Het '''paleolithicum''' of de '''oude [[steentijd]]''' (van het [[Oudgrieks]]: paleoπαλαιός, ''palaios'' = oud, λίθος, ''lithos'' = steen) is de oudste periode in de voorgeschiedenis van de mens en zijn materiële cultuur. De periode begint zo'n 2,5 miljoen jaar geleden met het in gebruik nemen van [[stenen werktuigen]] door waarschijnlijk ''[[Homo habilis]]'', maar mogelijk ook ''[[Paranthropus boisei]]'', en eindigt tegelijk met het einde van de laatste [[Weichselien|ijstijd]], [[10e millennium v.Chr.|12.500 jaar geleden]]. Het erop volgende [[mesolithicum]] verdwijnt steeds meer uit beeld en sommigen laten de jonge of nieuwe steentijd, het [[neolithicum]] in aansluiting op de oude steentijd beginnen. Er is namelijk geen duidelijk criterium om de oude van de middensteentijd te onderscheiden.
