Oxidatie: verschil tussen versies

Vroeger definieerde men een oxidatie als een reactie met [[Dizuurstof|zuurstof]]. Voorbeelden zijn [[Roest (metaal)|roesten]] en [[verbranding]]sreacties. Het proces ontleent zijn naam dan ook aan het woord ''oxygenium'', de [[Latijn]]se naam voor zuurstof. Zuurstof hoeft nochtans niet per se betrokken te zijn in een oxidatie, waardoor de vroegere definitie ''de facto'' te eng is. Een voorbeeld van een oxidatie is deze van tweewaardig (Fe²⁺) naar driewaardig ijzer (Fe³⁺):

Met een oxidatie gaat altijd een [[reductie (scheikunde)|reductie]] gepaard. De afgestane elektronen moeten namelijk opgenomen worden door een andere stof (de [[oxidator]]), die dus gereduceerd wordt. HetDe geheelsamengang van een (oxidatie en een reductie samen) noemt menwordt een '''oxidatie-reductiereactie''' of [[redoxreactie]] genoemd.

Met [[Roest (metaal)|roesten]] wordt in het gewone taalgebruik uitsluitend de reactie van [[IJzer (element)|ijzer]] met zuurstof bedoeld. WetenschappersIn noemenwetenschappelijke termen wordt dit [[corrosie]] genoemd. Ook de oxidaties van andere metalen worden [[corrosie]] genoemd.

|<math>\mathrm{2\ Cu(s)\ +\ O₂O_2 (g) →\longrightarrow\ 2\ CuO (s)}</math>

In de [[organische chemie]] levert de stapsgewijze oxidatie van een [[Alkaan|koolwaterstof]] water op en achtereenvolgens een [[HydroxylgroepAlcohol (stofklasse)|alcohol]], een [[aldehyde]] of [[keton]], een [[carbonzuur]] en ten slotte een [[perzuurperoxycarbonzuur]] (perzuur). Deze stappen kunnen soms niet allemaal doorgaan. Dit verschil is te wijten aan het aantal waterstofatomen aan het koolstofatoom dat onmiddellijk aan de hydroxylgroep gebonden is. Verder speelt ook het type oxidator een belangrijke rol: sommige oxidatoren zijn zeer krachtig en laten directe oxidatie tot het carbonzuur toe (zoals het [[Jones-oxidatie|Jones-reagens]]), terwijl andere enkel oxidatie tot het aldehyde of keton toelaten (zoals [[Dess-Martin-perjodinaan]]).

Een [[TertiairPrimair koolstofatoom|tertiairprimair alcohol]] (0zal H's)via een aldehyde uiteindelijk naar een carbonzuur en zelfs een peroxycarbonzuur gaan. Een [[Secundair koolstofatoom|secundair alcohol]] zal uiteindelijk een keton vormen. Een [[Tertiair koolstofatoom|tertiair alcohol]] zal meestal niet reageren. Onder bepaalde omstandigheden kan een organisch [[peroxide]] gevormd worden, of kan een [[omlegging]] van het [[koolstofskelet]] bekomen worden (bijvoorbeeld de [[Babler-oxidatie]]).

*[[Reductie (scheikunde)|Reductie]]