Spicule (ster): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
JRB (overleg | bijdragen)
Geen bewerkingssamenvatting
type I en II
Regel 1:
In de [[zonnefysica]] is een '''spicule''' ([[Latijn]]: ''spiculum'' "top"; meervoud ''spicula'') een buisachtig, [[eruptie]]f verschijnsel dat zich voordoet in de [[chromosfeer]] van de [[Zon]] en vermoedelijk ook in die van andere [[ster (hemellichaam)|sterren]]. Ze werden bij de [[zonsverduistering]] in 1877 voor het eerst aan de rand van de Zon waargenomen door pater [[Angelo Secchi]] van de [[Vaticaanse Sterrenwacht]] in [[Rome (stad)|Rome]]. Spiculen zijn zichtbaar als snel veranderende, naar boven gerichte sprietachtige, uit gas bestaande uitlopers van de [[fotosfeer]].<ref>{{de}}Astronomy Picture of the Day [http://www.starobserver.org/ap101102.html Spikulen: Strahlen auf der Sonne] op www.starobserver.org</ref> Zoals pas rond 1950 algemeen bekend werd, zijn spiculen extreem snelle zonnewarmtekanalen die zich vooral in de buurt van [[zonnevlek]]ken concentreren. Ze worden veroorzaakt door heftige [[convectie]] onder het oppervlak van de Zon ([[fotosfeer]]), die de stralingswarmte vanuit het binnenste van de Zon naar buiten transporteert.
 
Spiculen hebben [[diameter]]s van enkele honderden tot zo'n duizend kilometer. Zij kunnen wel 10.000 km lang zijn en schieten met een snelheid van soms wel 70.000 [[kilometer per uur]] (20 km/s) omhoog. Afhankelijk van de beginsnelheid vallen zij na een paar minuten weer terug naar het oppervlak van de Zon.
 
== Type I en II ==
Door sommige onderzoekers worden twee types onderscheiden.<ref>{{Citeer journal|author=Y. Z. Zhang, K. Shibata, J. X. Wang, X. J. Mao, T. Matsumoto, Y. Liu|date=2012-05-01|title=Revision of Solar Spicule Classification|journal=The Astrophysical Journal|volume=750|issue=1|pages=16|issn=0004-637X|doi=10.1088/0004-637X/750/1/16|url=http://arxiv.org/abs/1202.4518}}</ref> Andere onderzoekers zien dat onderscheid niet.
# Type I spiculen blijven 3-7 minuten bestaan, reizen eerst omhoog en dan omlaag
# Type II spiculen blijven slechts enkele tientallen seconden bestaan en verdwijnen dan zonder neergaande beweging.
 
==Voetnoten==