Dorp: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
PietervanMid (overleg | bijdragen)
→‎Karakteristieken van dorpen naar land: bijvoorbeeld is hier nogal onduidelijk.
PietervanMid (overleg | bijdragen)
→‎Definitie: aanvullingen/actualisatie
Regel 16:
* een dorp is groter dan een [[gehucht]] of [[buurtschap]], maar kleiner dan een [[vlek (nederzetting)|vlek]] en nog kleiner dan een [[stad]];
* het al of niet voorkomen van een [[kerkgebouw|kerk]]: een dorp bezit een eigen kerk met een [[kerkgebouw]], behorend tot een [[Parochie (kerk)|parochie]] ([[Rooms-katholieke Kerk|rooms-katholiek]]) of [[Gemeente (kerk)|kerkelijke gemeente]] ([[Protestantisme|protestants]]) waar tevens een of meer nabijgelegen gehuchten onder vallen; men spreekt dan van een [[kerkdorp (nederzetting)|kerkdorp]];
* naar functie onderscheidt een dorp zich van oudsher van een stad door de nadruk op agrarische activiteiten: het merendeel van de inwoners van een dorp vindt zijn bestaan in de [[landbouw]] en/of de [[veeteelt]]; een stad wordt gekenmerkt door de niet-agrarische activiteiten: [[bedrijf|bedrijvigheid]]/[[industrie]], [[dienst (instelling)|diensten]], [[onderwijs]], [[gezondheidszorg|zorg]], etcetera;
* [[stadsrechten]]: plaatselijk geldende rechten en privileges, zoals voor het voeren van eigen rechtspraak of het mogen houden van een markt;
* een modern onderscheid tussen een stad en een dorp is het voorzieningenniveau: een stad heeft stedelijke voorzieningen, bijvoorbeeld een [[ziekenhuis]] of een [[Theater (gebouw)|schouwburg]].
 
Een dorp onderscheidt zich van oudsher in [[Stedenbouwkunde|stedenbouwkundige]] verschijningsvorm van een stad door zijn organische en kleinschalige groei en opbouw, een stad is meer planmatig en grootschalig. VerderEr heeft een dorp een open en onbepaalde grens enis daardoor een sterke verweving met het landelijke gebied eromheen.{{Bron?||2015|10|05}} De traditionele stad heeft een scherpere begrenzing (heel vroeger met [[Verdedigingswerk|verdedigingswerken]] in de vorm van een omwalling of/met stadsmuur[[stadswal]]). Ten slotte wordt een dorp gekenmerkt door lage (grondgebonden) bebouwing in een lage dichtheid; in een stad ontstaat door grondschaarste een sterke neiging naar een hogere dichtheid door stapelen en hoogbouw.
Vanuit het oogpunt van [[sociale cohesie|sociale samenhang]] kan gesteld worden dat een dorp een hechte gemeenschap heeft (men kent elkaar, er is meer sociale druk en controle) en een stedelijke samenleving vrijer en anoniemer is ("opgaan in de massa").