|
===Spanningen===
Er zijn al sinds decennia spanningen tussen Oeigoeren en de Chinese overheid. Er zijn vanaf 1990 enkele tientallen aanslagen gepleegd door Oeigoerse organisaties, gevolgd door repressie van de Chinese overheid. De achtergrond en oorzaak van die spanningen heeft voor een deel te maken met beperkingen op religieus gebied. Personen in overheidsdienst kunnen geen islamitische kleding dragen. Personen onder de leeftijd van achttien jaar kunnen als individu geen gebedsdiensten in moskeeën bijwonen. Koranstudie is slechts toegestaan in daarvoor door de overheid bepaalde scholen. Sluiers en abnormale baarden zijn verboden net als het dragen van 'extremistische namen' zoals Saddam, Jihad en Mohammed.<ref>http://www.hln.be/hln/nl/960/Buitenland/article/detail/3119345/2017/03/31/China-verbiedt-sluiers-en-abnormale-baarden.dhtml</ref>
[[File:Uyghur protest in Munich 2008.jpg|thumb|300px|Demonstratie van Oeigoeren in München]]
De meeste groepen hebben een gezamenlijk platform in het World Uyghur Congress. Een aantal van de groepen wordt door zowel China, de [[Verenigde Staten (hoofdbetekenis)|Verenigde Staten]] als de [[Verenigde Naties]] als terroristische organisaties beschouwd. Sinds 2004 bestaat er zogenaamde Oost-Turkestaanse regering in ballingschap.
===Economische ontwikkeling===
Om het westen van China te ontwikkelen, investeert de Chinese overheid steeds meer in Xinjiang. Evenals in Tibet is er een grote instroom van [[Han-Chinezen]] in Xinjiang. Het aantal [[Han-Chinezen]] (in 1949 slechts 6,3 procent) bedraagt nu ruim veertig procent (acht miljoen volgens officiële cijfers) in Xinjiang. Dit gebeurt ook om separatistische elementen onder de Oeigoeren definitief de kop in te drukken. In de regionale hoofdstad Urumqi is in de afgelopen decennia de verhouding tussen Han-Chinezen en Oeigoeren precies omgedraaid van 20/80 naar 80/20 in het voordeel van de Chinezen. Grote aantallen militairen en Han-werknemers die tijdelijk in Xinjiang gestationeerd zijn, zijn niet meegeteld in de officiële cijfers. Han-Chinezen wijzen meermaals op dat ze als eerste actief waren in de regio namelijk tijdens de [[Tang-dynastie]] en dat Oeigoeren een paar eeuwen later vanuit Mongolië naar het gebied zijn geëmigreerd.
In de verslagperiode combineerden de Chinese autoriteiten extra aandacht voor rust en orde met investeringen. Kashgar vormde het middelpunt van een campagne voor “leapfrog development,” in de vorm van een Special Economic Zone naar het voorbeeld van Shenzhen. Negentien welvarende provincies en steden elders in China hebben zich verbonden met ruim tachtig gebieden, districten en steden in Xinjiang om financiële hulp en kennis te bieden op het gebied van energie, toerisme, staalverwerking, moderne landbouw, milieubescherming en recycling. In 2011 werd zo omgerekend ruim 1,5 miljard dollar in Xinjiang geïnvesteerd. Recentere cijfers zijn niet bekend, maar de investeringen nemen volgens bronnen toe. Veel traditionele Oeigoerse buurten worden afgebroken en de Oeigoerse bevolking wordt hervestigd. Grote infrastructurele projecten in Xinjiang worden vaak uitgevoerd
door Han-Chinese bedrijven, die voornamelijk [[Han-Chinezen]] in dienst nemen. Oeigoeren voelen zich daardoor volgens bronnen achtergesteld en er vinden regelmatig protesten plaats van Oeigoerse organisaties tegen wat gezien wordt als bevoordeling van [[Han-Chinezen]].
De officiële spreektaal in het onderwijs en bij de overheid in Xinjiang is het Mandarijn. Sinds 2010 is het beleid van bilingual language ingevoerd. Dat houdt in dat de instructietaal Mandarijn is en Oeigoers een bijvak. Tegen invoering van dit beleid is verschillende keren gedemonstreerd. Oeigoeren en Han-Chinezen gaan
over het algemeen tot en met de middelbare school naar gescheiden scholen. Het is niet bekend welk niveau wat de beheersing van het Mandarijn betreft van een Oeigoer wordt verwacht na negen jaar verplicht basisonderwijs.
Op de middelbare school krijgt men of les in het Oeigoers of tweetalig (Oeigoers/Mandarijn) onderwijs. Deze laatste variant zou vooral geschikt zijn voor Oeigoeren die naar de universiteit willen, waar het onderwijs geheel in het Mandarijn plaatsvindt. De keuze voor tweetalig onderwijs lijkt echter niet altijd vrijwillig. Op
basis van hun schoolresultaten en hun beheersing van het Mandarijn worden leerlingen ingedeeld in Oeigoerse dan wel tweetalige klassen. Tweetalig onderwijs houdt in dat bepaalde vakken in het Oeigoers worden gegeven en andere vakken in het Mandarijn. Het is niet bekend welke vakken binnen het tweetalig onderwijs in het Mandarijn dan wel in het Oeigoers worden gegeven.
{{appendix|2=
| 