Willem van Oranje: verschil tussen versies

Op 10 juli 1584 pleegde de Fransman [[Balthasar Gerards]] (die zich voordeed als de protestant François Guyon) zijn fatale aanslag. Oranje lunchte die middag met [[Rombertus van Uylenburgh]], burgemeester van Leeuwarden,<ref>Van Uylenburgh zou in 1612 vader worden van [[Saskia van Uylenburgh|Saskia]], de latere echtgenote van [[Rembrandt van Rijn]]</ref> zijn zus, zijn vrouw en zijn dochter in het [[Prinsenhof (Delft)|Prinsenhof]] te Delft. Oranje wilde van deze Friese rechtsgeleerde in het bijzonder informatie over het unieke Friese rechtssysteem. Na deze maaltijd wilde Oranje, komende door een nu niet meer bestaande deur vanuit het gastenkwartier, de trap naar zijn slaap-/werkkamer oplopen.<ref>{{Link YouTube|id=LHCjCGjiDvI|label=Cold Case - Moord op Willem van Oranje onderzocht}}</ref> Hij werd van zeer korte afstand door Gerards, die zich achter een pilaar had opgehouden doodgeschoten. Die gebruikte daarvoor een [[radslot]]pistool.<ref>[https://historiek.net/het-prinsenhof-verwerft-moordwapen-willem-van-oranje/15393/ Het Prinsenhof verwerft ‘moordwapen’ Willem van Oranje], ''Historiek'', 26 maart 2012</ref> Oranjes laatste woorden waren volgens overlevering ''Mon Dieu, mon Dieu, ayez pitié de moi et de ce pauvre peuple'', wat wordt vertaald als "Mijn God, Mijn God, heb medelijden met mij en met dit arme volk".<ref name="laatste-woorden">[http://proxy.handle.net/10648/5a926f79-6fda-ed73-a140-5a26763dfcce Nationaal Archief, Den Haag, Staten-Generaal, nummer toegang 1.01.02, inventarisnummer 11]</ref> Volgens een onderzoek dat in maart 2012 werd gepresenteerd, is het vrijwel zeker dat hij dit niet meer heeft kunnen zeggen, maar volgens [[Herman Pleij]] wel aan hem moet worden toegedicht als tekst, zoals die eerder in de geschriften van Willem van Oranje is vermeld. Met het schot dat Gerards loste kwamen drie kogels vrij, waarvan er een door het hart van Willem van Oranje ging. Die was vrijwel zeker op slag dood en dus niet in staat nog iets te zeggen. De onderzoekers baseerden zich onder meer op het oorspronkelijke Latijnse sectierapport dat [[Pieter van Foreest (1521-1597)|Pieter van Foreest]] en [[Cornelis Busennius]] opstelden.<ref>[http://www.uitzendinggemist.nl/afleveringen/1246248 Blauw Bloed], ''Evangelische Omroep'', 31 maart 2012, 19:30</ref>