Verstedelijking: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Wijzigingen door 86.88.255.63 (Overleg) hersteld tot de laatste versie door Wwian1 |
|||
Regel 2:
'''Verstedelijking''' of '''urbanisatie''' is de geleidelijke uitbreiding van intensief bewoonde gebieden, als gevolg van [[bevolkingsgroei]] en veranderingen in het levenspatroon van de bevolking. De mate van verstedelijking wordt uitgedrukt in de [[urbanisatiegraad]]. Sinds de 21e eeuw leeft voor het eerst de meerderheid van de wereldbevolking in een stad. De voedselvoorziening wordt daarmee verzorgd door een steeds kleiner deel van de bevolking, wat de kwetsbaarheid van de voedselbevoorrading vergroot. Daarnaast neemt de arbeidsreserve af die in het verleden snelle economische expansies mogelijk maakte. De verhoogde [[levensstandaard]] vergroot de [[ecologische voetafdruk]].
== Geschiedenis en oorzaken ==
[[Bestand:Urbanized population 2006.png|{{largethumb}}|Geürbaniseerd deel van de bevolking per land, 2006.]]
[[Bestand:Percentage of World Population Urban Rural.PNG|{{largethumb}}|Percentages stads- en plattelandsbewoners op de gehele wereldbevolking.]]
Hoewel er ook in het verre verleden al zeer grote steden bestonden - zoals [[Rome (stad)|Rome]] anno 100 n.C. met 650.000 inwoners - kon pas ten tijde van de [[industriële revolutie]] de grote groei van de steden beginnen. Betere [[landbouw]]technieken lieten toe met kleinere mankracht grotere opbrengsten te realiseren, waardoor meerdere mensen buiten landbouw tewerkgesteld konden worden. Dankzij ontwikkelingen binnen het domein van vervoer werden de steden minder afhankelijk van hun directe omgeving, want het voedsel voor het groeiende aantal stedelingen kon van grotere afstand aangevoerd worden. Tegelijkertijd eisten fabrieken steeds meer arbeiders. Verstedelijking was dus tegelijkertijd zowel het gevolg als de oorzaak van de industriële revolutie.
Van de totale bevolking leefde rond 1900 zo'n 225 miljoen mensen in steden, 12 tot 15 procent. Tegen 1950 lag dit rond de 30 procent en rond 2000 was dit met een kleine drie miljard mensen bijna de helft. Deels bestond deze groei uit migratie vanaf het platteland, maar sinds de [[sanitaire revolutie]] waren steden in staat te groeien door een eigen [[geboorteoverschot]]. De [[levensverwachting]] in de steden werd in een aantal gevallen ook hoger dan op het platteland, een groot contrast met vroeger tijden. Rond 1750 reduceerde de sterfte in Londen bijvoorbeeld de bevolkingsgroei in het gehele land met de helft.
Deze verstedelijking begon in de westerse wereld. Daar werd het eerste stadium van verstedelijking tegen jaren dertig tot vijftig van de twintigste eeuw voltooid. Het Westen werd gevolgd door de Sovjet-Unie en Latijns-Amerika. In sommige Latijns-Amerikaanse landen is zij bijna voltooid, in andere Latijns-Amerikaanse en Aziatische landen is zijn nog volop op de gang met de nodige [[krottenwijk]]en tot gevolg waar vroegere boeren in hoop op beter leven komen wonen. In China stimuleerde de overheid het platteland, maar na 1980 vond daar de grootste en snelste verstedelijking ooit plaats. In vele Afrikaanse landen is de verstedelijking nog niet begonnen.
=== Gevolgen ===
Regel 10 ⟶ 20:
== Suburbanisatie ==
Toch wil het niet zeggen dat de verstedelijking in Europa en Amerika sinds de jaren vijftig gestopt is. Na het eerste stadium komt het tweede, dat onder de naam [[suburbanisatie]] bekend is, van ''suburb'', Engels voor buitenwijk. Nu gaat de mensenstroom in de andere richting. Mensen willen uit de stad om gebrek aan ruimte, lawaai, luchtvervuiling en dergelijke te ontvluchten ([[stadsvlucht]]). Hoewel mensen dus ogenschijnlijk buiten de stad gaan wonen, is dit proces ook een resultaat en een onderdeel van verstedelijking, want de voorstadsinwoners zijn zeker geen plattelandsmensen van vroeger. Ze doen niet aan landbouw (hoogstens een tuintje met wat bloemen) en ze zijn nog steeds afhankelijk van de stad, die hen "bedient" op het gebied van werkgelegenheid, onderwijs en cultuur.
== Gevolgen voor het milieu ==
| |||