|
[[Bestand:Diamond and graphite.jpg|thumb|Diamant, grafiet en hun structuren]]
'''Allotropie''' (uit het [[Grieks]]: ''allos'', ander, en ''tropos'', manier) is het verschijnsel dat eenzelfde [[chemisch element]] in verschillende [[natuurkunde|fysische]]''verschijningsvormen'', allotropen genaamd, kan voorkomen metlas gevolg van een verschillende [[kristal (natuurwetenschappen)|kristalstructuur]]. De term is bedacht door [[Jöns Jacob Berzelius]]. Allotropen zijn [[Polymorfpolymorf (scheikunde)|polymorfen]] van elkaar.
Merk op dat allotropie alleen gaat over verschillende vormen van elementen in dezelfde [[aggregatietoestand]]. Verschillen bij een element tussen zijn vaste, gasvormige en vloeibare fase worden dus niet als allotropie gerekend. Allotropie is dus een meer begrensd begrip dan [[Polymorf (scheikunde)|polymorfie]], dat ook over faseverschillen en [[Samengestelde stof|verbindingen]] gaat. Allotropie kan optreden door een verandering in bijvoorbeeld temperatuur of druk. Het is belangrijk dat de stof daarbij niet van aggregatietoestand verandert.
Enkele voorbeelden van elementen die allotropie vertonen, zijn:
* [[koolstof]]: (als [[grafiet]], [[diamant]], [[fullereen|fullerenen]] en [[amorf materiaal|amorfe koolstof]])
* [[Stikstofstikstof (element)|stikstof]]
* [[Zuurstofzuurstof (element)|zuurstof]]: als ( [[Singletzuurstofsingletzuurstof|singlet-]] en [[tripletzuurstof]])
* [[fosfor]] (in rode, witte of paarse vorm)
* [[zwavel]] (in [[Orthorombischorthorombisch kristalstelsel|orthorombische]] en [[Monoklienmonoklien kristalstelsel|monokliene]] vorm)
* [[tin (element)|tin]] (als grijs of wit tin)
* [[arseen]]
ZoalsAllotropen duidelijkkunnen, hetdoor gevalverschillen isin bijde koolstof,rangschikking kunnenvan materiaaleigenschappenhun groteatomen, verschillenonderling vertonensterk tussenverschillen dewat verschillendebetreft allotropenhun materiaaleigenschappen. DitDiamant wordten veroorzaaktgrafiet doorzijn debijvoorbeeld zeertwee groteallotropen verschillen invan de opbouw van de[[enkelvoudige stof]] uitkoolstof; de atomen:bij diamant iszijn opgebouwdde uitkoolstofatomen gerangschikt ine een [[Kubischkubisch kristalstelsel|kubisch]] rooster van [[Viervlakviervlak|tetraëdrisch]] omringd koolstof.; Inbij grafiet isbestaat de structuur opgebouwd uit veel losser gebondenlosse lagen van in zeshoeken gerangschikte koolstofatomen. De [[faseovergang|verandering]] van een grafietstructuur naar een diamantstructuur [[metamorfose (geologie)|gebeurt]] in de aarde onder invloed van grote drukkengesteente-[[druk (grootheid)|druk]].
{{Woordenboek}}
| 