Anathema: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Repareer link naar doorverwijspagina met Zeusmodus - Apollon → Apollo (Griekse mythologie) |
|||
Regel 4:
'''Anathema''' ([[Oudgrieks]]: {{Polytonic|ἀνάθημα}}, lett. "het opgestelde") is in de [[klassieke archeologie]] de aanduiding voor een [[artefact (archeologie)|artefact]] dat in de [[klassieke oudheid|oudheid]] door een bezoeker van een heiligdom aan een godheid werd geschonken. Dit deed men als dankbetuiging voor een verleende gunst of om een bepaalde wens kracht bij te zetten. Een andere veel voorkomende benaming is wel ''[[ex voto]]'', hoewel deze term meer wordt geassocieerd met soortgelijke gebruiken binnen de [[Rooms-katholieke Kerk|Katholieke Kerk]]. Correcte Nederlandse aanduidingen zijn ''wijgeschenk'' en ''votiefgift''.
Anathemata zijn in vele vormen en variaties gevonden, dikwijls vervaardigd in terracotta, brons en natuursteen. Typerend zijn de kleine antropomorfe figuurtjes, die voorbeelden uit de contemporaine beeldhouwkunst imiteren. De figuurtjes stellen vaak de ontvanger (dat wil zeggen de god) of de gever (dat wil zeggen de bezoeker van het heiligdom) voor. Een speciaal genre vormen de zogenaamde anatomische anathemata, die vooral worden aangetroffen in en rond heiligdommen voor goden die zijn verbonden met de geneeskunst, zoals [[Asklepios]], [[Apollo (Griekse mythologie)|Apollon]] en [[Hygeia]]. Deze wijgeschenken verbeelden, vaak in terracotta, delen van het menselijk lichaam: hoofden, handen, voeten, maar ook borsten, genitaliën en uteri. Door dergelijke objecten te schenken hoopte men dat de godheid het betreffende lichaamsdeel zou genezen, of de stukken konden zoals eerder vermeld als dankbetuiging in de heiligdommen worden geplaatst.
Anathemata zijn niet zelden van een [[inscriptie]] voorzien. Deze zogenaamde [[votiefsteen|votiefstenen]], dedicatie- of wij-inscripties vermelden vaak de naam van de dedicant en van de geëerde godheid. Vele inscripties zijn in vaste constructies geformuleerd. Illustratief is onderstaand voorbeeld, een Griekse inscriptie op een op [[Chios (eiland)|Chios]] vervaardigde schaal in terracotta, gevonden op het terrein van het heiligdom van Aphrodite te [[Naukratis]] in noordelijk Egypte (thans in het [[British Museum]]):
| |||