Wikipedia

Lijst van Noord-Amerikaanse indianenvolken: verschil tussen versies

Interactief door geschiedenis bladeren
← Oudere bewerkingNieuwere bewerking →
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VisueelWikitekst
Piquedram (overleg | bijdragen)
3.629 bewerkingen
k Opruimen geklieder
k Wikipedia:Wikiproject/SpellingCheck. Help mee!, replaced: uit maken → uitmaken, Westerse → westerse, typos fixed: Québec → Quebec met AWB
Regel 15:
In relatief veel gevallen is er bewust voor gekozen om een artikel een ''exoniem'' als titel te geven, omdat het gaat om een naam die zo in het "collectieve bewustzijn" van het grote publiek is gegrift, dat het endoniem tot (te veel) verwarring zou leiden. Waarbij als criterium wordt gehanteerd, dat het betreffende volk het gebruikte exoniem ''niet'' als vernederend of beledigend lijkt op te vatten. Enkele voorbeelden: Kickapoo, endoniem: ''Giiwigaabaw'', Cheyenne, endoniem: ''Tsitsistas'', Cherokee, endoniem: ''Ahniyvwiya'', Shoshoni, endoniem: ''Newe'' en Mohawk, endoniem: ''Kanien’kehaka''.
 
Een voorbeeld van een inheemse natie waarvoor een exoniem (''Ojibweg'') is gekozen als artikelnaam omdat het de enige manier lijkt om spraakverwarring te voorkomen, zijn de ''Anishinaabeg''. 'Anishinaabe(g)', is namelijk ook de naam waarmee een grote federatie van Algonkin-sprekende volken - waar de eigenlijke Anishinaabeg deel van uit makenuitmaken - mee wordt aangeduid. Het exoniem 'Ojibweg' (in Canada: ''Ojibwa'' of ''Ojibwa(y)'') verdient de voorkeur boven het exoniem 'Chippewa'. Ook hier weer is de combinatie van twee factoren bepalend: laatstgenoemd exoniem wordt door de meerderheid van de Anishinaabeg in de VS als symbool van Amerikaanse onderdrukking opgevat, én de dominante Amerikaanse samenleving blijkt de laatste jaren in toenemende mate rekening te houden met dit sentiment.
 
=== Gebruik van de aanduiding [[indianen]] ===
Regel 24:
Onderstaande volkenlijst vermijdt, met name waar het de interne verwijzingen betreft, zo veel mogelijk de aanduiding [[Stam (antropologie)|stam]] waar [[volk]], [[Natiestaat|natie]] of [[confederatie]] wordt bedoeld. ‘Stam’ is een vertaling van het Anglo-Amerikaanse ''tribe'' (of het Anglo-Canadese ''band''), wat zoveel wil zeggen als: ''een etnische of raciale groep (met name in een ‘primitieve’ en/of nomadische cultuur) die onder leiding van een of meer leiders in een gemeenschap leeft''.
 
Het gaat hier om een term die afkomstig is uit de [[culturele antropologie]], een Westersewesterse wetenschap die ver afstaat van de culturele identiteit en het collectieve spirituele wereldbeeld van de inheemse volken in kwestie. Historisch gezien is de aanduiding ‘stam’ bovendien dikwijls door de Euro-Amerikaanse en Euro-Canadese overheersers gebruikt om, uit door politieke en militaire overwegingen ingegeven eigenbelang, de oorspronkelijke landsgrenzen en culturele identiteit en van de inheemse volken te ‘verleggen’ , respectievelijk te ‘herschrijven’. Ook in de huidige tijd sluiten het ''tribal government''-systeem in de VS en het ''band government''-systeem in Canada niet of nauwelijks aan bij de traditionele besturen van veel inheemse naties.
 
De meeste inheemse volken in de VS, die de antropologische context van het begrip als paternalistisch en neerbuigend ervaren en zich bovendien bewust zijn van de historisch politieke lading die het woord heeft, kiezen er sinds de jaren 60 van de vorige eeuw dan ook in toenemende mate voor om zichzelf niet langer als Tribe (stam) aan te duiden, maar als 'people' (volk) of 'Nation' (Natie). Hetzelfde geldt voor de Canadees-indiaanse bevolking, die de aanduiding ‘First Nation’ prefereert. Onderstaande lijst houdt hier rekening mee; dáár waar het desbetreffende volk om politieke redenen zèlf de aanduiding 'tribe' (of 'band') hanteert, is deze kwalificatie - met name in het artikel waar intern naar verwezen wordt - uiteraard gewoon overgenomen.
Regel 235:
*Lenni-Lenape (Delaware) is het belangrijkste volk aan de Atlantische kust in het dal van de rivier de [[Delaware (rivier)|Delaware]] in Pennsylvania, New York, New Jersey en Delaware. Er waren verschillende andere kleine subdivisies, maar de belangrijkste waren de Minisink (Munsee) en Unami. Ongeveer 6.000 leden van de twee laatstgenoemde volken zijn nog aanwezig.
*Shawano (Shawnee) zijn waarschijnlijk het meest belangrijke volk in het oude noordwestelijke Ohio gebied, maar hun oude territorium was de rivier de Cumberland in Tennessee.  
*Ojibweg (Ojibwe, Anishinaabeg, Anishinaabe) is ook één van de grootste volkeren, hun land lag aan de noordelijke kusten van het Huron meer, maar vanaf de 17e eeuw zwermden ze uit naar het oosten en westen. Uiteindelijk hielden ze een immens verbrokkeld gebied van QuébecQuebec tot Brits-Columbia, alhoewel hun thuisland eigenlijk de Great Lakes zijn. In oostelijk Ontario zijn de Mississaugas en Nipissing, de noordelijke Ojibweg die de noordelijke oevers van de Great Lakes bezetten, en samen met de Odaawaag (Ottawa) Manitoulin Island. De zuidelijke Ojibweg van Michigan, Wisconsin en Minnesota worden van oudsher door de Euro-Amerikanen 'Chippewa' genoemd; de Ojibweg die een reservaat bij Sault Ste. Marie bewonen noemen zichzelf 'Sault Tribe of Chippewa Indians'. De westelijke uitbreiding van de Ojibweg naar Lake Winnipeg en Saskatchewan in de 18e en 19e eeuw was een gevolg van de pelshandel. Dit volk was bekend als de Saulteaux; een paar groepen trokken naar de vlakten en noemden zich Bungi.
*Odaawaag (Odawa, Ottawa) bewonen Manitoulin Island en noordelijk Michigan. Pontiac was een Odaawaa van geboorte. Een aantal zuidelijke groepen trok westwaarts om uiteindelijk te belanden in Oklahoma, de rest bleef in hun oude territorium in Michigan met het overgrote deel op Manitoulin Island, waar ze nog steeds verblijven.
*Bodéwadmik (Potawatomi) zijn nauw verwant aan de Ojibweg en Odaawaag; hun oude verblijfplaats was het lagere schiereiland van Michigan. Omstreeks 1690 waren ze in Green Bay en omstreeks 1720 in zuidelijk Michigan.
Regel 1.007:
***[[Manahoac (volk)|Manahoac]]
***[[Ontponea (volk)|Ontponea]]
***[[Shackaconia (volk)|Shackakonia]]
***[[Stegaraki (volk)|Stegaraki]]
***[[Tanxnitania (volk)|Tanxnitania]]
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst_van_Noord-Amerikaanse_indianenvolken"