die sinds haar scheiding bij hem ingetrokken was. Witsen schilderde bij Wijk bij Duurstede en [[Valkeveen]]. In 1914 waren zij in Leipzig en Venetië. In december vertrokken zij voor acht maanden naar [[San Francisco]] en Witsen richtte vier zalen in voor de [[Panama-Pacific International Exposition]]. In 1921 maakte hij, samen met zijn vrouw een reis naar Java, [[Nederlands-Indië]] en brachten een bezoek aan haar broer. Twee jaar later overleed hij in [[Onze Lieve Vrouwe Gasthuis|OLGV]] aan een oude kwaal, bronchitis. Hij werd begraven op de [[De Nieuwe Ooster]], in een graf waar ook Breitner en de beide partners begraven werden. Na zijn dood schreef Willem Kloos de [[sonnet]]tenreeks ''Levensherinneringen aan Willem Witsen''.