Ballet: verschil tussen versies

=== Italiaans en Frans hofballet ===

De vroegste omschrijving van ballet duikt op tijdens de [[renaissance]]. De [[adel]] van de [[Italië|Italiaanse]] [[Stadstaat|stadstaten]] liet zich vermaken met geometrische groepsdansen op [[Muziekensemble|ensemblemuziek]]. [[Catharina de' Medici]] bracht die traditie naar Frankrijk na haar huwelijk met [[Hendrik II van Frankrijk|Hendrik II]]. Voor de verloving van Margarete van Lotharingen en de graaf van Joyeuse liet zij het ''[[Ballet comique de la reine]]'' (1581) maken. Het ''Ballet comique'' combineerde dans en [[Acteur|acteerwerk]] tot danstheater en geldt daarom als het eerste balletstuk.<ref>Dit ballet beeldde het verhaal van [[Circe (mythologie)|Circe]] uit. Het werd 'comique' genoemd omdat het een [[Happy end|goed einde]] heeft, niet omdat het [[Humor|komisch]] was.</ref>

Onder [[Hendrik III van Frankrijk|Hendrik III]], de' Medici's zoon, werd ballet een vast onderdeel van het [[amusement]] aan het Franse hof. De functie was vergelijkbaar met die van de [[Opera (muziek)|opera]] in Italië en de [[masque]] in [[Engeland]]. Ballet werd opgevoerd bij de ontvangst van notabelen en op huwelijken en andere feesten. Ambassadeurs, generaals, adellijken en zelfs de koning dansten in de balletten. Ook troonopvolgers [[Hendrik IV van Frankrijk|Hendrik IV]] en [[Lodewijk XIII van Frankrijk|Lodewijk XIII]] leerden al op jonge leeftijd dansen. De onderwerpen voor de balletten waren vaak afgeleid van [[Politiek|politieke gebeurtenissen]].<ref>De invloedrijke kardinalen [[Kardinaal de Richelieu|Richelieu]] en [[Jules Mazarin|Mazarin]] gaven lessen in staatsmanschap mee via [[Allegorie (letterkunde)|allegorische]] balletten. Het laatste ballet van Lodewijk XIII, ''Ballet de la prospérité des armes de la France'' (1641), verduidelijkte de politieke betekenis van het stuk in een [[Proloog (vorm)|proloog]] die Mazarin zelf schreef.</ref> Daarnaast bevatte het ballet [[Komedie|komische]] elementen. Lodewijk XIII specialiseerde zich bijvoorbeeld in [[Klucht|kluchtige]] [[Typetje|typetjes]] en vertolkte meermaals een oude vrouw.<ref>De travestie van Lodewijk XIII was niet ongewoon. Het was een vast onderdeel van dans, vergelijkbaar met de invulling van vrouwelijke rollen in het theater. De vestimentaire wissel beoogde in dit geval wel een komisch effect.</ref>