Communicatiesatelliet: verschil tussen versies

Met de lancering van de [[Spoetnik 1]] door de Sovjet-Unie in 1957 begonnen de eerste toepassingen in de ruimte.{{bron}}

De AT&T [[Echo I]] (1960) en de [[Echo II]] (1964) waren niet meer dan grote en met reflecterende folie beklede ballonnen die, zwevend in de ruimte, radiosignalen reflecteerden. Er waren geen batterijen die leeg konden raken en ze vereisten geen bepaalde frequentie voor de "uplink". De Echo's waren in een zeer lage baan, zodat ze zichtbaar waren voor de [[grondstation]]s gedurende een paar minuten per keer. Later werden communicatiesatellieten met radiorelais uitgerust. Een signaal dat op de ontvangerfrequentie werd ontvangen, werd direct doorgezonden op de zenderfrequentie van de satelliet. In 1962 ontwikkelde Bell Laboratories ''[[Telstar (satelliet)|Telstar]]'', de eerste communicatiesatelliet voor commercieel gebruik. De Telstar-satelliet was een vroeg voorbeeld van een satelliet die was uitgerust met een eenvoudig relaisstation.{{bron}}

Dankzij satellieten konden voor het eerst trans-Atlantische televisie-uitzendingen plaatsvinden. De tot dan toe gebruikte [[Trans-Atlantische telegraafkabel|trans-Atlantische kabels]] hadden daarvoor een te beperkte [[bandbreedte]].{{bron}}

In 1945 publiceerde [[Arthur C. Clarke]], een Engelse [[sciencefiction]]schrijver, een artikel waarin hij de mogelijkheid beschreef van een satelliet die om de aarde beweegt met een hoeksnelheid gelijk aan die van de aardrotatie. Een dergelijke satelliet in een baan boven de [[evenaar]] zou altijd boven hetzelfde punt van het aardoppervlak staan en signalen kunnen zenden naar een groot gedeelte van de aarde. Drie van zulke satellieten, elk op een afstand van 120 graden ten opzichte van elkaar geplaatst, zouden de hele wereld kunnen bestrijken, met uitzondering van de polen. Clarke liet zien dat de straal van de baan van zo'n satelliet ruim 42.000 kilometer moest zijn.<ref>{{aut|Clarke, A.C.}} (1945). Extra-terrestrial relays - Can Rocket Stations Give World-wide Radio Coverage? [http://lakdiva.org/clarke/1945ww/1945ww_oct_305-308.html ''Wireless World'' '''51'''(10): 305-308.]</ref> De band in de ruimte waarbinnen zo'n satelliet zich zou moeten bevinden, wordt de ''Clarke Belt'' genoemd. De hoogte boven het aardoppervlak is gelijk aan de straal van de baan minus de straal van de aarde: ongeveer 36.000 kilometer. De satellieten bewegen met een snelheid van ongeveer 11.000 km/u, maar lijken vanaf de aarde gezien stil te staan. De satelliet is altijd beschikbaar en [[schotelantenne]]s kunnen er blijvend op gericht worden. Communicatiesatellieten moeten jarenlang blijven werken. Ze moeten daarom hun eigen elektriciteit kunnen opwekken, wat gebeurt met behulp van [[zonnepaneel|zonnepanelen]].{{bron}}

Het nadeel van een geostationaire satelliet is de grote afstand en daardoor de tijdvertraging, waardoor deze onpraktisch is voor tweewegcommunicatie, zoals een telefoonverbinding.{{bron}} Het duurt ongeveer 250 milliseconden voordat een spreker een reactie op zijn woorden hoort. Tot in de jaren 80 van de 20e eeuw liepen intercontinentale telefoonverbindingen vaak via een satelliet, soms zelfs via twee satellieten, wat bij een gesprek een merkbare vertraging gaf. Tegenwoordig lopen ze vrijwel uitsluitend over onderzeese kabels. Door de invoering van [[glasvezel]]kabels is de [[bandbreedte]] sterk vergroot en zijn de kosten lager geworden dan die van satellietverbindingen.{{bron}}

Drie geostationaire satellieten zijn, indien goed geplaatst, genoeg om de hele wereld te bedekken, met uitzondering van het poolgebied. Om in de poolgebieden via een communicatiesatelliet te kunnen werken, moet de satelliet in een andere baan worden gebracht, bijvoorbeeld een elliptische baan met het hoogtepunt boven de noordpool voor communicatie in [[Siberië]]. Dat is dan geen geostationaire baan, zodat de antennes van het grondstation voortdurend moeten worden bijgesteld en dat de satellieten niet de hele dag binnen bereik zijn.{{bron}}

Het plan [[Mars One]] omvat onder meer een communicatiesatelliet om Mars, als tussenstation tussen de Aarde en de basis op Mars.{{bron}}