Purper (verfstof): verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
→Prestige: Die foto laat goed zien wat de voorgeschreven kleuren zijn. Dat Nederlandse teksten er een janboel van maken, zou voor ons een reden te meer moeten zijn die te tonen :o) |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
Regel 6:
==Productie==
[[Bestand:Tyrian-Purple-from-xtal-3D-vdW.png|thumb|Een model van een molecuul 6,6-dibromoindigo]]
[[Bestand:Tyrian-Purple.svg|thumb|Structuurformule van het klassieke
De [[kleurstof]] (het was dus géén [[pigment]]) werd gewonnen uit een kliertje (de [[branchiale klier]]) van de slak; de afgescheiden substantie is oorspronkelijk een vuilgeel, maar de stof kleurt door een proces van [[oxidatie]] — versneld door een enzymreactie onder invloed van zonlicht — binnen enkele minuten purper.
Een groot aantal kliertjes werd in een pot samengevoegd, met zout gemengd en dan door koking in [[urine]] ingedikt om de (meestal wollen) stof in het mengsel te verven.
De stank die de in de open lucht door slaven continu bewaaierde rottende massa opleverde, wordt door klassieke schrijvers omschreven als onbeschrijflijk, maar die werd vermoedelijk mede veroorzaakt door de gewoonte de resten van de slak op een al even rottende hoop naast de productieplaats te werpen.
De bergen schelpen liggen er nu nog.
De tegenstelling tussen de smerige fabricage en het "
Voor het verkrijgen van één pond verfmassa moeten zo'n 30 000 purperslakken opgedoken worden. Deze leveren samen maar vier gram zuivere kleurstof op.
De geverfde stof was dan ook tien tot twintig keer zo duur als een hoeveelheid
Het sterftecijfer onder hen was hoog: hun skeletten zijn te vinden tussen de schelpen.
Tegenwoordig wordt de zuivere kleurstof nog in kleine hoeveelheden gewonnen tegen een marktprijs van 2500 euro per gram.
Regel 28:
Het woord werd in het Grieks gebruikt voor de kleur van lippen, maar [[Aristoteles]] noemt in zijn ''Meteorologica'' de [[violet]]te kleur van de [[regenboog (optica)|regenboog]] ook purper.
In de
[[Bestand:Wool techelet.jpg|left|thumb|Het pure ''techelet'' koningsblauw dat ''Hexaplex'' opleverde]]
De naam duidde dus kennelijk een vrij grote sector van de [[kleurencirkel]] aan.
De koelere tinten waren het meest geliefd en het duurst.
Er waren veel recepten in omloop voor het fabriceren van goedkopere imitaties.
Die waren echter eenvoudig te herkennen aan de geringe verzadiging: het originele purper wordt omschreven als een bijzonder
Op afbeeldingen uit de Klassieke Oudheid van purperen kledij is de kleur echter meer gedempt. Ten dele wordt dit veroorzaakt doordat die afbeeldingen zelf typisch geen purper bevatten maar een imitatiepigment. Een andere oorzaak is dat de duurste stoffen sterker en dus duurzamer gekleurd werden waardoor de kleur minder intens werd en veranderde in een voornaam maar gedekter bloedrood of donkerpaars.
Regel 47:
[[Bestand:Belgische Bisschoppen.jpg|left|thumb|Drie Belgische bisschoppen in het purper en een kardinaal in het scharlaken]]
In de hele [[Oudheid]] zou de roem van het purper en de vaardigheid waarmee de Feniciërs de stoffen met die kleur bewerkten, onaangetast blijven.
In de [[Middeleeuwen]] behield de kleur in het [[Byzantijnse Keizerrijk|Byzantijnse Rijk]] zijn status zodat
In het
==Zie ook==
| |||