Geschiedenis van Noord-Brabant: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Link naar doorverwijspagina gerepareerd (Slag bij Gembloers naar Slag bij Gembloers (1578)), met behulp van pop-ups
Jdjdjdjdjiddkjdoododldldldldlkdkdldkfkfjfkdkdmddnndndkdkdkd djdjd kdkdjdjjdjdjdjdjdjdidkjrjdirjfibfjdjfnrndkkfkfjjfkfkdkdldodpdppepepeppeeppepepepepepepepepeppepeperlprprprlrllrprlrlflflflflflflflflfllfld
Labels: Visuele tekstverwerker Bewerking via mobiel Bewerking via mobiele website
Regel 14:
Verdere uitbreidingen gingen vooral naar het oosten. In [[1288]] verslaat [[Jan I van Brabant]] in de [[Slag bij Woeringen]] de [[keurvorstendom Keulen|Keulse aartsbisschop]] en wint het hertogdom [[hertogdom Limburg|Limburg]] (niet te verwarren met de huidige Belgische en Nederlandse provincies), er ontstaat een band tussen de twee hertogdommen die 5 eeuwen zal duren. In [[1430]] komt Brabant bij het huis van [[Hertogdom Bourgondië|Bourgondië]], waarvan hertog [[Filips de Goede]] op dat ogenblik bezig is een rijk uit te bouwen dat in de 16e eeuw de [[Zeventien Provinciën]] zal gaan heten.
 
==Tachtigjarige oorlog==
[[Bestand:Blaeu 1645 - Tertia pars Brabantiæ qua continetur Marchionat SRI horum urbs primaria Antverpia.jpg|thumb|275px|Kaart van gedeelte Brabant in [[1645]] gemaakt door [[Joan Blaeu|Blaeu]]]]
[[Bestand:Blaeu 1645 - Quarta pars Brabantiæ cujus caput Sylvaducis.jpg|thumb|275px|Kaart van gedeelte Brabant in [[1645]] gemaakt door [[Joan Blaeu|Blaeu]]]]
 
=== abant ===
=== Brabant start de algemene opstand ===
Bij de opvolger van [[keizer Karel V]], [[Filips II van Spanje]] liep het echter mis. De [[Tachtigjarige Oorlog]] brak uit omwille van diens eigenzinnige kerkhervormingen. In het begin hield Brabant zich afzijdig, maar na de massale muiterijen onder de Spaanse troepen en uiteindelijk de plundering van [[Antwerpen (stad)]] (de ''[[Spaanse Furie (Antwerpen)|Spaanse Furie]]'') in november [[1576]], riepen de Staten van Brabant op eigen voorstel de [[Staten-Generaal van de Nederlanden]] bijeen, waaruit de [[Pacificatie van Gent]] voortkwam. Even later verenigden alle gewesten (behalve [[Hertogdom Luxemburg|Luxemburg]]) zich in de [[Unie van Brussel]] tegen de aanwezigheid van de Spaanse troepen. Op deze manier wist Brabant in samenwerking met [[Willem van Oranje]] de gematigde en radicale opstandelingen te verenigen. De nieuwe landvoogd, [[Don Juan van Oostenrijk]], moest zwichten voor deze massale opstand en liet zijn troepen terugtrekken naar het Spaansgezinde Luxemburg na de ondertekening van het [[Eeuwig Edict (1577)|Eeuwig Edict]].<br />
Maar de vrede is van korte duur en na de verovering van de [[Citadel van Namen]] op [[24 juli]] 1577 en de volledige vernietiging van het [[staatse leger]] in de [[Slag bij Gembloers (1578)|Slag bij Gembloers]] op [[31 januari]] 1578, wist Don Juan de stad [[Leuven]] te veroveren. Brabant was toen sterk verzwakt, en in sommige steden braken gevechten los tussen [[Calvinisme|calvinisten]] en [[Katholicisme|katholieken]].
Regel 27 ⟶ 26:
Op [[1 juli]] 1579 vond het [[Schermersoproer]] plaats; toen raakten de calvinisten en katholieken van [['s-Hertogenbosch]] met elkaar slaags en na een bloedig gevecht overwonnen de katholieken, die de stad uitleverden aan de Spanjaarden. Om te voorkomen dat het katholieke [[Heerlijkheid Mechelen|Mechelen]] hetzelfde zou doen, nam de staatse burgemeester van [[Brussel (stad)|Brussel]], [[Olivier van den Tympel]] de stad uit voorzorg in ([[Engelse furie]]). Bovendien sloten alle Brabantse steden (natuurlijk op de Spaanse steden 's-Hertogenbosch en Leuven na) zich dat jaar aan bij de [[Unie van Utrecht (1579)|Unie van Utrecht]]. In 1581 verklaarden de bij deze Unie aangesloten gewesten zich onafhankelijk met het [[Plakkaat van Verlatinghe]]. Ondertussen veroverden de Spanjaarden [[Breda (stad)|Breda]] ([[Furie van Houtepen]]). Het volgende jaar valt [[Lier (stad)|Lier]] door verraad in Spaanse handen.
 
In [[1585]] komt de genadeklap; de steden Brussel en Mechelen gaan verloren, en uiteindelijk ook de belangrijkste stad Antwerpen, die al maandenlang werd belegerd terwijl hulptroepen uit het noorden meermalen vergeefs geprobeerd hadden de stad te ontzetten. De [[Beleg van Antwerpen (1584-1585)|Val van Antwerpen]] wordt gezien als de definitieve scheiding tussen de [[Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden|Noordelijke]] en [[Zuidelijke Nederlanden]]. Ten slotte vallen ook [[Grave (plaats)|Grave]] (1586), en [[Geertruidenberg (plaats)|Geertruidenberg]] (1589). Alleen Bergen op Zoom blijft uit handen van de Spanjaarden.1503
 
=== Maurits' offensiefsief ===
{{Zie ook|Zie ook [[Tien Jaren (Tachtigjarige Oorlog)]]}}
Met de vernietiging van de [[Spaanse Armada]] in [[1588]] keerde het tij van de oorlog; [[Maurits van Oranje|Maurits van Oranje-Nassau]] en [[Willem Lodewijk]] begonnen een grote [[veldtocht]] om Brabant te heroveren voor de [[Republiek der Verenigde Nederlanden]]. Als eerste werd Breda heroverd met het [[Turfschip van Breda|Turfschip]].<br />