Immanuel Kant: verschil tussen versies

* In deze eerste ''Kritik'' onderzoekt hij - zijns inziens met succes - of de [[filosofie]] een zelfstandige wetenschap is, naast de [[wiskunde]] en de [[natuurwetenschappen]]. Centraal staat hierbij de vraag: 'Wat kan ik weten?' Kant doelt hier op de vraag of de Rede (''Vernunft'') een zelfstandige bron is voor het verkrijgen van theoretische kennis. Onder Rede verstaat hij het vermogen om de zintuiglijke werkelijkheid te overstijgen en daar niet meer afhankelijk van te zijn.

* De Rede als het vermogen om te willen behandelt Kant in zijn tweede ''Kritiek'': de [[Kritik der praktischen Vernunft]] (''Kritiek van de praktische rede'') uit [[1788]]. Zijn [[Kritik der Urteilskraft]] (''Kritiek van het oordeelsvermogen'') uit [[1790]] behandelt de Rede als het reflecterende oordeelsvermogen. Het kernpunt van zijn filosofie is dat de empirische waarnemingen, zoals die aan ons verschijnen, beoordeeld en naar ruimte en tijd geordend worden door onze rede. De bron van de waarnemingen is het noumenale Ding-an-sich, dat op zichzelf onkenbaar is maar voor ons kenbaar wordt door de rationeel geordende fenomenen. Dit was de synthese tussen het empirisme en het rationalisme. Op het gebied van ethiek vestigde hij zich op twee regels; dat we de mens altijd óók als doel op zich en nooit alleen als middel tot een doel mogen gebruiken, en ten tweede dat wij alles wat wij doen als algemene regel moeten kunnen én willen laten gelden (bekend als de [[categorische imperatief]]). Het is dus bijvoorbeeld niet goed om te stelen, omdat de algemene regel dat stelen zou mogen, zou resulteren in een chaotische wereld die wij zelf niet zouden willen.

 

== Citaat ==

 

* Naar verluidt - de bron is dus niet bekend - heeft Kant deze wandeling één keer overgeslagen omdat hij toen dusdanig geboeid zat te lezen in de 'Emile' van [[Jean-Jacques Rousseau|Rousseau]] dat hij de tijd vergat.

* In de 'Ten Geleide' van de Kritiek van de zuivere rede (uitgeverij Boom 2004, isbn 9053527028) van Jabik Veenbaas en Willem Visser wordt geschreven:

::''Ludwig Ernst Borowski, leerling en vriend van Kant, weet in zijn biografie van de filosoof aan te geven waar het idee voor de Kritiek van de zuivere rede ontstond: op een pleintje in Koningsbergen dat van oudsher 'der philosophische Gang' werd genoemd. In het jaar 1770 moet Kant daar de eerste invallen voor zijn kritische theorie hebben gekregen, tijdens een wandeling die in die jaren gewoonlijk volgde op het middagmaal bij zijn boezemvriend Joseph Green.

 

* Voor zover bekend heeft Kant nooit een [[Liefdesrelatie|relatie]] gehad en overleed hij als [[Maagd (geneeskunde)|maagd]]. Tijdens een diner voor vrienden te zijnen huize wist Kant echter een zodanige plaats te schikken dat hij met zijn goede oog een bevallige dame kon observeren.

* Dat Kants vader [[zadelmaker]] is geweest wordt in elk naslagwerk vermeld. Het kan echter zijn dat diens beroep uit overweging van eerbied voor de geniale zoon te hoog is opgegeven en dat de man 'slechts' riemensnijder is geweest.

 

== Zie ook ==

=== Secundaire literatuur (artikelen over Kant) ===

 

 

== Bibliografie ==