Neoclassicistische architectuur: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Sappielander (overleg | bijdragen)
→‎België en Nederland: dan deze er ook maar bij; afbeelding verplaatst ivm pagina layout
Regel 28:
In de Zuidelijke Nederlanden waren de laat-18e-eeuwse bouwwerken van [[Laurent-Benoît Dewez]] (onder andere het [[Kasteel van Seneffe]]) van grote invloed op de ontwikkeling van het neoclassicisme. De Fransman [[Charles De Wailly]] bouwde in deze periode het [[Kasteel van Laken]] en een theater bij het Kasteel van Seneffe. Ook in het onafhankelijk geworden Koninkrijk België droegen een aantal architecten, waaronder [[Pierre Bruno Bourla]], [[Tieleman Franciscus Suys]] en [[Lodewijk Roelandt]], het klassieke idioom een warm hart toe. De stijl is vooral zichtbaar op het [[Martelarenplein (Brussel)|Martelarenplein]] en in het regeringsdistrict van de Belgische hoofdstad. Ook elders getuigen imposante bouwwerken van de populariteit van het neoclassicisme in het jonge koninkrijk, zoals de [[Koninklijke Opera (Gent)|Gentse Opera]], de [[Aula Academica|aula van de universiteit]] en het [[Oud Gerechtsgebouw (Gent)|Oud Gerechtsgebouw]] in dezelfde stad, de [[Bourlaschouwburg]] in [[Antwerpen (stad)|Antwerpen]], de [[Opéra Royal de Wallonie|Opera van Luik]] en het Casino van [[Spa (stad)|Spa]]. De [[Koninklijke Muntschouwburg]] in Brussel van [[Joseph Poelaert]] kan gezien worden als een laat voorbeeld van deze stijl.
 
[[Bestand:Paviljoen Welgelegen panoramanorama 1.JPG|Onbekende architect: thumb|230px|[[Paviljoen Welgelegen]], in Haarlem, door een onbekende architect, 1785-89]]
In Nederland verrezen naar verhouding weinig bouwwerken in neoklassieke stijl. De [[Beurs van Zocher]] op de Dam in Amsterdam werd al rond 1900 gesloopt. Het [[Stadhuis van Groningen]] en het gebouw [[Felix Meritis]] in Amsterdam, beide ontworpen door [[Jacob Otten Husly]], zijn zeldzame voorbeelden van vroeg neoclassicisme in Nederland. Het [[Paviljoen Welgelegen]] in [[Haarlem]] geldt als een puur voorbeeld van de stijl. Van het [[Paleis Soestdijk]] zijn alleen de later gebouwde zijvleugels neoclassicistisch. De [[Paleis van Justitie (Amsterdam)|Paleizen van Justitie van Amsterdam]], [[Blijmarkt (Zwolle)|Zwolle]] en [[Paleis van Justitie (Leeuwarden)|Leeuwarden]], alsmede het [[Stadhuis van Utrecht]] behoren eveneens tot deze stijl. OokVoorbeelden van kleinere neoclassicistische bouwwerken en monumenten zijn: de [[Obelisk (Vaals)|Obelisk van Vaals]] en het [[Kasteel Vaalsbroek|Vaalsbroek Mausoleum]] ([[Joseph Moretti|Moretti]], ca. 1790), de [[Graftombe van Nellesteyn|Tombe van Nellesteijn]] in Leersum, een vroeg werk van ([[Jan David Zocher|Zocher jr]], jr1818) uiten 1818de [[Grafmonumenten van de familie Macpherson-van Meeuwen|grafmonumenten van de families Macpherson-van Meeuwen]] (1846), is[[grafmonument eenvan voorbeeldde familie Carré|Carré]] (1891) en [[grafmonument van hetde familie Bentinck|Bentinck]] neoclassicisme(1927).
 
Zowel in Nederland als in België kunnen de meeste kerken uit de eerste helft van de 19e eeuw - in Nederland meestal aangeduid als [[waterstaatskerk]]en - tot de neoclassicistische architectuur gerekend worden. De [[Mozes en Aäronkerk (Amsterdam)|Mozes en Aäronkerk]] in Amsterdam is hiervan een voorbeeld.
Regel 34 ⟶ 35:
Bestand:Église Saint Jacques-sur-Coudenberg - IMG 3810.JPG|Jean-Benoît-Vincent Barré: [[Koningsplein (Brussel)|Koningsplein]], Brussel, vanaf 1776
Bestand:Opéra Royal Liège (2).jpg|Auguste Duckers: [[Opéra Royal de Wallonie|Opera van Luik]], 1818-20
Bestand:Paviljoen Welgelegen panoramanorama 1.JPG|Onbekende architect: [[Paviljoen Welgelegen]], Haarlem, 1785-89
Bestand:FelixM.jpg|Jacob Otten Husly: [[Felix Meritis]], Amsterdam, 1777-88
Bestand:Tombe van Nellesteijn in Leersum.jpg|Jan David Zocher jr, [[Graftombe van Nellesteyn|Tombe van Nellesteijn]], Leersum, 1818