Inname van Wesel: verschil tussen versies

De inname van Wesel is een gebeurtenis die zich afspeelde tijdens de [[Tachtigjarige Oorlog]], een oorlog die rond 1568 begon tussen de [[Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden]] en [[Spanje]]. Spanje ondervond in 1629 grote financiële problemen en dat bood de mogelijkheid voor de Republiek om een grote aanval op te zetten. [[Frederik Hendrik van Oranje]], de [[stadhouder]] en [[kapitein-generaal]] van het [[Staatse leger]] zette zijn zinnen op [['s-Hertogenbosch]]. Op 1 mei begon de belegering van de stad. Spanje had vanwege de problemen pas eind juni een leger op de been gebracht en toen het bij 's-Hertogenbosch aankwam, zagen zij geen kans de stad te helpen. Er werd een ander plan bedacht. Niet een aanval op het Staatse leger, maar een aanval op het onbeschermde hart van de Republiek. Gehoopt werd dat hiermee zoveel paniek zou uitbreken, dat Frederik Hendrik wel genoodzaakt was het beleg op te breken om de inval te stoppen. De Duitse keizer [[Keizer Ferdinand II|Ferdinand II]] bood zijn hulp aan en leverde troepen. Het Spaans-keizerlijke leger stak eind juli de [[IJssel]] over, [[Inval van de Veluwe (1629)|viel de Veluwe binnen]] en op 14 augustus werd [[Inname van Amersfoort (1629)|Amersfoort ingenomen]]. De inval en inname leidde tot paniek onder een deel van de bevolking, maar het gewenste effect voor Spanje bleef uit. Frederik Hendrik bleef rond Den Bosch met zijn leger. Het Spaans-keizerlijke leger had een grote zorg en dat was de levering van voedsel. Het gebied waar zij zich bevond kon niet het grote leger voeden en daarom was het leger afhankelijk van aanvoer vanuit Wezel. De Spanjaarden hadden in Wezel een [[Magazijn (opslagplaats)|magazijn]] met een grote voorraad levensmiddelen en een geldschat van 'miljoenen rijksdaalders', van waaruit de Spanjaarden in Oost- en Zuid-Nederland bevoorraad werden. Er was een relatief klein [[garnizoen]] van 1200 soldaten in de stad.

Wesel, gelegen in het [[Hertogdom Kleef]] was net als het hertogdom, in het conflict tussen de Republiek en Spanje neutraal. Vanwege de strategische ligging werd de stad echter wisselend bezet door Spaanse en Staatse troepen. Vanaf 1614 was de stad in Spaanse handen.

Op 9 augustus werden de bevelhebbers van [[Nijmegen]], [[Grave (plaats)|Grave]], [[Gennep (plaats)|Gennep]] en [[Ravenstein (stad)|Ravenstein]] gelast soldaten naar Emmerik te zenden. [[Gooswijn van der Lawick]] en [[Wolf Mislich]] drost en bevelhebber van [[Bredevoort]] kregen opdracht met zijn 600 soldaten uit Bredevoort, [[Groenlo]] en [[Zutphen (stad)|Zutphen]] vanuit de [[Schenkenschanz|Schenkenschans]] langs Emmerik op een half uur lopen van Wezel twee uur voor het aanbreken van de dag aanwezig te zijn. Van Gendt trok met 200 man vanaf 17 augustus naar Wezel, waar de troepen uit Nijmegen, Grave, reeds aanwezig waren. De verzamelde troep bestond nu uit 500 man en 80 ruiters. De bevelhebbers van deze troepen waren de kapiteins Marquette, Huygens, Diest en Lawick. Van de ruiters de kolonel van Quadt, en ritmeesters IJsselstein, Morlot, Coringners, Starkenburg, Ketsky, Lindenaar en Jan van Nassau. Van Gendt wilde geen argwaan wekken, en liet het gerucht verspreiden dat zij het op een Spaans konvooi hadden gemunt. Zelfs aan de soldaten werd niet verteld wat het echte doel was. Hendrik van den Bergh was op de hoogte van deze troepenbewegingen maar besteedde er vanwege die geruchten weinig aandacht aan.

De overwinning was een welkome en onverwachte opsteker voor de Nederlanden, zowel financieel als strategisch. De hele bezetting van Wezel, bestaande uit 1.200 soldaten, werd krijgsgevangen gemaakt. Onder de bezetting waren drie officieren en 108 soldaten aan doden gevallen, onder de [[Staatsen]] 1 officier en 8 soldaten. Binnen de [[Vesting (verdedigingswerk)|vesting]] werden 32 kanonnen buitgemaakt, een grote voorraad proviand, en een aanzienlijke buit in de vorm van zilver en bagage. Deze waren achtergelaten door vluchtende officieren die naar de Graaf van den Bergh waren getrokken.

| Achternaamachternaam = Cauwer, Peter de

| Auteurlinkauteurlink =

| Datumdatum = 2007

| Titeltitel = Tranen van bloed: het beleg van 's-Hertogenbosch en de oorlog in de Nederlanden, 1629

| Uitgeveruitgever = Amsterdam University Press

| Plaatsplaats = Amsterdam, NL

| Bladzijdespagina's = 414 p

| Achternaamachternaam = Graaf, Ronald de

| Auteurlinkauteurlink =

| Datumdatum = 2004

| Titeltitel = Oorlog, mijn arme schapen: een andere kijk op de Tachtigjarige Oorlog 1565-1648

| Uitgeveruitgever = Uitgeverij Van Wijnen

| Plaatsplaats = Franeker, NL

| Bladzijdespagina's = 686 p

* {{aut|A.W.A.M. Budé, G.T. Hartong en C.L. Heesakkers}} (1995): [http://books.google.nl/books?id=0hZp8I1Iq68C&pg=PA53&dq=beleg+deventer+1578 Licht op Deventer: ''De geschiedenis van Overijssel en met name de stad Deventer''] Boek 5 (1578-1619), Hilversum. {{ISBN |9065505083}} Vertaling uit het latijn van: {{aut|Jacobus Revius}} (1651): Daventria Illustrata.