Tczew: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
kGeen bewerkingssamenvatting |
Geen bewerkingssamenvatting Label: Misbruikfilter: Experimenteren |
||
Regel 19:
}}
'''Tczew''' (Duits: ''Dirschau'') is een [[Lijst van Poolse steden|stad]] in het [[Polen|Poolse]] [[woiwodschap]] [[Pommeren (woiwodschap)|Pommeren]], gelegen in de [[powiat]] [[Powiat Tczewski|Tczewski]]. De oppervlakte bedraagt 22,26 km², het inwonertal 60.128 (2005).
== Geschiedenis ==
De plaats Dersow werd in 1309 door de [[Duitse Orde]] veroverd en verwoest en pas in 1364 als stad ingericht en bevolkt met kolonisten uit het noorden van Duitsland. Sindsdien werd ze Zursau genoemd. In 1440 sloot de stad zich aan bij opstand van de Pruisische steden tegen het gezag van de Orde. De Poolse koning nam de leiding en versloeg de Orde die in de [[Tweede Vrede van Thorn]] geheel [[West-Pruisen]] moest afstaan. De burgerij werd na 1520 [[luthers]] maar ze moest na een halve eeuw de [[Contrareformatie]] toelaten en sindsdien versterkte zich het Poolse karakter. In de oorlogen tussen Polen en Zweden werd de stad uitvalsbasis van de Zweden en vele malen belegerd en deels verwoest. In 1772 annexeerde het [[koninkrijk Pruisen]] de provincie [[West-Pruisen]] en bij de eerste bestandsopname bleek de stad toen tot een dorp met nauwelijks 1.500 inwoners afgezakt. In de omgeving hadden zich in zogenaamde 'Holländereien' ([[Olędrzy]]) [[Mennonieten]] van Nederlands-Friese afkomst gevestigd om er de uiterwaarden van de [[Weichsel]] in te bedijken en zo voor landbouw geschikt te maken. Het Duitse element in de stad (nu: Dirschau) nam toe door de Pruisische bestuursinstellingen die hier werden gevestigd. Maar voorlopig nog langzaam; in 1807 legerden zich hier Franse en Poolse troepen voor de tocht naar Rusland. Pas toen een spoorbrug over de [[Weichsel]] werd gebouwd voor de verbinding Berlijn-[[Königsberg]] ontstond een industriële ontwikkeling. In 1905 had de bevolking zich ten opzichte van 1772 vertienvoudigd. 40% van hun waren [[luthers]]e Duitsers.
In 1919 moest Duitsland [[West-Pruisen]] en dus ook Dirschau afstaan aan de nieuwe republiek Polen. De brug werd afgebroken om de voor Polen ongewenste relaties tussen het Pools geworden [[West-Pruisen]] en het Duits gebleven [[Oost-Pruisen]] te blokkeren. Veel Duitsers verdwenen, in 1922 noemde zich een kwart en in 1939 nog maar amper een tiende van de bevolking Duits. Na de re-annexatie tijdens de Duitse bezetting (1939-1945) kwam een einde aan elke Duitse aanwezigheid want Duitstaligen moesten verdwijnen (Verdrijving van Duitsers na de Tweede Wereldoorlog]].
==Verkeer en vervoer==
| |||