Triage: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
triagist
Regel 1:
{{Disclaimer medisch lemma}}
[[Bestand:Triage_041105_big.jpg|300px|right|thumb|Diverse instrumenten voor medische triage]]
'''Triage''' is het beoordelen van [[slachtoffer]]s zoals bij grote(re) [[ongeval]]len, [[ramp]]en, [[pandemie]]ën en de Spoedeisende hulp-afdeling in [[ziekenhuis|ziekenhuizen]], in verschillende categorieën verdeeld naar de ernst van de verwondingen of ziektebeeld. Bij ongevallen of rampen wordt dit uitgevoerd door de '''triagisten''' van de Geneeskundige Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen ([[GHOR]]). Het wordt ook toegepast op de spoedeisende eerste hulp ([[SEH]]) afdeling van ziekenhuizen en op de [[huisartsenpost]] om de [[urgentie]] van binnenkomende [[patiënt]]en en telefonische oproepen te bepalen.
een triagist is geen arts, maar heeft wel een speciale opleiding.
 
== Doel ==
Regel 9 ⟶ 10:
Triage is het Franse woord voor sorteren, waar het Latijnse drie (tri) nog in te herkennen is. Triage werd voor het eerst toegepast door de Franse [[chirurg]] [[Baron Dominique Jean Larrey]] ten tijde van zijn dienst in het leger van [[Napoleon Bonaparte|Napoleon]]. Het was bijzonder, omdat voorheen, gewonden op militaire rang werden behandeld en niet op urgentie.
 
Het werd in de [[Eerste Wereldoorlog]] voor het eerst op grote schaal gebruikt, om de slachtoffers op het slagveld in drie categorieën te verdelen (onbehandelbaar, ter plekke behandelen, naar het ziekenhuis). <ref>Iserson, Kenneth V., anden John C. Moskop. "''Triage in medicine, part I: concept, history, and types."'' Annals of emergency medicine 49.3 (2007): 275-281. APA</ref>
 
== Methodieken ==
Nationaal en internationaal zijn er verschillende methodieken ontwikkeld die na de nodige ervaringen ook regelmatig bijgesteld worden. Een voorbeeld van een dergelijke methodiek is de indeling in vier categorieën van slachtoffers:
*; T1: Onmiddellijk medische hulp, voor personen die zonder die hulp niet zullen overleven in verband met [[Obstructie (medische wetenschap)|obstructie]] van de [[Luchtweg|ademwegen]], stoornissen van de [[ademhaling (dier)|ademhaling]] of problemen met de [[Hart- en vaatstelsel|circulatie]]. Binnen deze categorie wordt weer triage toegepast: eerst worden de slachtoffers met een luchtwegobstructie geholpen, dan de slachtoffers met ademproblemen, dan de slachtoffers met circulatieproblemen. [[Behandeling]] dient binnen 2 uur aan te vangen maar uiteraard zo spoedig mogelijk.
*; T2: Personen die wel kunnen wachten maar continu gemonitord moeten worden op ademhaling, circulatie en [[acuut|acute]] problemen (dit kan door iemand met beperkte medische kennis gebeuren). Gewonden met (grote) kans op [[infectie]]s of [[invaliditeit]] vallen bijvoorbeeld binnen deze categorie. Behandeling binnen 6 uur.
*; T3: Patiënten die kunnen wachten omdat ze geen problemen met ademweg, ademhaling en circulatie hebben en die weinig tot geen kans op infectie of invaliditeit hebben. Behandeling kan in veel gevallen door de patiënt zelf, een [[EHBO]]'er of een [[huisarts]] plaatsvinden, uiteraard is ziekenhuisbehandeling niet uitgesloten.
*; T4: slachtoffers die in de gegeven situatie niet gered kunnen worden doordat de ademweg niet vrijgemaakt kan worden, de ademhaling of circulatie niet op gang gebracht kunnen worden, bloedingen niet gestopt kunnen worden of [[shock]] niet bestreden kan worden. Het toekennen van de T4 status is iets wat uitermate zwaar weegt en in principe alleen zal voorkomen in [[oorlog]]stijd of bij rampen met grote aantallen gewonden. Aan overleden patiënten kan ook de status T4 toegekend worden, al worden ze soms ook gewoon als overleden aangeduid.
 
== Omgekeerde triage ==