Dorp: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
PietervanMid (overleg | bijdragen)
verdere redactie (wordt nog vervolgd)
PietervanMid (overleg | bijdragen)
→‎Karakteristieken van dorpen: verdere aanvullingen en redactie
Regel 30:
Een dorp onderscheidt zich van oudsher in [[Stedenbouwkunde|stedenbouwkundige]] verschijningsvorm van een stad door zijn organische en kleinschalige groei en opbouw, een stad is meer planmatig en grootschalig. Er is daardoor een sterke verweving met het landelijke gebied eromheen.{{Bron?||2015|10|05}} De traditionele stad heeft een scherpere begrenzing (heel vroeger met [[Verdedigingswerk|verdedigingswerken]] in de vorm van een [[stadswal]]). Ten slotte wordt een dorp gekenmerkt door lage (grondgebonden) bebouwing in een lage dichtheid; in een stad ontstaat door grondschaarste een sterke neiging naar het realiseren van [[hoogbouw]].
 
Vanuit het oogpunt van [[sociale cohesie|sociale samenhang]] kan gesteld worden dat een dorp een hechte gemeenschap heeft (men kent elkaar, er is meer [[sociale controle]]). Een stedelijke samenleving is vrijer en [[Anonimiteit|anoniemer]] ("mensen gaan op in de massa"). Het dorpse karakter wordt ook uitgedrukt in benamingen van lokale voorzieningen zoals het ''[[dorpshuis]]'' en het ''dorps[[café]]'',
 
=== Minder duidelijk onderscheid met stad ===
Anno 2017 is het onderscheid tussen dorp en stad in [[België]] en [[Nederland]] minder duidelijk dan rond de helft van de 20e eeuw. Diverse ontwikkelingen hebben gemaakt dat dorpen en steden minder scherp van elkaar te onderscheiden zijn. Zo kunnen ook in Belgische en Nederlandse dorpen bewoners nu vrij anoniem blijven en is er minder verwevenheid met het dorp zelf en/of het omliggende platteland. Dit laatste gebeurt onder meer door ''import'': bewoners die geen oorspronkelijke band met het dorp hebben, maar hier later zijn gaan wonen (vaak vanuit een stad).
 
Wereldwijd zijn aan de andere kant binnen steden op diverseuiteenlopende manieren kleinere gemeenschappen ontstaan met een zogenaamd dorps karakter. Dit kan tot uitdrukking komen in de manier van samenleven en ook in de bebouwing. Dit alles is bijvoorbeeld te zien in [[Gated community|gated communities]] en aan het andere uiteinde van het economisch spectrum vertonen ook [[Sloppenwijk|krottenwijken]] kenmerken van dorpen.
 
== Karakteristieken van dorpen ==
 
=== Vissersdorp ===
Direct aan [[Kustlijn|kustlijnen]] bevinden zich wereldwijd bijzondere soorten dorpen, vissersdorpen genoemd. Zoals de naam al aangeeft ontlenen deze kernen hun bestaansrecht aan inkomsten uit de [[visserij]]. De plaatsen hebben dus niet zoveel binding met het omliggende platteland, maar wel met de aangrenzende zee. Dergelijke locaties zijn ook aantrekkelijk voor het [[toerisme]] en daarmee kunnen traditionele vissersdorpen zich uiteindelijk ontwikkelen tot [[badplaats]].
 
=== '''Andere type dorpen per land''' ===
* [[Dorp (België)]], zie ook [[dries (plein)|dries]]
* [[Dorp (Nederland)]]
Regel 62 ⟶ 63:
* Bekende fictieve dorpen zijn ''[[Juinen]]'' van [[Kees van Kooten]] en [[Wim de Bie]], ''[[Lenten]]'' uit de boekenserie [[De Kameleon (boekenserie)|De Kameleon]] van [[Hotze de Roos]] en ''Ons dorp'' van [[Samson en Gert]].
* ''Het dorp'' is een lied, gezongen door [[Wim Sonneveld]]. De melodie is van het [[Frans]]e ''La montagne'' van [[Jean Ferrat]]. De tekst is van [[Friso Wiegersma]]. Het lied zou gaan over [[Deurne (Nederlandse plaats)|Deurne]].
* De aanduiding 'dorp' treft men ook aan bij uiteenlopende recreatie-, ontmoetings- of tijdelijke huisvestingsplaatsen, bijvoorbeeld: ''[[vakantiedorp]]'', ''[[kinderdorp]]'', ''[[dorpshuis]]'', ''[[dorpscafé]]'', en het met iedere [[olympiade]] verbonden ''[[olympisch dorp]]''.
 
== Externe Link ==
* Uitzending tv-programma [[Andere Tijden]] van [https://www.npo.nl/andere-tijden-special-van-doarp-en-durp/13-08-2016/VPWON_1263613 Doarp en durp]
{{Commonscat|Villages}}
{{Woordenboek}}